به گزارش «شیعه نیوز»، در روز‌های اخیر انتشار یک فایل صوتی از یک زایشگاه در بیمارستان دولتی، خبرساز شد. بعد از انتشار این فایل صوتی، بسیاری از کاربران فضای مجازی از تجربیات مشابه خود و یا اطرافیانشان گفتند. در ادامه این مطلب قصد داریم به جزییات این ماجرا و ابعاد آن بپردازیم.
ماجرای توهین به زنان باردار هنگام زایمان طبیعی
در فایل صوتی که اخیرا از یک زایشگاه بیمارستان دولتی منتشر شده است. یک ماما یا پرستاری که کنار خانم باردار است، بعد از فریاد‌های مادر ناشی از درد زایمان، بر سرش داد می‌زند و عباراتی ناشایست و توهین آمیز به کار می‌برد. این ماجرا به همین جا ختم نشد و بعد از انتشار این فایل، کاربران فضای مجازی از تجربیات مشابهی که برای آن‌ها یا اطرافیانشان رخ داده است نوشتند.
برخی از کاربران از تجربه آزار کلامی و توهین‌ها گفته اند که هنگام درد زایمان، کلمات و عبارت سرزنش آمیز از جانب برخی از کادر حاضر در اتاق زایمان شنیده اند. حتی تعدادی از آزار جسمی و ضرب و شتم هم تجربیاتی بازگو کرده اند!
خاطرات تلخ از اتاق زایمان
پیگیری‌ها نشان می‌دهد این مسئله فقط مربوط به امسال و پارسال نیست بلکه حتی زنانی که سال‌های قبل‌تر زایمان طبیعی را در بیمارستان‌های دولتی تجربه کرده اند، از آزار‌های کلامی و یا حتی جسمی می‌گویند. هم چنین پرستارانی که در این بخش فعالیت می کنند، تجربیاتی را بیان کرده اند.
یکی از خاطرات تلخی که اخیرا منتشر شده است، اینگونه روایت می‌شود: "برای مهرنوش ۳۴ ساله، اما همه چیز به خوبی پیش نرفته و می‌گوید در سال ۹۵ اولین و تلخ‌ترین زایمان طبیعی را در یک بیمارستان دولتی در مسجد سلیمان تجربه کرده است. اینقدر زایمان بدی بود که حالا که دخترم ۴ سال و نیم دارد هنوز تحت نظر روانشناس هستم! شما نمی‌دانید در برخی بیمارستان‌های دولتی چطور با بیمار رفتار میکنند مخصوصا بخش زنان و زایمان که خودم تجربه کردم درحالی که زایمان می‌تواند قشنگ‌ترین و زیباترین تجربه هر مادری باشد.
شیرین که از خواندن صحبت‌های مخاطبان گریه کرده، می‌گوید این موضوع باعث تجدید خاطره ۲۳ سال قبل خودش شده، زمانی که یک زن جوان ۱۹ ساله قرار بوده قشنگ‌ترین لحظه زندگی اش را با به دنیا آمدن فرزند اولش تجربه کند.
او می‌گوید: من مادر نداشتم و آن زمان اوضاع اقتصادی همسرم خوب نبود. دردم شروع شد همراه پدرم به بیمارستانی در رشت رفتم، چون همسرم در ماموریت کاری بود. تنهای تنها پا به اتاق زایمان گذاشتم بماند که از ساعت ۷ شب دردم شروع شد و زایمانم ساعت ۵ صبح روز بعد بود! ازخاطرات درد و بی کسی و بی توجهی ماما و پرستار هرچه بگم کم گفتم، ولی هیچ وقت یادم نمی‌رود که سر زایمان از درد به خودم می‌پیچیدم و آن‌ها مشغول جوک تعریف کردن و خندیدن بودند. هرجا که درد به من امان می‌داد و ناله‌ای از روی التماس می‌کردم سرم داد می‌زدند که مگه مجبور بودی بچه بیاری! پسرم به دنیا امد درحالی که تا ساعت ۷ صبح در راهرو بیمارستان درانتظار جابه جایی بودم وحتی فرزندم را ندیده بودم. به هر پرستاری که رد می‌شد التماس کردم که بچه ام را به من بدهد و وقتی بچه را در آغوش گرفتم به خاطر گرسنگی خودم شیری نداشتم که به او بدهم. خاطره دردناک آن روز همیشه با من هست و یادآوری دوباره اش هم من را آزار می‌دهد.
