«شیعه نیوز»: آیت الله آقاى سید محمد صادق حسینى روحانى فرزند آیت الله میرزا محمود روحانی در ماه محرم الحرام سال 1345 هـ.ق، 1305 هـ.ش در شهر قم دیده به جهان گشود.
ایشان دروس پایه ادبیات عرب را در قم نزد پدر فرا گرفتند. سپس در سال 1355 (هـ.ق) در سن 10 سالگى به همراه برادر بزرگترشان براى استفاده از اساتید بزرگ و نام آور حوزه علمیه کهنِ نجف اشرف، راهی عراق شد و به امتحان و توصیه آیت الله العظمى خویى در سن 11 سالگى وارد درس خارج فقه و اصول شدند.
ایشان به دلیل علاقه و پشتکار فراوان هر روز در چندین درس مراجع و بزرگان حوزه علمیه که جهان اسلام و عالم تشیع به وجودشان افتخار مى کند، شرکت مى کردند. عمده اساتید ایشان عبارتند از:
1- حضرت آیت الله العظمى آقاى حاج شیخ کاظم شیرازى (قدس سره) (1290 -1367)
2- حضرت آیت الله العظمى آقاى حاج شیخ محمد حسین اصفهانى معروف به کمپانى (قدس سره) (ت 1361)
3- حضرت آیت الله العظمى آقاى حاج شیخ محمد على کاظمینى (قدس سره)
4- حضرت آیت الله العظمى آقاى حاج سید ابوالحسن اصفهانى (قدس سره) (1284 – 1365)
5- حضرت آیت الله العظمى آقاى حاج شیخ محمدرضا آل یاسین (قدس سره)
6- حضرت آیت الله العظمى آقاى حاج سید ابوالقاسم خویى (قدس سره) (1317 – 1413)
7- حضرت آیت الله العظمى آقاى سید محمد حسین طباطبایى بروجردى (قدس سره) (1292 – 1380)
آیت الله العظمى روحانى از وجود تمامى اساتید نام آور خود استفاده نمودند اما در این میان نقش آیت الله خویى برجسته تر و قابل توجه تر است. پرورش روح اجتهاد و تکوین فقهى و علمى ایشان، مرهون 15 سال شرکت در دروس خصوصى و عمومى آیت الله العظمى خویى مى باشد. هوش، پشتکار و استعداد وی، ایشان را مورد علاقه و توجه خاص اساتید و مراجع، بخصوص مورد توجه خاص آیت الله خویى قرار داده بود. آیت الله العظمى خویى (ره) در آن زمان، به اتفاق رأى اغلب علماء، بزرگان و کارشناسان فقه و اجتهاد؛ یک فقیه بى نظیر بودند که در اغلب علوم حوزوى نظیر فقه، اصول، کلام، تفسیر، رجال، فلسفه، مجتهد و صاحب نظر بودند و آثار منتشره ایشان گواه این مدعاست.
ایشان تدریس دوره هاى مختلف علوم اسلامى را در همان ایام نوجوانى در صحن حرم مطهر حضرت امیرالمؤمنین على (ع) در نجف اشرف آغاز کردند.
آیت الله العظمى روحانى پس از مدت کوتاهى که در دروس آیت الله العظمى خویى (ره) شرکت کردند، با تقریر دروس اصول و فقه استاد؛ آنان را براى عده اى از طلاب و علاقمندان به دروس حوزوى، تدریس مى کردند.
به همین دلیل بود که ارتباط آیت الله خویى روز به روز با معظم له بیشتر مى شد. با اینکه اغلب آیت الله العظمى خویى در جلسه تدریسشان به کسى اجازه طرح اشکال نمى دادند به آیت الله العظمى روحانى در میان عده ای از شاگردان مى فرمودند: چرا در مباحثه ها اشکال نمى کنى. من از شما مى خواهم اشکال و ایرادهایى که به نظرتان مى رسد را مطرح کنید.
حضرت آیت الله العظمى خویى در سال 1360 (هـ. ق) هنگامى که آیت الله العظمى روحانى فقط 15 سال بیشتر نداشتند، طى نامه اى بسیار مهم، عظمت علمى، قدرت و استنباط قوى، هوش و ذکاوت این نابغه بزرگ را تأیید و ستودند (متن کامل نامه که به دست خط مبارک آیت الله العظمى خویى مى باشد در سایت اینترنتی آیت الله العظمى روحانى و در کتاب هاى زندگینامه که به زبان عربى و فارسى در لبنان به چاپ رسیده است، موجود است). ایشان به تأیید و مکتوب مهم مراجع و اساتید بزرگوارشان در سن 14 سالگى به درجه اجتهاد نائل آمدند.
ایشان در اواخر سال 1329 (هـ. ش) وارد قم شدند و در اوایل سال 1330 (هـ. ش) به تدریس دروس خارج فقه و اصول در صحن مطهر حضرت معصومه (س) پرداختند.
ایشان به محض ورود به حوزه علمیه قم و احساس نیاز جامعه حوزوى و اسلامى، همزمان با تدریس درس خارج فقه و اصول در سنین جوانى، دست به تألیف دایره المعارف فقه اسلامى مى زنند. این کتاب سالیان سال است که یکى از رساترین، معتبرترین و مهمترین منبع تدریس فقه و اصول تشیع است.
