شیعه نیوز: چک از جمله اسناد تجاری مهمی است که در بسیاری از معاملات مورد استفاده قرار می‌گیرد و این چک در حکم برات تجاری به حساب می‌آید و باید از آن به درستی مراقبت کرد و مراقب مفقود شدن آن بود در غیر اینصورت باید سریعا اعلام مفقودی آن را صادر کرد.
اعلام مفقودی چک از این نظر اهمیت دارد که شاید چک در وجه حامل صادر شده باشد ودر این صورت هر فردی می‌تواند آن را نقد کند و وجه آن را به طور کامل بگیرد و از همین نظر احتیاط و نگهداری از آن مهم است.
اولین کاری که پس از مفقودی چک صاحب آن باید انجام دهد این است که صادر کننده دستور عدم پرداخت چک را مطابق با ماده ۱۴ قانون چک به بانک صادر کننده بدهد.
در این ماده گفته شده صادرکننده چک یا ذینفع با قائم مقام قانونی آنها با تصریح به اینکه چک مفقود یا سرقت یا جعل شده یا از طریق کلاهبرداری یا خیانت در امانت یا جرائم دیگری تحصیل شده می‌تواند کتبا دستور عدم پرداخت وجه چک را به بانک بدهد؛ بانک پس از احراز هویت دستور دهنده از پرداخت وجه آن خودداری خواهد کرد و در صورت ارائه چک بانک گواهی عدم پرداخت را با ذکر علت اعلام شده صادر و تسلیم می‌کند؛ دارنده چک می‌تواند علیه کسی که دستور عدم پرداخت را داده شکایت کند و هرگاه خلاف ادعایی که موجب عدم پرداخت شده ثابت شود دستور دهنده علاوه بر مجازات مقرر در ماده ۷ این قانون به پرداخت کلیه خسارات وارده به دارنده چک محکوم خواهد شد.
ذینفع در مورد این ماده کسی است که چک به نام او صادر یا ظهرنویسی شده یا چک به او واگذار شده باشد در موردی که دستور عدم پرداخت مطابق این ماده صادر می‌شود بانک مکلف است وجه چک را تا تعیین تکلیف آن در مرجع رسیدگی یا انصراف دستوردهنده در حساب مسدودی نگهداری کند.
دستور عدم پرداخت به بانک در فرم مخصوص بانکی نوشته می‌شود و بانک برای مدت یک هفته حساب را مسدود می‌کند که در این مدت صادر کننده چک باید به مراجع قضایی مراجعه کند و پس از اعلام دستور عدم پرداخت به بانک صادر کننده چک باید به مرجع قضایی برود و پس از تشکیل پرونده گواهی مربوط به مفقودی چک را از مرجع قضایی دریافت کند.
مرجع قضایی صالح برای اعلام مفقودی چک تا مبلغ ۲۰۰ میلیون ریال شورای حل اختلاف است و بیش از این مبلغ باید به دادسرا مراجعه کرد.
اما یکی از نکات مهمی که باید به آن توجه داشت این است که در صورت سرقت یا جعل هم باید به دادسرا رفت، زیرا شورای حل اختلاف تنها مربوط به زمانی است که چک گم شده باشد.
پس از آنکه صاحب چک به مرجع قضایی مراجعه کرد این مرجع گواهی را به صاحب چک می‌دهد او باید حداکثر ظرف مدت یک هفته گواهی دریافتی از مرجع قضایی را به بانک بدهد و در صورت انجام ندادن این کار بانک پس از گذشت یک هفته چک را پرداخت می‌کند.
البته بعد از ارائه گواهی اعلام مفقودی به بانک، بانک موظف است چک را تا زمان تعیین و تکلیف پرونده نزد خود نگه دارد و از پرداخت این وجه خودداری کند و در صورتی که دادگاه مفقود بودن چک را احراز کند ممکن است چک مفقود شده ابطال شود.
