به گزارش «شیعه نیوز»، یکی از مراحل زندگی که برای تمام انسانها وجود دارد مسئله مرگ است. البته به اتعتقاد مسلمانان، مرگ پلی است که میان دنیا و آخرت؛ مرگ انسان را وارد دنیایی می کند که کاملا برا او اسرارآمیز و ناشناخته است. برخی از انسانها هنگام مرگ، دچار ترس و وحشت زیادی می شوند و برخی دیگر به راحتی پذیرای مرگ هستند. برای داشتن مرگ راحت و آسان سفارشهای بسیاری در احادیث و روایات وجود دارد که باعث آسان شدن مرگ، راحت از دنیا رفتن و سختی نکشیدن فرد می شود. در این بخش به مواردی اشاره می کنیم که که مرگ را برای انسان آسان می کند و همچنین وظایف انسان در کنار شخص محتضر را توضیح خواهیم داد.
برای داشتن مرگ راحت چه کنیم؟
1. ایمان و اعتقاد صحیح
اصلی ترین شرط برای راحت مردن ایمان و اعتقاد صحیح است. عمل صالح هم حافظ و تثبیت کننده ی ایمان و هم ارتقاء دهنده ی آن است. در آیه 27 سوره ی ابراهیم آمده است که خداوند مومنین و افراد با ایمان را نگاه می دارد و در دنیا و آخرت آنها را تثبیت می کند.
2. محبت و ولایت اهل بیت (ع)
مهمترین و مؤثرترین وسیله برای راحت جان دادن، محبت امیرالمؤمنین علی (ع) است.
پیامبر اکرم(ص) فرمودند:
« أَلَا وَ مَنْ أَحَبَّ عَلِیّاً هَوَّنَ اللَّهُ عَلَیْهِ سَکَرَاتِ الْمَوْتِ وَ جَعَلَ قَبْرَهُ رَوْضَةً مِنْ رِیَاضِ الْجَنَّةِ »؛ آگاه باشید هر کس علی (ع) را دوست بدارد، خداوند سکرات مرگ را بر او سبک گرداند و قبرش را باغی از باغهای بهشت گرداند.
3. صله ی رحم مخصوصا با پدر و مادر
امام صادق (ع) در روایتی فرمودند:
« هر کس می خواهد خداوند بر او سکرات مرگ را آسان کند، صله ارحام و خویشان انجام دهد و به پدر و مادر خود نیکی و احسان نماید ؛ پس هرگاه چنین کند، خداوند بر او دشواریهای مرگ را آسان کند و هرگز در حیاتش به او فقر نرسد.»
4. خواندن قرآن بعد از هر نماز
پیامبر اکرم(ص) فرمود:اگر هر کسی بعد از هر نماز قرآن بخواند، سکرات موت بر او آسان می شود و خود ملک الموت شهادتین را بر او تلقین می کند.
5. تسبیحات حضرت زهرا(س)
امام صادق(ع) فرمود:
ما به بچه های خود همانطور که نماز را توصیه می کنیم این تسبیحات را هم توصیه می کنیم و بعد فرمود اگر کسی مداومت داشته باشد به خواندن تسبیحات حضرت زهرا(س) بعد از هر نماز سختی های مرگ بر او آسان می شود.
6. خواندن هفت بار «بِسمِ اللهِ اَلرحمنِ الرَحیم، لا حَولَ و لاقُوةَ اِلا بِالله العَلیُ العَظیمم در تعقیبات نماز صبح
7. خواندن دعای عدیله
مومنین حداقل یک بار در عمر خود این دعای عدیله را بخوانند، اعتقادات خود را صادقانه، نزد خدا به امانت بسپارند. چون در آخر دعای عدیله داریم که خدایا تو بهترین امانت دار هستی. این اعتقادات خود را پیش تو امانت می گذارم تا هنگام مرگ که زمانی است که انسان خیلی چیزها را از یاد می برد به من باز گردان.
8. کمک به نیازمندان
کمک به نیازمندان و رفع نیازهای آنها یکی دیگر از مواردی است که سکرات موت را آسان می کند.
9. ذکر ” یا اسمع السامعین، یا ابصرالناظرین، یا اسرع الحاسبین و یا احکم الحاکمین”
دعای آیت الله بهجت برای راحت شدن مرگ
دعای آیت الله بهجت برای داشتن یک زندگی شیرین و داشتن مرگی راحت در یک جمله خلاصه می شود که ایشان سالهای پیش در محضر آیت الله خامنه ای تلاوت کرد و خواندن آن را بسیار توصیه کردند.
