شیعه نیوز: دعای روز بیست و هفتم ماه مبارک رمضان به شرح زیر است:
دعای روز بیست و هفتم ماه رمضان
اللّٰهُمَّ ارْزُقْنِى فِيهِ فَضْلَ لَيْلَةِ الْقَدْرِ، وَصَيِّرْ أُمُورِى فِيهِ مِنَ الْعُسْرِ إِلَى الْيُسْرِ، وَاقْبَلْ مَعاذِيرِى، وَحُطَّ عَنِّى الذَّنْبَ وَالْوِزْرَ، يَا رَؤُوفاً بِعِبادِهِ الصَّالِحِينَ.
خدایا، در این ماه، فضیلت شب قدر را روزی‌ام ساز و کارهایم را از سختی به آسانی برگردان و پوزشهایم را بپذیر و گناه و بار گران را از پشتم بریز، ای مهربان به بندگان شایسته‌اش.
تفسیر:
ای خدا در این روز فضیلت لیله القدر را نصیب من گردان و تمام امور و کارهای مشکل مرا آسان گردان و عذرهایم بپذیر و وزر و گناهم محو و نابود ساز ای رءوف و مهربان در حق صالحان.
روز بیست و هفتم ماه مبارک رمضان را این گونه آغاز می کنیم:
خدایا! در این ماه فضیلت شب قدر را روزیم کن.
در میان همه ماه ها، ماه رمضان برتر است و در این ماه، «شب قدر» بهترین شب ها است. اهمیت این شب از دو جهت است: اوّل آن که شبی است مبارک. قرآن کریم در اهمیت آن می فرماید:
اِنّا اَنْزَلْناهُ فی لَیْلَهٍ مُبارکه
همانا ما نازل کردیم قرآن را در شب مبارکی [شب قدر].
و در سوره ی قدر می فرماید:
لَیْلَهُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِنْ اَلْفِ شَهر؛
شب قدر از هزار ماه بهتر است.
دوّم به دلیل وقایعی است که در این شب رخ خواهد داد و آن تعیین سرنوشت همه ی اشیا و ارزاق و اندازه گیری آن هاست. قرآن در این باره می فرماید:
در این شب فرشتگان و روح به اذن خدا، از هر فرمان الهی نازل گردند.
شب قدر، فضیلت بسیار دارد. این شب برابر هزار ماه یعنی بیشتر از هشتاد سال است. سرنوشت و مقدرات مردم در این شب معلوم می گردد و شبی است که فرشتگان، فوج فوج از آسمان فرود می آیند در حالی که حامل رحمت الهی و برکات آسمانی و خیرات فراوان و فیوضات سرشارند.
در این صورت باید بکوشیم با احیا و شب زنده داری در این شب عزیز، از فرصت به دست آمده بهره ی کامل بگیریم و با حساب رسی اعمال، توشه ی یک ساله مان را برداریم. وگرنه چنان چه غبار غفلت بر صفحه ی دلمان بنشیند و این فرصت از دست برود، باید تا سال دیگر و لیله القدری دیگر در ظلمت گناه، خودپرستی، روزمرگی و غفلت باقی بمانیم. بنابراین شب قدر شبی است سرتاسر سلامت، از آغاز تا پایان بر اساس برخی روایات، شیطان در آن شب در زنجیر است و از این نظر نیز شبی است ارجمند. چون در این شب، سرنوشت انسان ها برای یک سال بر اساس لیاقت ها و شایستگی ها رقم خورده می شود، باید بیدار بود و با توبه و خودسازی به درگاه خدا تقرّب جست. قرآن کریم نیز چون کتاب سرنوشت ساز است و سعادت و خوشبختی و هدایت انسان ها را معین می کند، باید در شب قدر؛ شب تعیین سرنوشت ها، نازل گردد، و چه زیباست رابطه ی میان قرآن و شب قدر و چه پرمعنا است پیوند این دو با یکدیگر.
