شیعه نیوز: گیاهخواری یک سبک زندگی است که به دلایل اخلاقی، مذهبی، زیست محیطی و تغذیهای شکل گرفته است. هر سال در تاریخ ۱ اکتبر مصادف با ۱۰ مهر، روز جهانی گیاهخواری در سراسر جهان برگزار میشود.
تاریخچه گیاهخواری
شاید تصور کنید گیاهخواری به ۱۰۰ تا ۲۰۰ سال قبل باز میگردد، اما جالب است بدانید گیاهخواری، تاریخچهای هزاران ساله دارد.
ریشههای باستانی
در دوران باستان، ریشه اجتناب از خوردن گوشت به دلایل مذهبی بود. پیروی از یک رژیم غذایی بدون گوشت در اواسط هزاره اول قبل از میلاد در هند و شرق مدیترانه به دلیل بیداری فلسفی آغاز شد. در اطراف دریای مدیترانه ،که به عنوان یونان باستان شناخته میشد، اجتناب از خوردن گوشت ابتدا به عنوان تعلیماتی از فیثاغورس یاد میشد؛ بطوریکه در آن زمان به رژیم گیاهخواری، رژیم فیثاغورس گفته میشد. فیثاغورس ادعا میکرد که خودداری از آزار رساندن به حیوانات یکی از پایههای کمالات انسانی است. از افلاطون به بعد بسیاری از فلاسفه رژیم غذایی بدون گوشت را توصیه کردند. در هند، پیروان آیین بودا و جینیسم به دلایل اخلاقی و مذهبی از کشتن حیوانات برای غذا خودداری میکردند. به اعتقاد آنها، انسان نباید به هیچ موجود زندهای آسیب برساند. این تفکر در آیین برهمایی و آیین هندو نیز مطرح شد و کشتن حیوانات به خصوص گاو برای مصارف غذایی به عنوان گناه شناخته شد.
در قرنهای بعد، گیاهخواری در هند و مناطق اطراف دریای مدیترانه شکل متفاوتی به خود گرفت. آیینهای مذهبی در غرب هندوستان کمتر طرفدار گیاهخواری بودند. گرچه آیین بودایی در هند رو به زوال رفت، اما تفکر آهیمسا که در دین بودا جای داشت، به شکل رژیم غذایی بدون گوشت گسترش یافت؛ این تفکر هر گونه آسیب رساندن به موجودات زنده را منع میکند. در آن زمان رژیم غذایی بدون گوشت راه خود را به سوی چین و ژاپن نیز باز کرد.
برخی از یهودیان و رهبران مسیحی نیز گوشت خواری را تأیید نمیکردند. در آن زمان بعضی از دستورات کلیسای مسیحیان خوردن گوشت را نفی کرده و این موضوع را برای افراد لاغر به عنوان توبه و تمرین معنوی میدانستند. درست است که دین اسلام به طور ویژه از گیاهخواری حمایت نمیکند، اما برخی از عرفای مسلمان صوفی رژیم غذایی بدون گوشت را برای جویندگان معنویت توصیه کرده اند. علاوه بر این در فرهنگ مصر نیز میتوان نشانههایی از گیاهخواری پیدا کرد.
یک سوال بسیار مهم برای افرادی که از خوردن برخی و یا تمام محصولات غذایی حیوانی پرهیز میکنند، این است که داشتن یک رژیم غذایی گیاهی سالم و متعادل چه شرایطی دارد.در مقاله زیر میتوانید در مورد توصیههای پیرامون رژیمهای غذایی گیاهخواری اطلاعات مفیدی بدست بیاورید:
سالم ترین رژیم غذایی گیاهخواری
در اروپا در قرن ۱۷ و ۱۸ میلادی رفتارهای انسان دوستانه بیشتر حمایت شدند و با پیشرفت اخلاقیات حساسیت نسبت به آسیب رساندن به حیوانات بیشتر شد. برخی از پیروان پروتستان بخاطر داشتن یک زندگی کاملاً بیگناه، رژیم غذایی بدون گوشت را اتخاذ کردند. در این دوران بسیاری از افراد سرشناس مانند جرمی بنتام ، ولتر، پرسی بیش شلی و هنری دیوید ثورو از رژیم غذایی گیاهخواری حمایت کردند. در اواخر قرن هجدهم جرمی بنتام بیان کرد رنج حیوانات مانند رنج انسانها شایسته توجه است و ظلم به حیوانات را مشابه نژادپرستی دانست.
