به گزارش «شیعه نیوز»، علت درد زیر شکم چیست؟ حتما تا به حال برای خیلی از افراد پیش آمده که این درد را به خصوص در ناحیه چپ و پایین شکم خود احساس کرده اند. اما بهتر است دقیق بررسی کنید تا ببینید علت این درد چیست. زیرا ممکن است نشان دهنده یکی از بیماری های زیر باشد!
درد زیر شکم چیست؟
با اینکه درد در این ناحیه اغلب جای نگرانی ندارد اما نباید آن را نادیده گرفت. عوامل ایجاد کننده این درد می توانند همچون درد ناشی از نفخ ساده بوده و یا همچون یک عفونت داخلی جدی باشند. افرادی که دردی مزمن یا مداوم را در ناحیه پایینی شکم خود تجربه می کنند باید به دنبال مراقبت پزشکی باشند. همچنین، بروز درد یکباره زیر شکم سمت چپ می تواند نیازمند مراقبت پزشکی اورژانسی باشد.
علت درد در سمت چپ و پایین شکم
برخی از اعضای زیر شکم در واقع ادامه اندام های نواحی بالاتر بوده و برخی دیگر نیز کاملا متفاوت هستند که درد زیر شکم ممکن است برای فرد آزار دهنده باشد در ادامه به علت درد در زیر شکم و سمت چپ شکم می پردازیم، لطفا با ما همراه باشید.
درد سمت چپ شکم
در ناحیه چپ و پایین شکم می توان لبه پایینی کلیه چپ، میزنای چپ، قسمتی از روده بزرگ، کولون سیگموئید، بخشی از مثانه، عروق خونی بزرگ و اعصاب را یافت. در زنان علاوه بر این موارد لوله فالوپ چپ نیز وجود دارد. درد در این ناحیه عوامل احتمالی مختلفی دارد. برخی عوامل رایج و ساده و برخی دیگر جدی و نیازمند مراقبت پزشکی هستند.
علت درد زیر شکم
در ادامه، انواع علت درد زیر شکم سمت چپ در مردان را توضیح می دهیم:
1- دیورتیکولیت
دیورتیکولیت یکی از رایج ترین عوامل ایجاد درد در ناحیه چپ و پایین شکم می باشد. دایورتیکولیت هنگامی بروز می دهد که دیورتیکول (کیسه ای کوچک) موجود در دیواره روده عفونی و ملتهب شود. دیورتیکول در نواحی ضعیف روده بزرگ تشکیل می شود. روده بزرگ اغلب به کولون نیز شناخته می شود.
دیورتیکول در بسیاری از بزرگسالان وجود دارد. همگام با افزایش سن، تعداد دیورتیکول ها افزایش یافته و احتمال پارگی یا تورم آن ها بیشتر می شود. در نتیجه، با اینکه امکان بروز دیورتیکول در جوانان نیز وجود دارد اما شیوع آن در افراد مسن بیشتر است. درد دیورتیکولیت در هنگام صرف غذا یا اندکی پس از آن آغاز می شود.
دیگر علائم دیورتیکولیت می توانند شامل موارد زیر باشند:
حساسیت به لمس در ناحیه شکم
تب
حالت تهوع
استفراغ
احساس نفخ
2- بیماری سلیاک
بیماری سلیاک یکی از چندین علت درد زیر شکم می باشد. این بیماری، وضعیتی مزمن است که در هنگام عدم توانایی هضم گلوتن در مجرای گوارشی بروز می دهد. گلوتن یک پروتئین است که در آرد و برخی محصولات پزشکی یا مواد غذایی یافت می شود. در هنگام ابتلا به سلیاک سیستم ایمنی بدن به بخش هایی از روده حمله کرده و سبب ایجاد طیفی از مشکلات گوارشی و کمبود های ویتامینی می شود.
علائم بیماری سلیاک می توانند شامل موارد زیر شوند:
فشار و گاز
نفخ
درد در ناحیه شکم
خستگی
کاهش وزن
اسهال
کودکان مبتلا به سلیاک که بیماری آن ها تشخیص داده نشده می توانند به سوء تغذیه و کاهش رشد دچار شوند.