تألیفات
1- فقه الصادق؛ (به زبان عربى): دایره المعارف کامل فقه تشیع. این کتاب عظیم و بزرگ که به عنوان یک منبع مرجع شناخته شده است در 26 جلد بارها در داخل و خارج کشور به چاپ رسیده است. چاپ جدید آن هم اکنون در 41 جلد (با ذکر منابع و مصادر) منتشر شده است.
آیت الله العظمى روحانى تالیف این مجموعه فقهى را از سال 1370 قمرى (60 سال پیش) آغاز کرده و در سال 1398 هجرى قمرى و در اوج مبارزات بر علیه رژیم ستمشاهى و در حالى که در تبعید به سر مى بردند، نگارش آخرین جلد آن را به پایان رسانده اند.
مهمترین ویژگى و نقاط تمایز موسوعه «فقه الصادق» را مى توان در موارد زیر خلاصه کرد:
تمامیت، جامعیت، تتبع و کاوشگرى، پژوهشگرى و تحقیق، توجه به فقه پویا، جدید و به روز بودن، روانى و راحتى متن.
2- «زبده الاصول»؛ (به زبان عربى): دوره کامل علم اصول فقه که به صورت بحث استدلالى ارائه گردیده است. این کتاب در 6 جلد مى باشد.
3- «منهاج الفقاهه»؛ (به زبان عربى): در 6 جلد مى باشد که حاشیه اى است بر «مکاسب» شیخ انصارى (ره) که به شیوه اى نو و ابتکارى تمامى موارد ارائه شده را بحث و بررسى کرده اند.
4- «فقه المسائل المستحدثه»؛ (به زبان عربى): آیت اللّه روحانی مبتکر مسائل مستحدثه و ارائه مسائل جدید با ذکر مسایل فقهى، روایى هستند. این کتاب که بارها و بارها در خارج و داخل کشور به چاپ رسیده است شامل ارائه مسائل جدید، نو و مورد ابتلاى جامعه با ذکر دلایل و مستندات فقهى، روایى و قرآنى مى باشد.
5- تعلیق بر «منهاج الصالحین» در 3 جلد؛ (به زبان عربى)
6- تعلیق بر «عروه الوثقى» در 2 جلد، (به زبان عربى)
7- تعلیق بر «وسیله النجاه»؛ (به زبان عربى)
8- رساله در لباس مشکوک؛ (به زبان عربى)
9- رساله در قاعده لاضرر؛ (به زبان عربى)
10- الجبر و الاختیار؛ (به زبان عربى)
11- رساله در قرعه؛ (به زبان عربى)
12- المسائل المنتخبه؛ (به زبان عربى)
13- رساله در «فروع العلم الاجمالى»؛ (به زبان عربى)
14- فقه الاجتهاد و التقلید، (به زبان عربى)
15- القواعد الثلاثه؛ (به زبان عربى)
16- اللقاء الخاص؛ (به زبان عربى) استفتائات
17- «شرح مناسک الحج و العمره»؛ (به زبان عربى)
18- «اجوبه المسائل فی الفکر و العقیده و التاریخ و الاخلاق» در دو جلد؛ (به زبان عربى) استفتائات
19- «السیده الزهرا سلام الله علیها بین الفضائل و الظلامات»؛ (به زبان عربى)
20- رساله «توضیح المسائل»؛ (به زبان فارسى و اردو)
21- جبر و اختیار؛ (به زبان فارسى)
22- «نظام حکومت در اسلام»؛ (به زبان فارسى و ترکى و اردو)
23- مناسک حج؛ (به زبان فارسى)
24- منتخب احکام؛ (به زبان فارسى)
25- «استفتائات قوه قضائیه و مؤسسه حقوقى وکلاى بین الملل»؛ (به زبان فارسى)
26- «استفتائات قضایی» مجموعه پرسش و پاسخ حقوقی و جزایی؛ (به زبان فارسى)
27- احکام فقهى مسائل روز؛ (به زبان فارسى)
28- استفتائات (پرسش و پاسخهاى مسائل شرعى)؛ (به زبان فارسى): که تاکنون در 7 جلد به صورت سؤال و جواب ارائه شده است.
29- سلسله فتاوی و استفتائات «التقلید و العقائد»؛ (به زبان عربى)
30- سلسله فتاوی و استفتائات «الطهاره»؛ (به زبان عربى)
31- فضائل و مصائب حضرت زهرا علیها السلام؛ (به زبان فارسی و انگلیسی)
32- قربان الشهاده؛ (به زبان عربى)
33- عاشورا و قیام امام حسین علیه السلام از نگاه آیت الله العظمى روحانى؛ (به زبان فارسی و انگلیسی)
34- راه سعادت؛ (به زبان فارسى)
35- امام زمان (عج) از ولادت تا ظهور؛ (به زبان فارسى)
36- امر به معروف و نهی از منکر؛ (به زبان فارسى)
37- بررسی فقهی غیبت و دروغ؛ (به زبان فارسى)
38- خاتم پیامبران و امیر مؤمنان؛ (به زبان فارسى)
39- نامه های تاریخی؛ گزیده ای از نامه های رجال دین و سیاست به حضرت آیت الله العظمی سید محمدصادق روحانی (دام ظله العالی)؛ (به زبان فارسى)
40- رسائل اربعین سنه؛ من زعیم الحوزه العلمیّه سماحه آیه الله العظمی السیّد أبوالقاسم الموسوی الخوئی قدس سره إلی سماحه آیه الله العظمی المرجع المجاهد السیّد محمّدصادق الحسینی الروحانی دام ظلّه؛ (به زبان عربى)
انتهای پیام
