به گزارش «شیعه نیوز»، در ماه‌های اخیر، مذاکرات پشت پرده‌ای بین آمریکا و اسرائیل با عربستان سعودی برای عادی سازی روابط میان ریاض-تل آویو انجام شد؛ مذاکراتی که سعودی‌ها در آن شروطی را به مقامات آمریکایی اعلام کردند که یکی از مهم‌ترین آنها، حل مساله فلسطین از طریق پیشبرد راه حل دو دولتی و تشکیل کشور مستقل فلسطینی بوده است؛ شرطی که به نظر می رسد، اسرائیلی ها حاضر به پذیرش آن نشدند و در مقابل نیز سعودی ها دست رد به سینه آمریکا و اسرائیل برای عادی سازی روابط زدند.
سازمان رادیو تلویزیون رژیم صهیونیستی (مکان) در این باره به نقل از آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا گزارش داد: «سعودی‌ها کاملا صریح به ما اعلام کردند که مساله فلسطین برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل، مساله مهم و محوری است و از نظر ریاض، عادی سازی روابط باید شامل اجرایی شدن راه‌حل دو دولتی باشد.»
تبلیغاتشرکت سئو
بلینکن تصریح کرد: «تلاش‌های عادی‌سازی روابط بین عربستان سعودی و اسرائیل به تقویت رهبران یا دولت‌های فعلی دو طرف مربوط نمی‌شود، بلکه بیشتر در راستای پیشبرد جهان به منظور برقراری (به ادعای بلینکن) صلح بیشتر است.»
وی افزود که تلاش برای گسترش توافقات عادی سازی روابط با رژیم اشغالگر جایگزینی برای سازش میان صهیونیست ها و تشکیلات خودگردان فلسطین نیست.
سران رژیم صهیونیستی که در سایه تغییر معادلات منطقه‌ای به زیان این رژیم و به مانع خوردن نقشه خود برای تداوم مسیر سازش در منطقه در انزوا به سر می‌برند، طی چند ماه اخیر تلاش کردند با خبرسازی مداوم، این گونه وانمود کنند که مسیر سازش ادامه دارد.
در همین راستا، مقامات رژیم صهیونیستی به تازگی اظهارات متناقضی درخصوص عادی سازی روابط این رژیم با عربستان مطرح کرده‌اند و درحالی که «الی کوهن» وزیر خارجه رژیم صهیونیستی "تل آویو را نزدیک تر از هر زمانی به دستیابی به یک توافق با عربستان" دانسته، وزیر جنگ این رژیم گفته که مسیر عادی سازی روابط با ریاض همچنان طولانی است، در حالی که عربستان تاکنون ادعاهای مطرح درباره روند اقدامات برای توافق احتمالی جهت برقراری روابط بین تل آویو و ریاض را تایید نکرده است.
سه شرط عربستان چیست؟
«یونی بن مناخیم»، روزنامه‌نگار و تحلیل‌گر صهیونیست در گفت‌وگو با یک رسانه عبری زبان، فاش کرد، ریاض در گفت‌وگو‌های خود سه درخواست را به‌عنوان پیش شرط سازش با اسرائیل مطرح کرده که اسرائیل به دلایل خاص به خود با آن مخالفت کرده است.
پایگاه عبری زبان «تی او وی» به نقل از بن مناخیم افزود: در موضوع سازش با عربستان، اسرائیل به دنبال توافق است، اما این سازش نباید به هر قیمتی انجام شود؛ برخی بند‌های مطرح از سوی طرف سعودی برای اسرائیل بسیار خطرناک است.
به زعم این تحلیل‌گر صهیونیست، عربستان سه شرط اصلی در مذاکرات خود پیش روی ایالات متحده قرار داده است که عبارتند از: دستیابی به دانش هسته‌ای برای فعالیت‌های غیر نظامی، دریافت تسلیحات پیشرفته از ایالات متحده و امضای توافقنامه همکاری دفاعی با آمریکا و سوم ایجاد یک ساختار نظامی فلسطینی برای دولت فلسطینی که پایتخت آن قدس شرقی باشد.
بن مناخیم تاکید کرد: اسرائیل هرگز از چارچوب‌های هسته‌ای خود چشم‌پوشی نمی‌کند. این مساله ای حیاتی برای اسرائیل است، چون در غیر این صورت خاورمیانه وارد مسابقه تسلیحات هسته‌ای خواهد شد. در رابطه با امتیاز دادن به فلسطینیان هم اسرائیل مصرانه تاکید می‌کند که تسلیم نخواهد شد.