گیاهخواران در اوایل قرن نوزدهم میلادی به همان اندازه که مصرف گوشت و الکل را منع میکردند، به مزایای تغذیهای و انگیزههای اخلاقی این تفکر نیز اشاره میکردند. گرچه تفکر گیاهخواری در بین افراد زیادی جای داشت، اما گروههای مخالفی نیز علیه گیاهخواری شکل گرفتند. اولین جامعه گیاهخواری در انگلستان و در سال ۱۸۴۷ شکل گرفت و اتحادیه بینالمللی گیاهخواران به طور آزمایشی در سال ۱۸۸۹ تأسیس شد و در سال ۱۹۰۸ جایگاه خود را تثبیت کرد.
تحولات مدرن
در نیمه دوم قرن بیستم، پیتر سینگر، فیلسوف استرالیایی، رویکرد فلسفی گیاهخواری را بیان و موضوع حقوق حیوانات را مطرح کرد. سینگر روشهای مدرن پرورش و ذبح حیوانات برای مصارف غذایی انسان را غیراخلاقی دانست و استفاده از حیوانات برای آزمایشات و تحقیقات پزشکی را ناشایست اعلام کرد. تلاشهای سینگر این سؤال را بین مردم ایجاد کرد که آیا رفتارهای نادرست با حیوانات از نظر اخلاقی صحیح است؟
در همان حال نظریههایی مطرح شد که آیا یک رژیم غذایی بدون گوشت میتواند کلیه مواد مغذی برای سلامتی انسان را تأمین کند؟ به عنوان مثال در غرب باور عمومی این بود که انسان نمیتواند پروتئین کافی را از یک رژیم غذایی کاملاً گیاهی بدست آورد. با این حال مطالعات انجام شده در دهه ۱۹۷۰ این ادعا را مورد تردید قرار میدهد. از طرف دیگر این مسئله مطرح شد که آیا رژیم غذایی کاملاً گیاهی میتواند ویتامین B12 مورد نیاز برای تولید گلبولهای قرمز و حفظ عملکرد صحیح اعصاب را تأمین کند؟
فرقی ندارد که محدودیتهای رژیم غذایی شما چه چیزی باشد، در بدن شما نباید کمبود ویتامین B12 احساس شود. در مقاله زیر غذاهای سرشار از ویتامین B12 آورده شده است:
غذاهای سرشار از ویتامین بی ۱۲
در این دوران وجود رستورانهای گیاهی در بسیاری از کشورها امری عادی به نظر میرسد. علاوه بر این صنایع غذایی بزرگی به تولید غذاهای مخصوص گیاهخواری روی آورده اند. بسیاری از جوامع گیاهخواران و گروههای مدافع حقوق حیوانات، انگیزههای اخلاقی و زیست محیطی گیاهخواری را منتشر میکنند. با توجه به اینکه دامپروری منبع اصلی انتشار متان است و تولید گوشت به میزان قابل توجهی به آب نیاز دارد، گیاهخواری به عنوان راهی برای مبارزه با تغییرات اقلیمی زمین و حفظ منابع طبیعی، ترویج یافته است.
انواع گیاهخواران
به طور کلی گیاهخواران گوشت، مرغ و ماهی مصرف نمیکنند اما در برخی موارد، الگوهای غذایی متفاوتی دارند که همین امر باعث دسته بندی گیاهخواران شده است.
گیاهخواران Vegans: این افراد از گوشت، مرغ، ماهی و یا هرگونه فرآوردههای حاصل از حیوانات از جمله تخم مرغ، لبنیات، ژلاتین و عسل استفاده نمیکنند. این گروه علاوه بر رژیم غذایی گیاهی، از سایر فرآوردههای حیوانی مانند چرم، پشم و ابریشم نیز دوری میکنند.
گیاهخواران Lacto-ovo: این افراد گوشت، مرغ و ماهی مصرف نمیکنند اما از تخم مرغ و لبنیات استفاده میکنند.
گیاهخواران Lacto: این دسته از افراد گوشت، مرغ، ماهی و تخم مرغ استفاده نمیکنند اما لبنیات میخورند.
گیاهخواران Ovo: این گروه گوشت، مرغ، ماهی و لبنیات نمیخورند اما از تخم مرغ در رژیم غذایی خود استفاده میکنند.
منبع : امرسان مگ