بسیاری معتقدند معلوم نبودن شب قدر در میان شب های سال یا در میان شب های ماه مبارک رمضان برای این است که مردم به همه ی این شب ها اهمیت دهند. خداوند رضای خود را در میان انواع طاعات پنهان کرده است تا مردم به همه ی آن ها روی آورند و غضبش را نیز در میان معاصی پنهان کرده است تا از همه ی معاصی بپرهیزند. دوستانش را در میان مردم مخفی کرده است تا همه را احترام کنند و اجابت را در میان دعاها پنهان ساخته است تا به همه ی دعاها متوسل شوند. اسم اعظم را در میان اسمائش مخفی کرده است تا همه ی اسماء را بزرگ دارند و وقت مرگ را آشکار نکرده است تا در همه حال آماده باشند. و این فلسفه ی مناسبی برای مخفی بودن این شب مبارک است. در حدیثی از امام صادق علیه السلام نقل است که به علی بن ابی حمزه ی ثمالی فرمود:
فضیلت شب قدر را در شب بیست و یکم و بیست و سوم بطلب و در هر کدام از این دو یکصد رکعت نماز به جای آور واگر بتوانی هردو شب را تا طلوع صبح احیا بدار و در آن غسل کن.
ابوحمزه می گوید: «عرض کردم اگر نتوانستم ایستاده نماز بخوانم، چه؟» فرمود: «نشسته نماز بخوان.»
باز پرسیدم: «اگر نتوانستم نشسته هم نماز بخوانم، چه؟» امام فرمود: «در بستر بخوان و مانعی ندارد. در آغاز شب خواب مختصری بکن و بعد مشغول عبادت شو.»
درهای آسمان در ماه مبارک رمضان گشوده است و شیاطین در غُل و زنجیرند و اعمال مؤمنین مقبول است و چه ماه خوبی است. ماه رمضان. در فضیلت این شب مبارک، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمود:
خداوند به امت من شب قدر را بخشیده و احدی از امت های پیشین از این موهبت برخوردار نبودند.
امام صادق علیه السلام در اهمیت این شب مبارک می فرماید:
تقدیر مقدرات در شب نوزدهم و تحکیم آن در شب بیست و یکم و امضای آن در شب بیست و سوم است.
در فراز دوّم از دعای امروز از خداوند درخواست می کنیم:
خدایا! در این ماه، کارهایم را از سختی به آسانی بگردان.
مشکلات و ناملایمات زندگی در طول حیات بشر وجود داشته و انسان با آن دست و پنجه نرم کرده است. اگر تلخی ها، ناکامی ها، سختی ها و مشکلات زندگی نباشد، انسان به راحتی و آسایش نخواهد رسید.
این سنت الهی است که با هر سختی، آسانی باشد و هر سربالایی، سراشیبی به دنبال داشته باشد. قرآن کریم در این زمینه می فرماید:
اِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْرا؛
به یقین با هر سختی آسانی است.
پس هرجا گنج است، رنج نیز هست و آن جا که دُرّ شاهوار است، نهنگ مردم خوار نیز هست. مشکلات و سختی ها همیشگی نیست و کارشکنی های دشمنان برای همیشه ادامه نخواهد یافت. محرومیت های مادی و مشکلات اقتصادی و فقر مسلمانان به همین صورت پابرجا نخواهد ماند و این نویدی است برای همه ی انسان های مؤمن، مخلص و تلاشگر.
هر کس که مشکلات را تحمل کند و در برابر توفان ها بایستد، میوه ی شیرین آن را می چشد. روزی خواهد رسید که فریاد دشمنان خاموش، کارشکنی ها بی اثر، جاده های پیشرفت و تکامل هموار و پیمودن مسیر حق آسان خواهد شد. این وعده ی الهی است که دل را نور و صفا می بخشد، به پیروزی ها امیدوار می کند و گرد وغبار نومیدی را از صفحه ی ذهن انسان می زداید.
صبر و ظفر هردو دوستان قدیمند
چون صبر سرآید، نوبت ظفر آید
قرآن کریم، راه عبور از سختی ها و رسیدن به آسانی ها را چنین بیان می کند:
اما آن کس که (در راه خدا) انفاق کند و پرهیزگاری پیش گیرد و جزای نیک (الهی) را تصدیق نماید، ما او را در مسیر آسانی قرار می دهیم.
مسلّم است کسانی که راه انفاق و تقوا پیش گیرند و به پاداش های بزرگ الهی مؤمن باشند، مشکلات برای آنان آسان می شود و در دنیا و آخرت از آرامش خاصی برخوردارند.