به اعتقاد بن مناخیم در صورت عدم امضای توافق سازش با عربستان فاجعه‌ای رخ نخواهد داد، به هر شکل این مساله تا بعد از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به تعویق افتاده است. شاید محمد بن سلمان ولیعهد عربستان نمی‌خواهد به بایدن هدیه‌ای بدهد و به دنبال آن است که این کار را با رئیس جمهور دیگری به سامان برساند.
تاکید عربستان بر حل مساله فلسطین
در بحبوحه گزارش‌ها درباره تصمیم عربستان سعودی برای عادی‌سازی روابط با رژیم موقت صهیونیستی، اکنون از تاکید ریاض بر تشکیل کشور مستقل فلسطین خبر می‌رسد.
«فیصل بن فرحان آل سعود» وزیر امور خارجه عربستان سعودی، شامگاه دوشنبه گفت که بدون تشکیل کشور مستقل فلسطین، هیچ راهکاری برای حل مناقشه فلسطین و رژیم صهیونیستی وجود ندارد.
به نوشته خبرگزاری «رویترز»، بن‌فرحان که در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک صحبت می‌کرد، توضیح داد: «راهکار دو دولتی باید به خط مقدم بازگردد. حل مساله فلسطین برای ثبات منطقه و جهان حیاتی است.»
وی ضمن تاکید بر ضرورت احیای امید برای برون‌رفت از تشدید بحران انسانی که فلسطین از آن رنج می‌برد، اظهار داشت: «راه حل مساله فلسطین باید بر اساس راهکار دو دولتی و تشکیل کشور فلسطین بر اساس قطعنامه‌های بین‌المللی باشد.»
طبق این گزارش، وزیر خارجه سعودی با بیان اینکه ریاض در پی بازگرداندن راهکار دو دولتی به دستورکارها از طریق گفت‌وگوست، اضافه کرد: «عربستان سعودی کامل با برادران خود در فلسطین هماهنگ شد تا اطمینان حاصل شود که اولویت‌ها و مواضع آنها در روند و نتایج این نشست برای احیای تلاش‌های صلح منعکس می‌شود.»
کشورهای عربی از عادی سازی روابط با اسرائیل عقب نشینی می کنند؟
«اریک ماندل»، مدیر شبکه اطلاعات سیاسی خاورمیانه و دبیر ارشد امنیتی جروزالم ریپورت در پایگاه اینترنتی «هیل» نوشت: متاسفانه ذهنیتی که عقب نشینی ایالات متحده آمریکا از منطقه خاورمیانه ایجاد کرد و نماد آن هم خروج جو بایدن از افغانستان و ناکامی دونالد ترامپ در پاسخ به حملات ایران به تاسیسات نفتی سعودی بود، پیام دلسردکننده ای برای کشورهای عربی داشت که آمریکا یک متحد قابل اتکا نیست. در نتیجه هر گونه اقبالی برای پیوستن کشورهای خلیج فارس به پیمان های ابراهیم هم کمرنگ شد. با این حال، این اواخر وزیر امور خارجه آمریکا مشتاقانه از این پیمان ها حمایت کرده است و تلاش دارد که سعودی ها هم پیش از پایان سال جاری به آن بپیوندند.
به نظر می‌رسد، سعودی ها، به عادی سازی با اسرائیل علاقه مند باشند؛ اما همان گونه که یک دیپلمات سعودی اخیرا به من گفت، آنها به عنوان رهبران جهان عرب، باید مساله فلسطین را جدی بگیرند. خرد عرفی می‌گوید که عادی سازی کامل، چه در چارچوب پیمان‌های ابراهیم یا خارج از آن، تا زمانی که ملک سلمان زنده است، محتمل نباشد، زیرا وی به آرمان فلسطینی‌ها پایبند است. با این حال، محمدبن سلمان می‌داند که طرح‌های کلان او برای پیشبرد چشم انداز ۲۰۳۰ عربستان با روابط کاری باز میان این کشور و صنایع نوآورانه فن آور در اسرائیل، تسریع می‌شود.
