شیعه نیوز: حجت الاسلام محمد ابراهیم انصاری شیری، پژوهشگردینی، با اشاره به اهمیت مساله تربیت فرزند در اسلام گفت: تربیت فرزند در همه جای دنیا از اهمیت ویژه ای برخوردار است و در این باره هم اعتقادات مختلفی درباره زمان شروع تربیت وجود دارد؛ مثلا اعتقاد به تربیت فرزند20 سال قبل از تولد، از ابتدای زمان بارداری، از زمان تولد و از سن هفت سالگی وجود دارد و همه این گروه ها برای عقیده خود دلایلی بیان می کنند؛ اما دین مبین اسلام معتقد است زمان تربیت فرزند از زمان ازدواج پدر و مادر شروع می شود.
وی افزود: اسلام اولین مرحله تربیت فرزند را قبل از ازدواج می داند و می فرماید وقتی می خواهید برای خود همسر انتخاب کنید دقت کنید چه کسی را به عنوان مادر فرزندت انتخاب می کنید وپیامبر اکرم (ص) نیزمی فرماید:« أنکحوا الاکفاء و أنکحوا منهم و اختاروا لنطفکم؛ به هم شأن خود زن بدهید و از هم شأن خود زن بگیرید و برای نطفه های خود (جایگاهی مناسب) انتخاب کنید» ودر جای دیگر نیز میفرماید«بنگر که فرزندت را در چه نسل و نژادی قرار می دهی، زیرا که رگ و ریشه خانوادگی در فرزند تأثیر می گذارد» که از این حدیث نکاتی همچون نخستین زمینه شکل گیری کانون تربیت فرزند از منزل رقم می خورد، مادر مهمترین نقش را در تربیت فرزند دارد را می توان استنباط کرد.
استاد حوزه بیان کرد: همچنین اسلام می فرماید قبل از بارداری روی اعمال و رفتار خود و غذای خود حساس باشید و لقمه حلال استفاده نمایید و از غذای حرام یا حتی شبهه ناک بپرهیزید. نطفه پدر باید از غذای حلال تشکیل شود و رحم مادر نیز باید با غذای حلال آماده بارداری شود.
وی تصریح کرد: پیامبر اکرم (صل الله علیه و آله و سلم) در وصیتی به امام علی(علیه السلام) می فرماید:«یا علی، در اول، وسط و آخر ماه با همسرت همبسترمشو، زیرا احتمال جنون، جذام و فساد اعضاء و عقل او و فرزندش در این روزها زیادتر است» و همچنین به نکاتی مانند گفتن بسم الله هنگام نزدیکی، پرهیزاز حرف زدن و دیدن عورت یکدیگر ویا خدای ناکرده فکر کردن به غیر از همسر خود تاکید کرده است.
پژوهشگر حوزه دین اظهارکرد: در دوران بارداری نیز خواندن هر روز یک جزء قرآن توسط پدر و مادر، مخصوصا مادر و شنیدن صدای تلاوت قرآن، توسل به اهل بیت(علیه السلام)، خوردن بعضی از میوه ها به ویژه انار، گلابی و ... که در زیبایی فرزند بسیار اثرگذارند و پرهیز از انواع گناهان توسط پدر و مادر، مخصوصا مادر را توصیه کرده است.
انصاری شیری اظهارکرد: در بعد از تولد نیز خواندن اذان در گوش راست و اقامه در گوش چپ اثر تربیتی بسیار فراوانی در روح و جان کودک دارد و پیامبر اکرم(صل الله علیه و آله و سلم) نیز در سفارشی به امام علی(علیه السلام) می فرماید:« ای علی هرگاه صاحب پسر یا دختری شدی، در گوش راست او اذان و در گوش چپ او اقامه بگو که اگر چنین کردی هرگز شیطان به او ضرری نخواهد رساند.»
و همچنین کام فرزند را با چیزی شیرین مثل خرما(درحالی که در کمی آب حل شده باشد) یا مقدار کمی تربت امام حسین(علیه السلام) که در آب زمزم حل شده بازکنید.
وی افزود: وبه نکانی مانند انتخاب نام نیک وتاثیر آن در شخصیت فرزند، با وضو و طهارت کامل بودن مادر درهنگام شیر دادن به طفل شیر، مال حلال آوردن پدر بر سرسفره، با احترام و محبت فراوان رفتار کردن با کودک تاکید کردند.
حساسیت بیشتر تربیتی از دو سالگی به بعد
وی گفت: از سن دوسالگی به بعد حساسیت تربیت فرزند بیشتر می شود؛ زیرا ذهن کودک کاملا آماده دریافت اطلاعات است و هر حرف یا حرکت و رفتاری را به سرعت یاد گرفته و به کار می بندد.
رعایت نکاتی مانند استفاده از کلمات محترمانه و توأم با محبت در مقابل فرزند، هماهنگ شدن پدر و مادر در نحوه برخورد با فرزند، هنگامی که فرزند کار خوب یا احیانا اشتباهی مرتکب می شود، انتخاب لباس و پوشش مناسب برای فرزند، پوشش مناسب والدین در مقابل دیدگان حساس فرزند بسیار حائز اهمیت است.
