«شیعه نیوز»: گاهی اوقات، این نگرانی یک دوست، شریک زندگی یا یکی از اعضای خانواده است که باعث میشود یک نفر درخواست کمک کند. در موارد دیگر، یک معلم، مدرسه، همکار یا کارفرما اصرار دارند که بهداشت روانی بیش از هر چیز دیگری در اولویت باشد تا فرد بتواند با روان بهتر به مدرسه یا محل کار خود برگردد.
غالباً، بزرگسالان خودشان از راههایی که میتوانند توسط آنها جنبههای مختلف روابطشان را بهتر کنند، اضطراب و حالشان را کنترل کنند و یا رفتارهای خاصی را تغییر دهند، آگاه اند. در این موارد، افراد به خاطر اهمیتشان به رشد شخصی و بهبود کلی کیفیت زندگیشان، به دنبال درمان روانی میروند.
صرف نظر از اینکه شما چگونه به این نتیجه میرسید که به روان درمانی نیاز دارید، ممکن است در جلسه اول، انتظاراتی داشته باشید که البته بخشی از این انتظارات سوءتفاهم هستند.
چرا تصورات غلطی در مورد روان درمانی وجود دارد؟
اگر در زمینه بهداشت روان کار نمیکنید، میتوانید سواد سلامت روان خود (به عنوان مثال دانش در مورد اختلالات روانی) را بهبود ببخشید. ممکن است برای شما دشوار باشد که بفهمید شما یا شخصی که به او اهمیت میدهید، به مرحلهای رسیده اید که باید به دنبال درمان برای سلامت روان خود باشید و این میتواند موانعی را برای موفقیت در شروع روان درمانی یا تمایل به ادامه آن ایجاد کند.
بیشترین اطلاعات در مورد روان درمانی از رسانه به دست میآید. تحقیقات نشان داده است که افراد براساس تصاویری که تلویزیون و فیلمها در مورد روان درمانی نشان میدهند، انتظاراتی از روان درمانی را در ذهن خود شکل میدهند. گرچه ممکن است بتوان میان این تصویرسازی خیالی و واقعیت، تعادل برقرار کرد؛ اما مقابله با کلیشههای پزشکان بهداشت روان یا روند روان درمانی ممکن است چالش برانگیزتر باشد.
چه چیزی را نباید از روان درمانی انتظار داشت
درک آن چه نباید از تجربه روان درمانی انتظار داشت، ذهن شما را باز میکند و میتواند به شما کمک کند تا به سراغ این نوع درمان بروید.
در اینجا چند نکته مهم وجود دارد که باید در مورد روان درمانی درک کنید تا انتظارات نادرستتان از روان درمانی برطرف شوند.
انتظار بهبودی سریع نداشته باشید
تعداد بسیار محدودی از مشکلات وجود دارد که تنها با یک جلسه روان درمانی حل میشوند. (موارد استثناء ممکن است شامل درمان یک جلسهای برای برخی از فوبیاها و ترسهای خاص در بزرگسالان، نوجوانان و کودکان باشد.)
• روان درمانی میتواند یک تعهد کوتاه مدت یا بلند مدت باشد
چند قرار اول ملاقات شما و درمانگرتان برای این است که او تعیین کند چه نوع درمانی میتواند برای شما مفید باشد. از شما خواسته میشود در مورد نگرانیهای خاصی که شما را به روان درمانی سوق داده اند و هم چنین سابقه پزشکی، اجتماعی و خانوادگی خود صحبت کنید که اینها به درمانگر کمک میکند تا شما را بهتر بشناسد.
برای برخی از افراد صحبت کردن در مورد علائم و سابقه شان بسیار ناخوشایند است. اما برای بعضی دیگر، یک تجربه بسیار تسکین دهنده است. صرف نظر از این، بعید است که در طولانی مدت تنها با چند جلسه روانکاوی، یک تغییر معنادار و پایدار به وجود آید. با این حال، منطقی است انتظار داشته باشیم از رویکردهای ساختاریافته استفاده شود. از طرف دیگر، روان درمانی پویا و روانکاوی که مربوط به ناخودآگاه انسان است، به زمان بیشتری نیاز دارد.
در بیشتر موارد، روند کار آسان نخواهد بود
روان درمانی کار سختی است. نیاز دارد شما به درون خودتان نگاه عمیقی بیندازید. شما در این کار تنها نخواهید بود. درمانگر شما در کنارتان خواهد بود و سخت کار خواهد کرد.
شما با درمانگرتان همکاری خواهید کرد تا (۱) آگاهی بیشتری در مورد مشکلتان به دست آورید. (۲) درک کنید که روش زندگی فعلیتان چگونه شما را تحت تاثیر قرار میدهد؛ و (۳) روشهای مختلف تفکر، ارتباط و کنار آمدن با مشکلتان را امتحان کنید.