امّا قرآن درباره ی کسانی که راه انفاق و تقوا پیش نگیرند، می فرماید:
اما کسی که بخل ورزد و از این طریق بی نیازی طلبد و پاداش نیک الهی را تکذیب کند، ما به زودی او را در مسیر دشواری قرار می دهیم.
در واقع خداوند از این گروه به دلیل صفات ناشایستی مانند بخل و اظهار بی نیازی از پروردگار سلب توفیق می کند و پیمودن راه برای انان مشکل می شود و در دنیا و آخرت با سختی ها مواجه خواهند بود. اصولاً برای بخیلان بی ایمان انجام اعمال نیک و به ویژه انفاق در راه خدا کار دشواری است، در حالی که برای پرهیزگاران نشاط آور و روح افزاست.
خداوند متعال خود بخشنده است و انسان های کریم و سخی را نیز دوست دارد و به پاس انفاق و بخشندگی ایشان، سختی ها و ناملایمات را آسان می کند تا آنان پس از گذراندن ایام محنت به روزگار نعمت برسند. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم در این زمینه می فرمایند:
بدان که با سختی ها، آسانی است و با صبر، پیروزی و با غم، خوشحالی و گشایش.
در حدیثی از امیرالمؤمنین علی علیه السلام نقل شده است که زنی شکایت همسرش را نزد آن حضرت برد که او چیزی بر من انفاق نمی کند، در حالی که همسرش واقعا تنگدست بود. علی علیه السلام از این که همسر او را به زندان بیافکند، خودداری کرد و در جواب فرمود:
اِنَّ مَعَ العُسْرِ یُسْرا
و با این فرمایش او را به صبر دعوت کرد. در بند آخر دعای امروز از خداوند متعال درخواست می کنیم:
خدایا! در این ماه، پوزشهایم را بپذیر و گناهان و سنگینی هایم را بریز،ای خدای مهربان به بندگان صالح!
راستی، در مقابل خدا چه عذری می توان آورد؟ عذر بدتر از گناه یا عذر موجه و مورد قبول حضرت حق؟
اگر نمازمان را به موقع نخواندیم و یا آن را سبک شمردیم، چه پاسخی داریم؟ آیا می توان در مقابل آن عذر آورد که گرفتار دنیا بودم و کار داشتم! و یا وقتی سؤال می کنند: «چرا حق را نگفتی؟» آیا می توان عذر آورد که: ترسیدم! و یا وقتی بپرسند: «چرا بی عدالتی کردی؟»، می توان جواب داد که از فلان فامیل و دوست و آشنا، حیا کردم و خجالت کشیدم! به یقین هیچ کدام از این عذرها پذیرفتنی نیست و همه ی گناهان و خطاها از یک نقطه سرچشمه می گیرد و آن حبّ و علاقه به دنیا است و مگر این که خداوند متعال، با فضل و رحمتش به بنده ی صاحب عذر رحمی کند و او را ببخشاید. البته این کرم خداوندی، در صورتی است که خطاهای ما از روی جهل باشد نه عناد.
برای اثبات صدق این گفتار، باید توبه کرد؛ زیرا توبه موجب طهارت و پاکی از گناه می شود و در واقع آن بار سنگین را از دوش گناهکار بر می دارد. به راستی با این پیکر نحیف و لاغر که زیر بار گناه خم شده است، ولی هم چنان باید راهی بس دراز و دشوار را بپیماید، چه باید کرد؟
در این فراز از خداوند عاجزانه تقاضا می کنیم که: وِزْرِ گناه را برطرف فرماید. «وِزْر» به معنی سنگین است، «وزیر» هم از وزر گرفته شده است؛ زیرا بار سنگینی از مسؤولیت را بر دوش می کشد. چون گناه هم بر دوش گناهکار سنگینی می کند، از آن تعبیر به «وزر» شده است. قرآن کریم، در این زمینه می فرماید:
کسی که از قرآن روی بگرداند، در قیامت بار سنگینی از گناه و مسئوولیت بر دوش خواهد کشید.
اعراض و پشت کردن به احکام خدا و دستورات الهی، انسان را به بی راهه می کشاند و بارهای سنگینی از انواع گناهان و انحرافات فکری و عقیدتی را بر دوش او می نهد و به تعبیر قرآن کریم، چه بار بدی بر دوش می کشند!!