پوشش پدر و مادر در منزل
استاد حوزه با ذکر این مطلب که پوشش در دین اسلام از اهمیت بسیار ویژه ای برخورداراست، تصریح کرد: لباس علاوه بر اینکه انسان را از سرما و گرما حفظ می کند نشانگر شخصیت و وقار انسان است به همین خاطر است که اسلام برای حفظ وجهه و شخصیت مسلمانان پوشش مناسب را سفارش می کند.
وی گفت: قرآن کریم در سوره مبارکه نور آیات 58 و 59 به صورت بسیار دقیق و ظریف به نحوه پوشش در منزل و هنگام استراحت پرداخته و می فرماید:«ای کسانی که ایمان آوردهاید، باید بندگان شما و آنها که هنوز به حد بلوغ نرسیدهاند، در سه هنگام از شما برای وارد شدن به اتاق شما رخصت طلبند: پیش از نماز صبح، هنگام ظهر که لباس از تن بیرون میکنید و بعد از نماز عشا. این سه وقت، وقت خلوت شماست. در غیر آن سه هنگام، شما و آنها گناهی مرتکب نشدهاید اگر بر یکدیگر بگذرید. خدا آیات را این چنین برای شما بیان میکند، و خدا دانا و حکیم است.»
وی گفت: نکاتی تربیتی این آیه شامل موارد مختلفی است. از جمله اینکه جهت تربیت فرزند و دور بودن او از خلوت پدر و مادر، لازم است پدر و مادر اتاقی جدا داشته باشند. فرزندانی که هنوز به سن بلوغ نرسیده اند، (اما خوب و بد را می فهمند) باید یاد بگیرند که هنگام ورود به اتاق پدر و مادر، مخصوصا در سه وقت حساس پیش از نماز صبح و هنگام ظهر و بعد از نماز عشاء، که این سه زمان، زمان خلوت پدر و مادر است، و پدر و مادر لباس مناسب ندارند، اجازه بگیرند تا پدر و مادر لباس مناسب بپوشند.
وی اظهارکرد: قرآن کریم به این جهت در این سه وقت، حساس است که می فرماید: « حینَ تَضَعُونَ ثِیابَکُمْ؛ هنگامی که لباس بیرون و لباس کار را از تن در می آورید»، یعنی وقتی با لباس راحت و لباس خواب هستید؛ زیرا لباس خواب و لباس راحت باعث حساسیت فرزند شده و او را کنجکاو می کند. از این قسمت آیه شریفه نحوه پوشش در منزل برداشت می شود. پوششی که والدین در خلوت یکدیگر دارند و پوششی که مقابل فرزندان دارند باید متفاوت باشد.
وی تصریح کرد: با تلاوت و تفکر و مراجعه به تفاسیر این آیات شریفه، به طور واضح روشن خواهد شد که اسلام به جهت تربیت فرزندان و جلوگیری از بلوغ زودرس آنان سفارش به پوشیدن لباس مناسب در منزل فرموده است.
انصاری شیری اظهارکرد: امام صادق علیه السلام در مورد جمله أَنْ یَضَعْنَ ثِیابَهُنَّ غَیْرَ مُتَبَرِّجاتٍ بِزینَةٍ ؛ باکی نیست که پوشش خود را زمین گذارند، به شرطی که زینت خود را آشکار نکنند» که در آیه 60 همین سوره آمده می فرمایند: منظور روسری و روپوش است نه برهنگی. در ادامه نیز قرآن می فرماید عفت بورزید.
وی گفت: در همین قست آیه می فرماید: زنان زینت خود را آشکار نکنند. آرایش کردن زن حتی جلو فرزندان امری کاملا قبیح و ناپسند است چه رسد به بیرون منزل. ( آرایش زن فقط برای شوهر توصیه و تأکید شده، نه بقیه محارم مثل فرزند و پدر یا برادر). پوشش زنان و دختران در منزل هم نباید طوری باشد که جلب توجه کند، یعنی نباید لباس تنگ و نازک بپوشند که برجستگیهای بدن آنان نمایان و باعث جلب توجه شود.
استاد حوزه بیان کرد: پوشش پدرو مادر و فرزندان در منزل نباید تمایلات جنسی را تحریک کند.، مخصوصا پوشش مادر و خواهر نباید باعث جلب توجه پسران در منزل شود که باعث بلوغ زودرس آنان می شود.
وی گفت: از نظر حکم شرعی، واجب نیست مادر همه اعضای بدن خود را از فرزندان خودش بپوشاند و باز بودن سر وگردن و دستها و پاها و ساق پا اشکالی ندارد. با این همه رعایت پوشش مناسب بر اساس الگوهای اخلاقی و اسلامی در خانواده بسیار مهم است و ثبات و آرامش و امنیت را در خانواده ایجاد میکند. این پوشش مناسب نه تنها سبب آرامش والدین میشود، بلکه برای رشد طبیعی کودکان لازم و ضروری است.