نفخ
3- تولید گاز (نفخ)
گاز اغلب در هنگام بلع هوا در زمان صرف غذا یا فرایند های گوارشی در لوله گوارش به دام می افتد. به طور کلی، وجود گاز در لوله گوارشی جای نگرانی نداشته و از طریق مقعد یا مری دفع می شود. گاز هایی که به صورت موقت در لوله گوارش به دام می افتند تا هنگام خارج شدن می توانند سبب ایجاد درد و ناراحتی شوند.
گاز ها می توانند توسط موارد زیر به وجود آیند:
مواد غذایی تولید کننده گاز
بلعیدن هوا
مصرف سیگار
جویدن آدامس
پرخوری
مواد غذایی هضم نشده
باکتری
در صورت افزایش دفعات ابتلا به درد ناشی از گاز یا همراه بودن آن با علائم دیگر باید این مساله را با پزشک در میان گذاشت. دیگر علائم شامل موارد زیر می شوند:
کاهش وزن غیر قابل توضیح
یبوست
وجود خون در مدفوع یا پاکسازی ناحیه مقعد
استفراغ یا اسهال
سوزش سر دل
4- عدم تحمل لاکتوز
افرادی که تحمل لاکتوز را ندارند در هضم شیر و محصولات لبنی مانند پنیر و ماست با مشکل مواجه می شوند. بروز چنین وضعیتی به این دلیل است که مقادیر کافی از آنزیمی به نام لاکتاز در بدن فرد وجود ندارد. آنزیم لاکتاز، لاکتوز موجود در شیر را تجزیه کرده و به قند های ساده به نام گلوکوز و گالاکتوز می شکند. در صورت داشتن مقادیر زیاد لاکتوز در جریان خون امکان بروز علائم مرتبط با عدم تحمل لاکتوز وجود دارد. این علائم شامل موارد زیر می شوند:
مدفوع شل یا اسهال
درد شکمی
نفخ
درد ناشی از گاز
حالت تهوع
صدا های شکمی
5- بیماری های التهابی روده
بیماری کرون و کولیت اولسراتیو وضعیت های مزمنی هستند که می توانند سبب بروز التهاب های دردناک در هر جایی از مجرای گوارشی شوند. بیشترین شیوع بیماری کرون و کولیت اولسراتیو به ترتیب در روده کوچک و بزرگ می باشد. علت بروز بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو تاکنون مشخص نشده است. رایج ترین علائم این وضعیت ها شامل درد شکمی و اسهال خونی می باشند. این موارد همچنین می توانند سبب بروز تب و کاهش وزن غیر قابل توضیح نیز شوند.
6- سوء هاضمه
سو هاضمه به وسیله تجمع اسید پس از صرف غذا ایجاد می شود. در اغلب افراد درد ناشی از سو هاضمه در ناحیه بالایی شکم بروز می دهد. سو هاضمه به ندرت می تواند در ناحیه پایینی شکم نیز رخ دهد. به طور کلی، اغلب موارد سو هاضمه خفیف هستند. علائم سو هاضمه شامل احساس سوزش، درد یا ناراحتی خفیف، نفخ یا دفع گاز می شوند.
7- شینگلز
از بیماری شینگلز نیز میتوان به عنوان علت درد زیر شکم یاد کرد. این بیماری توسط ویروس آبله مرغان ایجاد می شود. پس از اینکه فرد یکبار به آبله مرغان ابتلا یافت، ویروس در تمام عمر فرد به صورت غیر فعال در بدن او باقی خواهد ماند. گاهی اوقات، این ویروس دوباره فعال شده و سبب ایجاد درد و کهیر در یک سمت از شکم می شود. واکسن هایی وجود دارند که خطر ابتلای مجدد افراد به این بیماری را کاهش می دهند. علائم شینگلز شامل موارد زیر می شوند:
درد در هنگام لمس
خارش
حساسیت به لمس در پوست
کهیر
تاول هایی که می توانند باز شده و جای زخم ایجاد کنند.
امکان دارد قبل از پدیدار شدن کهیر بر روی پوست، فرد در آن ناحیه احساس خارش یا حساسیت به لمس کند. همچنین، امکان دارد فرد تب یا احساس خستگی عمومی را نیز تجربه کند. پس از پدیدار شدن کهیر درد می تواند شدت گیرد.
