به گزارش «شیعه نیوز»، عاطفه سهرابی، دکترای روانشناسی و مدیر مشاوره بخش احیای مؤسسه احیای ارزش‌ها، به تشریح این مسئله پرداخت که چرا با شیوع کرونا آسیب‌های اجتماعی از جمله خشونت خانگی و خیانت زوجین افزایش یافته است و گفت: خشونت خانگی با شیوع کرونا زیاد شده اما این خشونت صرفاً ناشی از کرونا نیست بلکه دلایل متعدد دیگری دارد.
وی تشریح کرد: شرایط خاصی مثل بیکاری، تغییر شکل پیدا کردن شغل آقایان و به هم خوردن سلامت جسمی افراد، با شیوع کرونا در خانوادهها ایجاد شد. این تأثیرات منفی در خانواده‌هایی که فاقد بیمه بودند بیشتر بود و باعث شد روند طبیعی زندگی‌های خانوادگی بر هم بخورد.
سهرابی با اشاره به اینکه بخش احیای مؤسسه احیای ارزش‌ها به ارائه مشاوره رایگان به خانوادهها اقدام می‌کند، گفت: بیشترین تماس‌های تلفنی ما از فروردین ۹۹ تا فروردین ۱۴۰۰ مربوط به مسئله خیانت بود.
شرایط کرونا خیانت خانوادگی را علنی‌تر کرد
وی با تأکید بر اینکه در بررسی دلیل این افزایش باید سایر عوامل به غیر از شیوع کرونا را نیز در نظر گرفت، گفت: برخلاف بسیاری از موارد کرونا توانست مهار شود و افراد تکلیفشان با خودشان روشن شد که برای مقابله با کرونا چه باید بکنند و چه نباید بکنند اما تغییر روند زندگی باعث شد بسیاری از مسائلی که قبلاً علنی نبود، علنی شود.
این روانشناس تشریح کرد: مشکل خیانت همسران همیشه در جامعه وجود داشت اما کرونا موجب علنی‌تر شدن آن شد. مسئله خیانت جزو مسائلی است که در جامعه ما همیشه بر آن سرپوش گذاشته شده است؛ چراکه جامعه ما سنتی بود و بسیاری از مسائل روحی و روانی افراد در نظر گرفته نمی‌شد. با شیوع کرونا مسائل اقتصادی نیز فشار مضاعفی به افراد وارد کرد. افراد برای فرار از بار این مشکلات ارتباط‌هایی را شکل دادند و یا ارتباط‌هایی که داشتند را بیشتر و یا علنی‌تر کردند.
وی به حضور اجباری افراد در خانه و تأثیر این مسئله بر افزایش تنش خانوادگی نیز اشاره کرد و گفت: قبلاً زمان و وقت برای خانواده مشخص‌تر بود؛ یعنی مشخص بود که مرد خانواده ساعت هفت به خانه برمی‌گردد اما در ایام کرونا کارها تغییر شکل پیدا کرد و همین موجب تغییر و نوسان زمان رفت‌و‌آمد و بازگشت اعضای خانواده به داخل منزل شد و حضور بیشتر اعضای خانواده در کنار هم را رقم زد.
سهرابی ادامه داد: وقتی افراد بیشتر در مقابل چشم هم هستند، رفتار یکدیگر را بیشتر رصد می‌کنند. برای مثال افرادی که شغل آزاد داشتند زمان زیادی را خارج از خانه بودند اما حالا بیشتر در خانه هستند و مثلاً وقتی مدام از تلفن همراه استفاده می‌کنند، همسرشان بیشتر حساس و کنجکاو می‌شود.
خشونت‌های ناشی از در کنار هم بودن در خانواده
وی به بیان نمونه‌هایی از موارد رخ داده در خانوادهها پرداخت و گفت: گزارش‌هایی از بانوانی داشتیم که عنوان می‌کردند همسرشان از صفحات خاصی در اینستاگرام بازدید می‌کنند و وقتی از آنها می‌پرسیدم که آیا این اتفاق به تازگی رخ داده است؟ می‌گفتند اگر قبلاً هم بوده، هنگام حضور آنان در محل کار بوده و من نمی‌دیدم. همین زمان زیاد در کنار هم بودن، موجب علنی شدن بسیاری از رفتارها و روابط و بالا رفتن خشونت شده است.
تفریح در خانه را نیاموخته‌ایم
این روانشناس یکی از مشکلات خانواده‌‌های ایرانی را بلد نبودن تفریح کردن در کنار هم دانست و گفت: اگر خانوادهها بخواهند بیرون بروند یا مسافرت کنند هزینه زیادی دارد. در خانه نیز چون بلد نیستند با هم تفریح کنند وقتشان را با تلفن همراه یا تماشای تلویزیون می‌‌گذرانند و همین تفریح نداشتن در خانه هم میزان برخوردها را در خانواده افزایش داده است.
وی به خانوادهها توصیه کرد تفریحات مشترک مثل درست کردن پازل را با هم در خانه انجام دهند و گفت: در ساخت پازل کسی قرار نیست کسی را شکست بدهد بلکه قرار است با هم یک هدف مشترک را دنبال کنیم و همین باعث ایجاد روحیه همکاری در افراد می‌شود.