در طول مسیر روان کاوی، احتمالاً لحظاتی پیش میآید که به جای این که حالتان بهتر شود، بدتر میشود؛ به عنوان مثال صحبت در مورد تجربههای بد گذشته ممکن است خوابتان را مختل کند؛ یا فکر کردن به رفتارهای بدی که دیگران در حقتان انجام داده اند، میتواند منجر به ناراحتی و عصبانیت شما شود.
رو به رو شدن با چیزی که از آن میترسید؛ مثل سوار چرخ و فلک شدن، دست بالا آوردن در کلاس درس و یا حتی تصمیم به طلاق، میتواند در کوتاه مدت اضطراب زیادی ایجاد کند. در زمانهایی که در جلسه روان کاوی حس بدی دارید، به یاد داشته باشید که قبل از مراجعه به این جلسات نیز احساس ناخوشایندی داشتید؛ پس شاید ارزش آن را داشته باشد که کمی وقت بگذارید تا ببینید آیا این لحظه سخت جای خود را به چیزی بهتر در طولانی مدت میدهد؟
صحبت با درمانگر مثل صحبت با دوست نیست
رابطه درمانی با سایر روابط متفاوت است. متقابل نیست. یک "خیابان دو طرفه" نیست. شما به احتمال زیاد جزئیات خصوصی زندگی خود را با پزشک خود در میان خواهید گذاشت؛ اما او این کار را نخواهد کرد. این به این معنا نیست که روانکاو شما قصد بدی دارد و میخواهد خشن عمل کند؛ پس شما نباید به این خاطر اعتماد خود را از او سلب کنید. در عوض، مرزهایی که یک درمانگر برای به اشتراک گذاشتن اطلاعاتش تعیین میکند، میتواند درسی باشد تا شما هم همین حد و حدود را با اطرافیانتان داشته باشید.
درمانگر شما معمولاً به شما راهکار دقیق و مستقیم نمیدهد
از آنجا که درمانگر شما به طور مستقیم تحت تاثیر عواقب انتخاب شما نیست، معمولاً از دادن راهکارهای مستقیم خودداری خواهد کرد. مطمئناً استثنائاتی در این مورد وجود دارد؛ مثلا در شرایطی که نگران امنیت شما یا اطرافیانتان باشد؛ در این شرایط ممکن است درمانگر شما بیش از حد معمول صادقانه و آشکار راهکار ارائه کند.
درمانگر به جای اینکه به شما بگوید چه کاری انجام دهید، از شما سوالاتی میپرسد تا به شما کمک کند تعیین کنید "شما" میخواهید چه کاری انجام دهید. او آن چه را از شما شنیده بازتاب میدهد تا به شما کمک کند آن را با 'گوشی تازه' بشنوید. درمانگر شما ممکن است شما را راهنمایی کند تا گزینههای دیگری را که به آنها فکر نمیکردید، در نظر بگیرید. اگر زمانی طولانی است که با درمانگر خود صحبت میکنید، ممکن است او بتواند تصمیمات قبلی (و عواقب آن ها) را به شما یادآوری کند.
انتظار نداشته باشید اولین درمانگری که میبینید، بهترین درمانگر برای شما باشد
رابطه درمانی به همان اندازه که خاص است، همانند سایر روابط مشترک است و به همکاری و ارتباط دو طرفه نیاز دارد. شما به وضوح متخصص خودتان هستید، و با خلق و خو، استایل شخصی و مشکلات و اهداف خاص خود به مطب درمانگر میروید. درمانگر شما متخصص بهداشت روان است و سبک درمانی خاص خود، زمینه تجربه بالینی خاص خود (از جمله نوع روش درمانی، سن و ...) و ... را دارد.
ممکن است با اولین درمانگری که میبینید ارتباط برقرار نکنید یا ممکن است بیش از یک قرار ملاقات طول بکشد تا تصمیم بگیرید که آیا او مناسب است یا خیر. قبل از یافتن درمانگر مناسب، باید برای چندین جلسه به بیش از یک پزشک مراجعه کنید.
یافتن بهترین درمانگر برای شما
بهترین درمانگر ممکن است از نظر افراد مختلف، ویژگیهای متفاوتی داشته باشد؛ اما در حالت کلی سوالات زیر را به عنوان یک شروع مفید در ارزیابی یک درمانگر خوب برای خود در نظر بگیرید:
• آیا درمانگر به سوالات شما در مورد تشخیص علائم، تجربه بالینی و این که چه درمانی میتواند رضایت بخش باشد، پاسخ داده است؟
• آیا درمانگر حرفهای بودن را در مکالمه، محیط مطب، موارد اضطراری و ... رعایت میکند؟
• آیا درمانگر سوالات متفکرانهای میپرسد؟
• با توجه به چالشهایی که در شروع روان درمانی برای شما وجود دارد، چقدر با این درمانگر احساس راحتی میکنید؟
• آیا سبک او، از جمله میزان تعامل با شما، شوخ طبع بودن و توانایی درک و رسیدگی به وضعیت عاطفی خود را دوست دارید؟