این مادر به تجربه دوم زایمانش بعد از ۱۰ سال در یکی از بیمارستان‌های خصوصی تهران اشاره می‌کند و می‌گوید: این بار هم زایمان طبیعی داشتم، ولی با درد و ناراحتی کمتر، چون متاسفانه خیلی چیز‌ها حول محور پول است."
تجربه ای مشترک بین بسیاری از زنان جهان
در سراسر جهان اغلب زنان رفتاری غیرمحترمانه و توهین آمیز درطی دریافت خدمات و مراقبت‌های دوران بارداری و زایمـان تجربـه میکنند. شواهدی از بی احترامی و سوءاستفاده همچون: عدم حفظ حریم خصوصـی، فقـدان رضـایت آگاهانـه. تبعیض، سوءاستفاده ی فیزیکی، مراقبت تحقیرآمیز یا وانهادن مراقبت، و ... در مراکـز زایمانی سراسر جهان مشاهده می شود.
تجربیاتی از صبوری و احترام کادر اتاق زایمان
در کنار تجربیات مشابهی که باعث خاطره تلخ از اتاق زایمان شده است، برخی هم نظرات متفاوتی داشتند و از صبوری و مهربانی کادر حاضر در اتاق زایمان گفته اند.
تجربیات زایمان از دیدگاه پزشکان و پرستاران
تجربیات زایمان از دیدگاه پزشکان و پرستاران نیز در نوع خود جالب توجه است. یکی از افرادی که پزشک عمومی است می‌گوید: انترن یکی از بیمارستان‌های اصفهان بودم که مادران باردار زیادی به آنجا مراجعه می‌کردند. از فرط خستگی فقط اشک می‌ریختم و خدا می‌داند در هیچ کدام از کشیک‌ها اصلا فرصت غذا خوردن نداشتیم. رزیدنت‌ها حتی یک اتاق استراحت نداشتند و باید دائم سر پا می‌بودند، خیلی‌ها از فرط خستگی به دیوار تکیه می‌دادند، درحالی که من هیچ برخورد بدی از آن‌ها با بیمار ندیدم، ولی به کل از تخصص زنان و زایمان منصرف شدم و معتقدم هرچه درآمد داشته باشند واقعا حلال است با این همه سختی و استرس و فشار کاری که باید تحمل کنند. این طرف قضیه هم باید دیده شود اگرچه هیچ رفتار بدی از طرف هیچ کسی قابل توجیه نیست.
یکی دیگر از پزشکان عمومی می‌گوید: در اولین باری که زایمان طبیعی دیدم از آن همه درد و فریاد که سر مادر می‌زدند خیلی ناراحت شدم، اما لحظه تولد نوزاد و حسی که مادر نسبت به بچه دارد وصف نشدنی است، به خاطر همین اولین کاری که کردم به مادرم زنگ زدم و از او تشکر کردم و بابت تمامی اذیت‌هایی که شده بود عذرخواهی کردم. اما هیچ وقت بخش زنان را دوست نداشتم و ندارم و در ذهنم بخش زنان یعنی استرس و داد و فریاد. شاید به خاطر همین استرس و حجم زیاد کار و اینکه همیشه آنکال هستند و شب و روزشان یکی می‌شود فشار زیادی تحمل میکنند و در این بین برخی رفتار‌های نادرستی دارند که خاطره تلخی برای مادران رقم می‌زند.
بیانیه‌ی سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۱۴
بیانیه ی سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۱۴، به منظور جلوگیری و از بین بردن بی احترامی و سوءاستفاده زنان بـاردار، درهنگام زایمان در مراکز بهداشتی، اقدامات زیر را توصیه کرده است:
۱ - حمایت دولت‌ها و شرکای توسـعه بـرای تحقیـق و فعالیـت در زمینه ی بی احترامی و سوء استفاده
۲ - اجرا، پشتیبانی و تقویت برنامه‌های طراحی شده برای بهبود کیفیت مراقبت سـلامت مـادران، بـا تمرکز قوی بر مراقبت محترمانه به عنوان یک جزء ضروری از مراقبت با کیفیت
۳ - تاکید بر حقوق زنان جهت تکریم آنان، و ارائه ی مراقبـت هـای بهداشتی محترمانه در سراسر دوران بارداری و زایمان
۴- ایجاد سیستم‌های پاسخگو و حمایت برای پایش داده‌های مربوط به شیوه‌های مراقبت محترمانه و غیرمحترمانه
۵ - مشارکت همه ی ذینفعان، از جمله زنان، در تلاش برای بهبود کیفیت مراقبت و از بـین بـردن شـیوه هـای بی احترامی و توهین آمیز
پیشگیری از خشونت علیه مادران در هنگام زایمان
مطالعات نشان داده اند که خشونت، بدرفتاری و ضرب و شتم زنان در بسیاری از کشور‌های جهان به یک معضل اجتماعی بسیار شایع و جدی تبدیل شده است. سواستفاده در هنگام زایمان یا خشونت زایمان نیز از جمله‌ی موارد خشونت علیه زنان محسوب می‌شود. خشونت زایمانی عبارت است از بی‌توجهی، آزار جسمی و عدم احترام در هنگام زایمان.