در سفری که به عربستان و بعد عمان داشتم به این نکته رسیدم که اگر زمان برقراری روابط بهتری با اسرائیل فرا رسد، احتمالا به هیچ روی زیر پرچم پیمان‌های ابراهیم نخواهد بود. اسرائیل و آمریکا باید هرگونه عادی سازی را دنبال کند؛ چه کوچک و چه بزرگ، بی آنکه لزوما برچسبی را به آن تحمیل کنند، اگرچه چنین کاری موجب پیشرفت روابط می‌شود. عمانی‌ها از پیوستن به این توافق ها، پیش از اقدام مشابه سعودی ها، می ترسند، چون فاصله آنها با ایران به اندازه یک پرتاب سنگ است؛ ایرانی که گرایش‌های انقلابی و هژمونیک اش سایه سنگینی بر کل خلیج فارس انداخته است. با این حال، در دیدار با مقام‌های عمانی دریافتم که گام‌های کوچکتر به سمت عادی سازی، امکان پذیر است، فقط نامی از پیمان‌های ابراهیم نبرید. آن گام‌های کوچک کدامند؟ به گفته یک مقام عالی‌رتبه اسرائیلی، باید توسعه اقتصادی در جا‌هایی مثل عمان در اولویت اسرائیل قرار گیرد و نباید انتظار داشت که ابتدا روابط سیاسی برقرار شود. اسرائیل مدتی در عمان و قطر یک دفتر تجاری داشت که به ترتیب در سال‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۰۷ بسته شد. عمانی‌ها افتخار می‌کردند که سلطان سابقشان با اسحاق رابین در سال ۱۹۹۴ و با بنیامین نتانیاهو در سال ۲۰۱۸ دیدار کرده است. آنها بر خلاف قطری ها، به نظر می‌رسید که به گرمی از روابط نزدیکتر با اسرائیل استقبال کنند.
اکنون این یک راز آشکار است که اسرائیل با کشورهای عربی خلیج فارس داد و ستد دارد. بازگشایی دفتر تجاری در عمان به سود هر دو طرف است و باید با میانجیگری و تشویق وزیر امور خارجه آمریکا انجام شود. پیش از توافق های ابراهیم هم اسرائیل سال ها بود که با این کشورها داد و ستد داشت.
مسیر گشایش در روابط با اسرائیل، برای هر کشور عربی، متفاوت از دیگری است. آنچه در همه رویکردها مشترک است این که عادی سازی، از حیث اقتصادی به کشورهای عربی سود می رساند اما پیش شرط روابط در این منطقه، احترام و اعتماد متقابل است؛ همان شرطی که سعودی ها در گفت وگو با من برای بهبود روابطشان با آمریکا می گذاشتند.
عقب کشیدن آمریکا از منطقه، در چشم کشورهای عربی، همگرایی علیه ایران را هم تضعیف کرد. از حیث نظری، آنها دوست داشتند با اسرائیل به عنوان قدرت منطقه ای همگرایی داشته باشند اما تنها در صورتی که آمریکا هم بخشی از این معادله باشد. این ذهنیت که هیچ تهدید معتبر نظامی از طرف آمریکا (علیه ایران) وجود ندارد، تمایل کشورهای عربی خلیج فارس به همگرایی با اسرائیل علیه ایران را تضعیف کرد. اینجا بود که چینی ها برای آشتی ایران – سعودی میانجی شدند. سعودی ها می دانند که این آشتی، یک راه حل دائمی برای اختلافات دشوارشان با ایران نیست. آمریکا به تازگی، دست کم در لحن خود، موضع مبارزه جویانه تری علیه پیشرفت هسته ای ایران می گیرد. زمان نشان خواهد داد که آیا جو بایدن واقعا خط قرمزی هم برای اقدام علیه برنامه هسته ای ایران دارد یا نه.
این ظرفیت های پیشرفت اقتصادی است که توافق های کوچک و بزرگ عادی سازی میان اسرائیل و همسایگان خلیج فارس را به پیش می راند. برای عمان و سعودی ها، تدابیر مالی سه جانبه در زمینه آب و کشاورزی که اسرائیل و حکومت خودگردان فلسطینی را در بر بگیرد، بهترین درونمایه موفقیت را دارد. پروژه های آب شیرین کن مشترک اسرائیل، فلسطین و عمان می تواند شکاف های سیاسی را پشت سر گذارد.
منافع سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه، با افزایش ثبات بهتر تامین می شود. یک مسیر رسیدن به ثبات هم توافق های اقتصادی اسرائیل و کشورهای عربی با هدایت آمریکاست؛ اما برای آنکه کشورهای عربی بتوانند وجهه خود را حفظ کنند، این توافق ها باید بیرون از چتر پیمان های ابراهیم انجام شود.
انتهیا پیام