رهبر انقلاب در دیدار با اساتید، فضلا و طلاب نخبه ی حوزه علمیه قم در تاریخ 1389/8/2، توصیه ی مرحوم آیت الله بهجت را برای خواندن دعای «یا الله یا رحمان یا رحیم یا مقلب القلوب ثبت قلبی علی دینک» بیان کردند و فرمودند:
«مرحوم آقای بهجت (رضوان الله تعالی علیه) میفرمودند این دعا را زیاد بخوانید:« یا الله یا رحمان یا رحیم یا مقلب القلوب ثبت قلبی علی دینک». ممکن بود یک اشکال مقدّری وجود داشته باشد، ایشان به آن هم جواب می داد. ممکن بود کسی بگوید وقتی میگوئیم «ثبت قلبی علی دینک»، ما که دینمان درست است، منطقی است، مستحکم است، این برای آن طبقات پایین است. ایشان می فرمود در هر طبقه ای که دل انسان و ایمان انسان و دینداری انسان هست، تنزل از آن طبقه، برگشت است.
آداب و وظایف انسان در کنار شخص محتضر
1. تلقین شهادتین
شخصی که در حال احتضار است به قدری سرگردان می شود که شاید نام خود را نیز به خاطر نداشته باشد. در روایات متعدد نیز نقل شده است که شهادتین را به آرامی به او تلقین کنید تا بگوید:«لااله الا الله، محمدا رسول الله، علیا ولی الله»
پیامبر اکرم(ص) فرمود:
این کار را بکنید و حرف های پراکنده دیگر نزنید و سپس فرمود:اگر به این صورت تلقین کنید آن کسی که بر زبان او این کلمات باشد و با اینها از دنیا برود داخل بهشت می شود. البته ایمان و اعتقاد لبی باعث می شود که فرد در حال مرگ این کلمات را بر زبان جاری کند.
در حدیث صحیح از امام باقر(علیه السلام) نقل شده است:
هرگاه کسی را در وقت جان دادن، مشاهده کردید، این کلمات فَرَج را به او تلقین کنید:
لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ الْحَلیمُ الْکَریمُ، لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ الْعَلِیُّ الْعَظیمُ،
معبودی نیست جز خدای بردبار کریم معبودی نیست جز خدای والای بزرگ
سُبْحانَ اللهِ رَبِّ السَّمواتِ السَّبْعِ، وَرَبِّ الاَْرَضینَ السَّبْعِ، وَ ما فیهِنَّ وَ ما بَیْنَهُنَّ
منزّه است خدا پروردگار آسمانهای هفتگانه و زمین های هفتگانه و آنچه در آنها و مابین آنهاست
وَ رَبِّ الْعَرْشِ الْعَظیمِ، وَالْحَمْدُ للهِِ رَبِّ الْعالَمینَ.
و پروردگار عرش بزرگ و ستایش خاص خدا پروردگار جهانیان است.
2. خواندن قرآن کریم
قرائت سوره هایی همچون یاسین و صافات و کلمات فرج می تواند این لحظه سخت را برای انسان آسان کند. در حالت احتضار خویشان و فرزندان نباید فرد را تنها بگذارند، نزد او باشند و دعا و قرآن بخوانند. خواند سوره هایی مانند سوره یس، سوره الصّافات، سوره واقعه، سوره ق، سوره نازعات و کلمات فرج برای راحت و سریع جان دادن محتضر مفید است.
3. رو به قبله کردن
یکی از وظایف واجب انسان این است فرد در حال احتضار را رو به قبله کند. به طوری فرد را به پشت بخوابانید که کف پاهای او به سمت قبله باشد. البته ممکن است در بعضی مکانها مانند بیمارستان این شرایط فراهم نشود، باید حتی الامکان و تا جایی که به این شکل شبیه تر است او را قرار داد. اگر هم نشد دیگر وظیفه ای بر عهده انسان نمی باشد.
در روایتی از پیامبر اکرم(ص) فلسفه ی این کار گفته شده است. ایشان فرمود اگر کسی را اینگونه رو به قبله کنید، دائم تا زمان قبض روحش، خداوند و ملائکه، با رحمت خود به او رو می کنند.
در حدیث معتبری آمده است که اگر بر میّت قبض روح دشوار باشد، او را به مکانی که در آن نماز می گزارد، ببرند و او را در جایگاه نمازش بگذارند، تا قبض روح بر او آسان گردد.
انتهای پیام
منبع: نمناک