وی اظهارکرد: پوشیدن لباسهای تنگ و چسبان یا عریان و نیمه عریان بودن در حضور فرزندانی که به سن تمیز رسیدهاند تبعات و اثرات مخربی از جمله بلوغ زودرس دارد.
پدر و مادر باید در مقابل فرزندان، لباس هر چند راحت، اما مناسب داشته باشند مخصوصا مادر می بایست لباسی بپوشد که برجستگی های بدن او نمایان نشود.
وی گفت: اسلام جهت تربیت خوب، بوسیدن دختر شش ساله (غیر از فرزند خود) را برای مرد و بوسیدن پسر هفت ساله (غیر از فرزند خود) را برای زن قدغن کرده است؛ زیرا اینگونه کارها علاوه بر این که موجب انحراف جنسی آنان میشود، موجب بلوغ زودرس آنها نیز می¬گردد و هر گونه جریان و کار و برنامهای که به بلوغ زودرس طفل کمک کند، خیانت و جنایت است. اسلام فرموده است: هرگاه دختر به سن تمیز یا نزدیک سن بلوغ رسید حتی پدر هم حق ندارد وی را به صورت کامل در آغوش بگیرد به نحوی که سینه دختر به سینه پدر بچسبد، بهتر است پدر فقط سر دخترش را بغل کند و او را ببوسد و نوازش کند و با بسیار حرف بزند و حرف او را بشنود و با کلمات محبت آمیز فراوان با او صحبت کند. مادر هم حق ندارد فرزند پسر خود را که به سن بلوغ یا نزدیک سن بلوغ است، به سینه بچسباند.
وی اظهارکرد: قرآن کریم (در آیاتی که گذشت) به مردم مؤمن و متدین میفرماید: فرزندان را به دو دسته تقسیم کرده است: یکی آنهایی که به سن بلوغ نرسیدهاند و دیگری آنان که رسیدهاند. دربارهی آنهایی که به سن بلوغ نرسیدهاند توصیه میکند که در سه وقت، با اجازه وارد اتاق خواب و خلوت والدین خود بشوند و این دستور، در جهت تأمین اسباب سلامت روحی کودکان و رشد طبیعی آنهاست که در غیر این صورت، برای آنها مصونیتی نخواهد بود.
استاد حوزه اضافه کرد: ولی در مورد اطفال بالغ میفرماید: هنگامی که فرزندان شما به سن بلوغ رسیدند، در هر حال باید برای وارد شدن بر شما اجازه بگیرند.
وی گفت: در اندام هر انسانی غدد جنسی وجود دارد که در سن مشخصی فعال میشود. این غدد در پسرها معمولا در همان سن بلوغ شرعی فعال شده و پسر مفهوم غریزه جنسی را از دوره بلوغ حس میکند؛ اما در دخترها فعالیت این غدد گاهی تا چندین سال پس از سن بلوغ شرعی به تأخیر میافتد. جامعه ایدهآل، جامعهای است که پسرها و دخترها در سنینی با مفهوم غریزه جنسی آشنا شده و حس نیاز به آن را درک کنند که تا ازدواج؛ فاصله چندانی نداشته باشند.
این پژوهشگر دینی بیان کرد: حالا جامعه ای را تصور کنید که پسرها و دخترها زودتر از زمان طبیعی با غریزه جنسی آشنا شده و سالها بعد زمینه ازدواج برایشان فراهم میشود. فکر میکنید چه اتفاقی در این جامعه رخ خواهد داد؟ در حال حاضر بسیاری از دختران و پسران ما زودتر از زمان طبیعی به بلوغ جنسی میرسند؛ مثلا تعداد پسرانی که در سن 12سالگی با غریزه جنسی آشنا میشوند کم نیست؛ اما همین پسرها در سن بالای بیست وپنج سال ازدواج می-کنند؛ یعنی بیش از 13 سال با این غریزه دست و پنجه نرم میکنند. نوجوانی که در سن 12 سالگی به سن بلوغ میرسد؛ اما هنوز به سن رشد عقلی نرسیده، نمیتواند غریزه جنسی خود را مدیریت کند.
وی با ذکر این مطلب که رفتار والدین بخصوص مادر تاثیر فراوانی بر روی کودکان دارد، اظهارکرد: کودک از مصالح و مفاسد امور اطلاعی ندارد و نمیتواند در کارهایش هدف گیری درستی داشته باشد، لذا تمام توجهاش به پدر و مادر و اطرافیان است، اعمال و حرکات آنها را مشاهده مینماید و از آنان تقلید میکند.
وی گفت: کودکان بخصوص دخترها شکل پوشش مادر خود را تقلید میکنند اگر مادر همیشه با پوشش مناسب در مقابل فرزندان خود ظاهر شده باشد که کودک هم سعی میکند همان پوشش را از مادر تقلید کند. در دوران نوجوانی که نوبت به انتخاب میرسد سعی میکند با مادر همانند سازی کند و همان شیوه مادر را برای خود انتخاب کند.