ثواب نماز اول وقت را از نظر ائمه ( علیه السلام ) و علما بیان کنید؟

شیعه نیوز:

پرسش

لطفاً ثواب نماز اول وقت را از نظر ائمه ( علیه السلام ) و علمای بزرگ برایم به طور کامل بگویید.

پاسخ اجمالی

درباره خواندن نماز در اول وقت، آثار و ثواب های زیادی قرار داده شده است؛ مانند: دو برابر شدن ثواب نماز، مورد محبت الاهی قرار گرفتن و ... .

علما هم با توجه به همین موضوع، مردم را سفارش به انجام نماز در اول وقت نموده و آن را از اصول مهمّ سیر و سلوک و قُرب به سوی خدا و کمال انسانی دانسته اند.

پاسخ تفصیلی

درباره ثواب نماز اول وقت برخی از احادیث نقل شده از ائمه اطهار ( علیه السلام ) ذکر می شود:

1. یکی از اصحاب امام صادق ( علیه السلام ) به آن حضرت عرض کرد: یا ابا عبد اللَّه! مرا از بهترین وقت براى خواندن نماز صبح آگاه فرما. امام ( علیه السلام ) فرمود: هنگام طلوع فجر؛ زیرا خداوند مى‏فرماید: «به تحقیق که قرآن فجر مشهود است»[1]؛ یعنى، نماز صبح را هم فرشتگان روز و هم فرشتگان شب مشاهده می­کنند. پس اگر بنده‏اى نماز صبح خود را به هنگام طلوع فجر بخواند، ثواب آن دو بار در نامه اعمال او نوشته مى‏شود، هم فرشتگان روز مى‏نویسند و هم فرشتگان شب.[2]

2. حضرت موسى بن جعفر ( علیه السلام ): «[عطر] نمازهاى واجب که در اول وقت و با آداب و حدود مخصوص به خود خوانده مى‏شوند، از برگ­ها و ساقه‏هاى نو رسیده و شاداب و با طراوت آس[3] خوشبوتر است. پس بر شما است که نماز [واجب] را در اول وقت آن بجاى آورید».[4]

3. زُراره از امام باقر ( علیه السلام ) می پرسد: خداوند کار شما را به صلاح آورد، اداى نمازها در اول وقت آن بهتر است، یا در وسط وقت، یا در آخر وقت؟ امام ( علیه السلام ) فرمود: در اول وقت. رسول خدا (ص) فرمود: «خداوند عزّ و جلّ، کارهاى نیک را موقعى دوست دارد که در انجام آن تعجیل شود».[5]

4. امام صادق ( علیه السلام ): «هر که نمازهاى واجب را در اول وقت بخواند و درست ادا کند، فرشته آن را پاک و درخشان به آسمان رساند و آن نماز فریاد زند خدا تو را حفظ کند چنانچه حفظم کردی و تو را به خدا سپارم چنانچه مرا به فرشته‏اى کریم سپردى و هر که بدون عذر بعد از وقتش، آن را بدون دقت و ارتباط معنوی لازم بخواند، فرشته آن را سیاه و تاریک بالا برد و آن نماز فریاد کشد خدا ضایعت کند چنانچه ضایعم کردى و رعایتت نکند چنانچه رعایتم نکردى...».[6]

علمای بزرگ هم با توجه به این احادیث مردم را سفارش به انجام نماز در اول وقت نموده و آن را از اصول مهمّ سیر و سلوک و قُرب به سوی خدا و کمال انسانی دانسته اند.[7]

نتیجه: بر اساس روایات از ائمه اطهار ( علیه السلام ) و سفارش علما پسندیده این است که انسان اگر عذر شرعی نداشته باشد، نماز را در اول وقت آن بجا آورد تا مشمول آثار و ثواب آن شود.

[1] اسراء، 78:«أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوکِ الشَّمْسِ إِلى‏ غَسَقِ اللَّیْلِ وَ قُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ کانَ مَشْهُوداً»؛نماز را از زوال خورشید (هنگام ظهر) تا نهایت تاریکى شب [نیمه شب‏] برپا دار و همچنین قرآن فجر [نماز صبح‏] را چرا که قرآن فجر، مشهود (فرشتگان شب و روز) است.

[2] کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 3، ص 283، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1365ش.

[3] آس یا درخت مورد، از محصولات گرمسیرى است، و گویند عصاى حضرت موسى ( علیه السلام ) از چوب آن بوده است، همچنین به نوعى ریحان که بى‏اندازه خوشبوست، گفته مى‏شود. ر. ک: فرهنگ نفیسى، ج 1، ص 27، به نقل از: مجاهدى‏، محمد علی، پاداش نیکى‏ها و کیفر گناهان‏، ص 112،انتشارات سرور، قم، چاپ اول، 1381ش.

[4] عاملی، شیخ حرّ، وسائل الشیعة، ج 4، ص 119، مؤسسه آل البیت ( علیه السلام )، قم، 1409 ق.

[5] الکافی، ج 3، ص 274.

[6] وسائل الشیعة، ج 4، ص 123 و 124.

[7] ر.ک: موسوی (امام خمینی)، سید روح الله،آداب الصلاة، ص 108، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، تهران، چاپ هفتم، 1378ش.

T