آیا امام سجاد و امام محمد باقر ( علیه السلام ) در کربلا حضور داشتند؟

شیعه نیوز:
پرسش
آیا امام چهارم (زین العابدین) و امام محمد باقر ( علیه السلام ) در کربلا حضور داشتند؟
پاسخ اجمالی

در قیام عاشورا که در محرم سال 61 هجری قمری واقع شد، سه امام بزرگوار حضور داشتند:

1. امام حسین ( علیه السلام ) که رهبری این قیام را بر عهده داشتند و در کربلا به شهادت رسیدند.
2. امام سجاد ( علیه السلام ) که به دلایلی نتوانستند در جنگ شرکت کنند و به خواست الاهی باقی ماندند تا امامت شیعیان را بر عهده بگیرند.
3. امام باقر ( علیه السلام ) نیز در واقعه کربلا حضور داشتند.
   پاسخ تفصیلی

قیام عاشورا یکی از اثر گذارترین و مهم ترین وقایع تاریخ اسلام است که در محرم سال 61 هجری قمری واقع شد.

در این قیام، سه امام بزرگوار حضور داشتند:

1. امام حسین ( علیه السلام ) که رهبری این قیام را بر عهده داشتند و در کربلا به شهادت رسیدند.
2. امام سجاد ( علیه السلام ) که به دلایلی نتوانستند در جنگ شرکت کنند و به خواست الاهی باقی ماندند تا امامت شیعیان را بر عهده بگیرند.
3. امام محمد باقر ( علیه السلام ) که بچه ای چهار ساله بودند.

در این جا به بیان نمونه هایی از دلایل حضور امام سجاد و فرزندش امام محمد باقر ( علیه السلام ) در کربلا می پردازیم.

الف. حضور امام سجاد ( علیه السلام ) در کربلا یکی از موضوعات مورد اتفاق مورخان بوده و کسی در این موضوع مخالفت نکرده است. امام سجاد ( علیه السلام ) از جمله کسانی بود که در به ثمر نشستن خون شهدای کربلا نقش ویژه ای داشت.

یکی از شواهد تاریخی حضور ایشان در کربلا، سخنان آن حضرت در مجلس یزید است.[1]

نیز راوی می گوید: در سال 61 هجرى وارد کوفه شدم و این مصادف بود با زمانى که علىّ بن الحسین (امام‏ سجّاد) با زنان خانواده از (سفر جانسوز) کربلا باز مى گشتند».[2]

خود امام سجاد ( علیه السلام ) در مورد حضورش در قیام عاشورا می فرماید: «با امام حسین ( علیه السلام ) خارج شدیم... تا این که در روز شنبه، دهم محرم الحرام از سال 61 بعد از هجرت، بعد از نماز ظهر به صورت مظلومانه ای شهید شدند».[3]

ب. حضور امام باقر ( علیه السلام )، نیز مورد قبول مورخان است؛ زیرا روایات بسیاری وجود دارد که ولادت آن امام را قبل از سال 61 دانسته اند، مانند: «امام باقر ( علیه السلام ) در سال 57 هجری در مدینه متولد شد».[4]

همچنین امام باقر در پاسخ به سؤال فردی که از آن حضرت می پرسد: آیا شما زمان امام حسین ( علیه السلام ) را درک کرده اید، امام فرمودند: بلی.[5]

امام باقر ( علیه السلام ) خود در مورد حضورش در کربلا، فرمودند: «جدم امام حسین ( علیه السلام ) کشته شدند، در حالی که من چهار ساله بودم و کشته شدن او را به یاد می آورم».[6]

بر اساس این دست از روایات، حضور امام باقر در کربلا هیچ گونه منع تاریخی نداشته، و از آن جایی که سن آن بزرگوار بسیار کم بوده، به طور طبیعی با خانواده خود زندگی می کرده و در سفر همراه آنها بوده، و چون سن بسیار کمی داشت؛ از این باب کمتر، کتاب های تاریخی به حضور آن امام در کربلا پرداختند.

[1] سیره اخلاقی امام سجاد ( علیه السلام )، 2303 (سایت: 2411).

[2]. شیخ مفید، الأمالی، ص 321، انتشارات کنگره جهانى شیخ مفید، قم، 1413 ق.

[3]. مجلسى، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 45، ص 90، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1404 ق.

[4]. بحار الأنوار، ج ‏46، ص 212.

[5]. کلینى، الکافی، ج ‏4، ص 223، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1365 ش.

[6]. احمد بن أبى یعقوب، تاریخ یعقوبى، ج‏ 2، ص 320، بیروت، دار صادر، بى تا.

T