به گزارش «شیعه نیوز»، درست است که با توجه به هزینه اخذ تذکره الکترونیکی در افغانستان (۱۰۰ افغانی) هزینه تذکره در ایران (۱۰ دالر) بیشتر است، و این هزینه نسبت به درآمد و شرایط بخش عظیمی از مهاجرین سنگین است، اما با توجه به مصارف پروسه در خارج از کشور (هزینه ترانسپورت کارمندان، اقامت و هزینه زندگی کارمندان و… که همه به دوش دولت است)، هزینه مراکزی که ایجاد میشود و سایر هزینههای این پروسه، مقایسه قیمت تذکره در داخل و خارج از کشور شاید منصفانه نباشد.
نماینده ویژه وزارت امورخارجه در امور مهاجرین در عین حال هزینه تذکره برای مهاجرین افغانستانی در ایران را نسبت به سایر کشورهای منطقه ارزانتر میداند. به گفته او، در کشورهای حاشیه خلیج فارس قیمت تذکره برای اتباع کشور بین ۲۰ تا ۵۰ دالر است و همچنین در کشورهای اروپایی قیمت تذکره ۵۰ یورو یا معادل حدود ۷۰ دالر است.
وی تصریح میکند که «در عین حال، باید پذیرفت که با توجه به درآمد مهاجرین و بعضی خانوادههای بی بضاعت و فقیر پرجمعیت، قیمت ده دالری نیز قیمت زیادی است».
شفق خواتی افزود که در راستای کاهش هزینه تذکره الکترونیکی تلاش شده است، اما هزینه ده دالری توسط کابینه دولت ج. ا. افغانستان تصویب شده است و تقاضای کاهش آن روند طولانی دارد. به گفته خواتی: «مطابق قانون و تصمیم کابینه این قیمت تعیین شده است و نمیشود که تعیین نرخ را به فردی خاصی نسبت داد و یا تصمیم به کاهش آن را از یک کارگزار خاصی تقاضا کرد. کاهش هزینه نیازمند مصوبه کابینه و تأیید پارلمان است و با اقدام یک فرد یا وزارت خارجه به تنهایی امکانپذیر نیست و نیازمند طی یک روند طولانی بروکراتیک است که نسبت به تحقق آن به زودی نمیتوان وعده سپرد.»
وی در این راستا افزود: «کوشش داریم یک راه بدیل برای خانودههای بی بضاعت هم پیدا کنیم و با نهادهایی در گفتگو هستیم که قیمت تذکره افراد بی بضاعت را به عهده گیرند.»
در ارتباط با دریافت دالری قیمت تذکره و پاسپورت، خواتی تصریح کرد که ارز پذیرفته شده در نمایندگیهای خارجی افغانستان دالر است و براساس آن محاسبه میشود و نمایندگیهای ما در خارج حق ندارند به جز دالر، ارز دیگری را در قبال خدمات ارایه شده دریافت نمایند.
خواتی در ادامه گفت که قیمت پاسپورت برای پنج سال اول نیز بر اساس حکم ریاست جمهوری در مقایسه با قیمت پاسپورت در داخل کشور و نسبت به قیمت پاسپورت در ایران در چند دهه گذشته، پنج تا شش برابر کاهش یافته است و این یک همکاری نسبت به مهاجرین مقیم ایران است.
کمبود مراکز توزیع تذکره الکترونیکی و پاسپورت ماشینخوان
در حال حاضر شش مرکز توزیع تذکره در شماری از شهرهای ایران فعال است؛ دو مرکز در تهران، دو مرکز در مشهد، یک مرکز در زاهدان و یک مرکز در کرمان.
در همین زمینه نماینده وزارت خارجه در امور مهاجرین میگوید که قرار است چهار مرکز دیگر نیز در ایرا ایجاد شود. به گفته او، با ایجاد این چهار مرکز، تراکم کاری در اردوگاههای موجود کمتر میشود. خواتی گفت: «در مراکزی که ایجاد میشود علاوه بر تذکره تلاش میکنیم روند صدور و ثبت نام و بیومتریک پاسپورت را هم شروع کنیم تا سهولتی ایجاد شود و مهاجرین از استانها دور دست مجبور نباشند برای ثبت نام و بایومیتریک پاسپورت حتما به تهران مراجعه کنند.»
خواتی افزود که تلاش میشود تا فاصله اجتماعی و برخی امکانات بهداشتی در مراکز توزیع تذکره فراهم شود و با راه افتادن مراکز جدید، ازدحام جمعیت تا حدودی کاهش یابد.
وضعیت مهاجرین در ایران
مهاجرین افغان در ایران در یک سال اخیر، در کنار سایر چالشها از بحران همهگیری کرونا نیز به شدت ضربه دیدهاند؛ از نبود امکانات بهداشتی در این همهگیری گرفته تا تعطیلی کار و مشاغل.
نماینده ویژه دولت افغانستان در امور مهاجرین در پاسخ به سوالی در مورد وضعیت مهاجرین گفت: «نمیشود گفت ما از وضعیت مهاجرین رضایت کامل داریم و بی تردید مهاجرین ما با چالشهایی مواجه هستند با این وجود و در تلاش هستیم که در حد توان و ظرفیت خود، چالشها کاهش یابد و نهادهای دولتی ایران نیز مجموعهای از راه حلهایی را در خصوص همکاری سنجیدهاند که قابل سپاسگزاری است و نسبت به گذشته خیلی بهتر شده است».
دسترسی مهاجرین به واکسن کرونا
ایران در حال حاضر با موج چهارم کرونا درگیر است. وضعیت همهگیری نسبت به سایر کشورهای منطقه از جمله افغانستان بحرانیتر است. در حال حاضر در این کشور واکسناسیون کرونا با واکسن روسی جریان دارد. مقامهای ایرانی بارها گفته که امکانات بهداشتی از جمله واکسن را در اختیار مهاجرین افغان نیز قرار خواهند داد.
در همین حال نماینده ویژه افغانستان در امور مهاجرین میگوید، در زمینه فراهم ساختن واکسن کرونا نمیشود وعدهای داد.
وی گفت که میزان واردات واکسن نه در کشور میزبان خیلی گسترده است و نه در افغانستان و سطح دسترسی شهروندان به واکسن در داخل کشور هم محدود است. بنابراین، وعده سپردن قطعی و سریع دور از واقعیتهای موجود است و حتا تا کنون برای کارمندان نمایندگیهای سیاسی ما واکسن فراهم نشده است. در صورت فراهم شدن زمینه، از طریق تسهیلات دولتی یا نهادهای بینالمللی، یقینا مهاجرین فراموش نخواهد شد.»
کارکرد نمایندگی ویژه در امور مهاجرین
برای اولین بار دولت افغانستان نمایندگی ویژه در امور مهاجرین در ایران ایجاد کرده است. در این سمت محمد شفق خواتی گماشته شده است.
در مورد کارکرد این نمایندگی از آقای خواتی پرسید و وی گفت: «تفاهم نامهای در ماه اسد ۱۳۹۹ بین سه نهاد وزارت امور خارجه، اداره ملی احصائیه و معلومات افغانستان و وزرات امور مهاجرین امضاء شد که در آن مجموعهای از نیازمندیها پیش بینی شد تا امور اتباع افغانستان ساماندهی شود… بر اساس تفاهمنامه باید یک فرد از وزارت امور خارجه در راس این فرآیند تعیین شود…ما دو قلمرو کاری مشخص و اضطراری داریم که بخشهای پاسپورت ماشینخوان و تذکره الکترونیکی است.»
انتهای پیام