تغییر تعریف خیانت در فضای مجازی
سهرابی در ادامه به تشریح دلایل افزایش خیانت به خصوص از طریق روابط فضای مجازی، پرداخت و گفت: در گذشته خیانت تعریف مشخصی داشت اما اکنون فضای مجازی حتی تعریف خیانت را نیز تغییر داده است. ارتباط در فضای مجازی شاید اینگونه به نظر بیاید که نمود واقعی ندارد و فقط در همان فضاست اما باید متوجه باشیم که در فضای مجازی ارتباط‌هایی وجود دارد که واقعی‌تر از حتی دنیای واقعی است و ارتباط افراد در درون خانواده و در فضای واقعی را زیر سؤال می‌برد.
خیانت واقعی در فضای مجازی
وی ادامه داد: حضور و روابط در فضای مجازی موجب می‌شود افراد در فضای حقیقی زندگیشان دست به مقایسه و شبیه‌سازی بزنند. مثلاً شاید شوهر یک خانم تا قبل از ارتباط‌گیری در فضای مجازی به قد همسرش اهمیت نمی‌داد یا اصلاً برای او مهم نبود که قد یا اندام همسرش چگونه است اما وقتی در فضای مجازی خانم‌هایی با قد و اندام خاص را مشاهده می‌کند، دست به مقایسه زده و به دنبال همان شکل و اندام می‌رود.
سهرابی نسبت به این مسئله هشدار دارد و گفت: همگان باید آگاه باشند خانم‌هایی که در فضای مجازی عکس و فیلم‌های خود را به اشتراک می‌گذارند هرگز از حالت‌های واقعی خود مثل زمانی از سرکار باز می‌گردند و خسته از کار بیرون باید کارهای خانه مثل تمیز کردن خانه و سرویس بهداشتی و ... را انجام می‌دهند، عکس و فیلم نمی‌گذارند و همه فقط از حالت‌های خاص و مرتب خود عکس و فیلم منتشر می‌کنند. اما همین تصاویر موجب می‌شوند برخی انتظار داشته باشند همسرشان علی‌رغم شغل خارج از منزل، خانه‌داری، بچه‌داری و ... همیشه سرحال، آراسته و ... باشند.
وی با تأکید بر اینکه دنیای مجازی ارتباط مستقیم با یک سری از الگوپذیری‌ها دارد، گفت: البته این شرایط مختص آقایان نیست. وقتی خانم‌ها در فضای مجازی مشاهده می‌کنند که شوهر یک خانم با او چه قدر خوب صحبت می‌کند، برای او جشن و هدیه می‌گیرد یا او را به مسافرت‌های متعدد می‌برد، رفتار این فرد را با رفتار شوهر خود مقایسه می‌کنند.
کنترل نه؛ احساسات باید مدیریت شود
این روانشناس اضافه کرد: مدیریت عواطف و احساسات در کشور ما آموزش داده نشده است و افراد حتی نتوانسته‌اند احساسات درونی خود را درست بشناسند. در کشور ما گفته شده کنترل خشم در صورتی که خشم یا سایر احساسات و هیجانات باید مدیریت شود. کسانی که تکنیک‌های مدیریت احساسات را نیاموخته باشند، در روابط خود دچار تنش می‌شوند.
وی در بخش پایانی سخنان خود در پاسخ به این سؤال که چگونه می‌توان رفتار خیانت‌آمیز زن یا شوهر را مدیریت کرد، گفت: افراد نگاه متفاوتی به مسائل دارند. ممکن است فردی ارتباط در فضای مجازی را خیانت بداند و یک فرد دیگر خیانت نداند. در افرادی که به ما مراجعه می‌کنند نیز تعریف خشونت بسیار متفاوت است. مثلاً وقتی از یک مراجع که می‌گوید همسرم نسبت به من خشونت اعمال می‌کند می‌پرسم آیا شما را می‌زند می‌گوید نه؛ اما مرا هُل می‌دهد. یعنی هل دادن را به معنای زدن نمی‌داند اما وقتی از فرد دیگری که می‌گوید همسرش نسبت به او خشونت اعمال می‌کند می‌پرسم چه رفتاری می‌کند می‌گوید، در را می‌کوبد یعنی کوبیدن در را خشونت می‌داند. یعنی تعریف خشونت برای افراد مختلف متفاوت است.
وی تأکید کرد: هرگز نمی‌توانیم یک پیشنهاد ثابت و مشخص به همه خانوادهها ارائه کنیم، چراکه شرایط هر فرد منحصر به فرد است و برای هر فرد باید بر اساس شرایط خاصی که دارد توصیه روانشناسی و مشاوره ارائه دهیم.
این روانشناس با تأکید بر اینکه باید خدمات روانشناسی در کشور تحت پوشش بیمه قرار گیرد، گفت: مردم نباید نگران هزینه‌های مشاوره و دریافت خدمات روانشناسی باشند. اگر این مشاوره‌ها بیشتر شود قطعاً افراد متوجه می‌شوند که چگونه باید رفتار کنند و بخش زیادی از تنش‌ها و خشونت خانوادگی از جمله خیانتها کاهش پیدا می‌کند.
انتهای پیام