8- سندرم روده تحریک پذیر
سندرم روده تحریک پذیر یک اختلال مزمن مرتبط با معده و روده است. ممکن است پزشکان تنها پس از کسب اطمینان از نبود دیگر عوامل ایجاد کننده علائم، ابتلا به این بیماری را تشخیص دهند. علائم سندرم روده تحریک پذیر شامل موارد زیر می شوند:
درد شکمی
فشار
یبوست یا اسهال
گاز
نفخ
10- یبوست
یبوست هنگامی به وجود می آید که فرد قادر به دفع مدفوع نیست. این وضعیت معمولا در اثر رژیم تغذیه ای نامناسب و ورزش نکردن به وجود می آید. بهبود رژیم غذایی و افزایش تحرک موثر ترین درمان های یبوست هستند. برخی علائم یبوست شامل موارد زیر می شوند:
زور زدن در هنگام دفع مدفوع
نیاز به اعمال فشار به شکم جهت کمک به دفع مدفوع
مدفوع توده ای یا بسیار سفت
احساس انسداد در ناحیه مقعد
احساس عدم تخلیه کامل مدفوع
داشتن کمتر از 3 مرتبه دفع در طول هفته
9- فتق
فتق هنگامی به وجود می آید که یک اندام یا بخش دیگری از بدن به دیواره شکمی فشار وارد کند. گاهی اوقات، یک برآمدگی در ناحیه میانی یا نزدیک کشاله ران به وجود می آید.
فتق ها انواع مختلفی داشته و بسته به عامل ایجاد کننده خود با یکدیگر تفاوت دارند. از آنجایی که فتق ها می توانند سبب بروز مشکلات بیشتر شوند، مراجعه هر چه سریع تر به پزشک ضروری است. برخی علائم بیشتر از عوارض فتق ها شامل موارد زیر می شوند:
درد در هنگام بلند کردن اجسام
فشار
افزایش درد
افزایش اندازه برآمدگی
احساس پری
11- سنگ های کلیوی
اغلب سنگ ها از تجمع کلسیم ساخته شده و می توانند در کلیه راست و چپ به وجود آیند. به همین دلیل فرد ممکن است درد شکم سمت راست پایین را نیز تجربه نماید. امکان دارد یک سنگ کلیوی در بدن فرد تشکیل شده و فرد تا هنگام بروز مشکلات از وجود آن خبر نداشته باشد. از جمله این مشکلات می توان به انسداد بخشی از کلیه یا ایجاد درد شدید در هنگام عبور سنگ اشاره کرد. علت درد زیر شکم و تکرر ادرار ارتباط تنگاتنگی با هم دارند. علائم معمول سنگ های کلیوی شامل موارد زیر می شوند:
درد شکمی
درد در هنگام دفع ادرار
حالت تهوع و استفراغ
وجود خون در ادرار
تب
ادرار مکرر
12- انسداد روده ای
هنگامی که یک انسداد در روده رخ می دهد، غذا قادر به عبور از مجرای گوارشی نخواهد بود. این وضعیت منجر به برگشت دردناک مواد غذایی شده و نیازمند مراقبت پزشکی فوری است. انسداد روده در افراد بالغ و مسن شیوع بیشتری داشته و معمولا توسط اختلالات دیگری از جمله دیورکولیت و سرطان کولون به وجود می آیند. علائم رایج انسداد روده شامل موارد زیر می شوند:
درد شکمی
عدم توانایی در دفع مدفوع
نفخ
استفراغ
یبوست
درمان
نوع درمان به علت زمینه ای یا بیماری بستگی دارد که این درد را به وجود آورده است. درد در ناحیه پایینی شکم که ناشی از عفونت (همانند دایورتیکولیت) می باشد اغلب نیاز به مصرف آنتی بیوتیک و استراحت دارد. دیگر مشکلات ساختاری همانند فتق یا انسداد روده ای می توانند نیازمند جراحی باشند.
درمان یبوست و نفخ اغلب شامل تغییرات زمینه ای در رژیم غذایی و در موارد شدید مصرف دارو های مسهل می باشد. در موارد درد شکمی مزمن این ناحیه از شکم جهت تسکین علائم مدیریت های تغذیه ای بلند مدت و محتاطانه مورد نیاز است. از نمونه این درد های مزمن می توان به درد ناشی از سندرم روده تحریک پذیر یا بیماری کرون اشاره کرد. داروی گیاهی برای درد زیر شکم میتوانند بسیار موثر واقع شوند. درمان عدم تحمل نسبت به مواد غذایی همانند عدم تحمل لاکتوز اغلب شامل حذف آن ماده از رژیم غذایی می باشد.