این رفتار به منزله نقض حقوق زن تلقی می‌شود. سوءاستفاده در هنگام زایمان می‌تواند در طیف کاملی از مراقبت‌های غیر محرمانه، مراقبت‌های غیر شرافتمندانه، تبعیض، سوءاستفاده جسمی، مراقبت‌های غیر موافق و کنار گذاشتن مراقبت‌ها باشد. مطالعات نشان می‌دهد که این امر یک مشکل مکرر و جهانی است. زنان در هنگام زایمان در مراکز درمانی و بهداشتی رفتار‌های توهین آمیز و غفلت آمیز را تجربه میکنند.
در هنگام زایمان، یک زن بسیار آسیب‌پذیر است و نمی‌تواند از خود محافظت کند و همین امر موجب افزایش این برخورد‌های غیرانسانی و آزار روحی و جسمی زنان باردار می‌شود و تجربه دردناکی از زایمان برای مادران به جا می‌گذارد.
نکات برتر وبینار " پیشگیری از خشونت علیه مادران در هنگام زایمان و ارتقاء مراقبت‌های محترمانه مادری که در تیرماه امسال برگزار شد، در ادامه آمده است:
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۱۸ نسبت مرگ و میر مادران در جهان، ۲۱۱ مورد به ازای صد هزار تولد زنده است. بر اساس هدف سوم سند توسعه پایدار این شاخص در جهان باید تا سال ۲۰۳۰ به زیر ۷۰ مورد مرگ مادر در صد هزار تولد زنده کاهش یابد.
میزان مرگ ومیر مادر در کشور‌های با درآمد پایین حدود ۲۹ برابر کشور‌های با درآمد بالا گزارش شده است.
با توجه به استاندارد‌های بین المللی حقوق بشر، خشونت زایمانی نقض حقوق اولیه انسانی زنان است که پیامد‌های مستقیم وغیر مستقیم جدی بر سلامت مادران دارد
مطالعات متعدد در سراسر جهان تأکید می‌کند که زنان اغلب در هنگام زایمان بی احترامی و بدرفتاری را تجربه میکنند، اما ممکن است بر اساس زمینه‌های فرهنگی و اجتماعی به شکل‌های مختلفی تظاهر پیدا کند.
مطالعه جدید به رهبری WHO و چند کشور نشان داده است که بیش از یک سوم زنان در هنگام زایمان در مراکز بهداشتی بدرفتاری را تجربه کرده اند.
ماهیت ذهنی و مفهوم خشونت و بدرفتاری در هنگام زایمان بر اساس هنجار‌های اجتماعی و فرهنگی جوامع متفاوت است و این موضوع تعریف و اندازه گیری آن را در جوامع مختلف پیچیده‌تر می‌سازد.
خشونت زایمانی نوع خاصی از خشونت علیه زنان است که موضوعی ساختاری و چند وجهی است و به یک رویکرد چند بعدی و مشارکت رشته‌های مختلف نیاز دارد.
خشونت فیزیکی و مداخلات غیر ضروری، مراقبت بدون رضایت آگاهانه زن باردار، بی احترامی به احساسات، شأن، انتخاب‌ها و ترجیحات زنان، مراقبت بدون رعایت حریم خصوصی زن باردار، تبعیض در مراقبت، تعلل و تاخیر در مراقبت از جمله مصادیق خشونت زایمانی محسوب می‌شود.
توانمند سازی و ارتقاء شرایط اجتماعی زنان از عوامل ریشه‌ای حذف و پیشگیری از خشونت علیه زنان در هنگام زایمان است.
ارتقاء جایگاه و بهبود شرایط کاری کارکنان مامایی، رفع محدودیت‌ها و کمبود‌های سیستم مراقبت‌های مادری از جمله عوامل مهم در پیشگیری ورفع خشونت زایمانی علیه مادران محسوب می‌شود.
انتهای پیام
