شیعه نیوز:
پرسش
آیا فرشته مقرّبی به نام «لعیا» وجود دارد؟ من منبع موثّقی برای طرح این سؤال ندارم فقط در یک فیلم ایرانی دیدم.
پاسخ اجمالی
از کتابهای فراوانی که درباره ائمه اطهار( علیه السلام ) و کرامات آنان از هنگام تولد نگاشته شده است، دو کتاب «حلیة الأبرار فی أحوال محمّد و آله الأطهار( علیه السلام )» و «مدینة معاجز الأئمة الإثنی عشر» است. این دو اثر؛ تألیف نویسنده گرامی شیعه در قرن یازدهم و ابتدای قرن دوازدهم، به نام سید هاشم بحرانی است.[1]
روش و طریق نویسنده در این دو کتاب و دیگر کتابهایی که نگاشته، اعتماد به روایات است و در همین راستا روایاتی که به گونهای دارای ضعف سند بوده و یا مرسلاند را نیز جمعآوری کرده است.
در بیان رویدادهایی که در زمان تولد امام حسین( علیه السلام ) اتفاق افتاده؛ در این دو کتاب، حدیثی از ابن عباس نقل میشود که جز نام ابن عباس، شخص دیگری در سند ذکر نشده و بر این اساس، روایت مرسل است.
در این روایت، ابن عباس میگوید: «زمانی که خداوند میخواست امام حسین( علیه السلام ) را به حضرت فاطمه( سلام الله علیها ) هدیه کند، به یکی از حوریان بهشت به نام لعیا - که زیباترین حوریان بود به طوری که وقتی در بهشت میخواستند به زیبارویی نظر کنند به او نگاه میکردند و تمام بهشت با نور پیشانی و گونههایش روشن و قصر او بر فراز همه قصرها بود- وحی فرمود تا به زمین آمده و مونس حضرت زهرا( سلام الله علیها ) و قابلهی آنحضرت باشد. لعیا بر حضرت فاطمه( سلام الله علیها ) نازل شد و سلام کرد و احوال ایشان را پرسید. حضرتشان چون چیزی برای فرش کردن اتاق نداشتند از حضور این میهمان گرامی شرمگین شدند که در این هنگام حوریهای از بهشت، فرشی در اتاق پهن کرد تا لعیا بر آن بنشیند. سپس امام حسین( علیه السلام ) در وقت فجر، زاده شد و لعیا او را گرفته و بوسید و با دستمالی بهشتی او را خشک کرده و دوباره چشمانش را بوسید و تولد این فرزند را به دختر پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) تبریک گفت ...».[2]
موضوع نزول حوریهای به نام لعیا در دیگر کتابها وارد نشده و مخصوص به دو کتاب سید هاشم بحرانی است.
بله! در برخی دیگر از روایات؛ نزول ملائکه در هنگام تولد امام حسین( علیه السلام ) در احادیث معتبر نقل شده است[3] که بر این اساس، نمیتوان اصل موضوع نزول آسمانیان را هنگام ولادت امام حسین( علیه السلام ) انکار کرد، اما اینکه یکی از آنان لعیا نام داشته و مسئولیتی از طرف خداوند به او محوّل شده است را فقط مرحوم بحرانی نقل کرده است.
[1]. ر.ک: سبحانی، جعفر، موسوعة طبقات الفقهاء، ج 12، ص 424، انتشارات امام صادق( علیه السلام )، قم، 1418ق.
[2]. بحرانی، سید هاشم بن سلیمان، حلیة الابرار فی أحوال محمّد و آله الأطهار( علیه السلام )، ج 4، ص 108، مؤسسة المعارف الإسلامیة، قم، 1411ق؛ بحرانی، سید هاشم بن سلیمان، مدینة معاجز الأئمة الإثنی عشر، ج 3، ص 426، مؤسسة المعارف الإسلامیة، قم، 1413ق.
[3]. به عنوان نمونه،این حدیث: «حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ یَحْیَى الْعَطَّارُ قَالَ حَدَّثَنَا أَبِی عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ یَحْیَى بْنِ عِمْرَانَ الْأَشْعَرِیِّ قَالَ حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ عُمَرَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ صَبَّاحٍ الْمُزَنِیِّ عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ شُعَیْبٍ الْمِیثَمِیِّ قَالَ سَمِعْتُ الصَّادِقَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ( علیه السلام ) یَقُولُ إِنَّ الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ ( علیه السلام ) لَمَّا وُلِدَ أَمَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ جَبْرَئِیلَ أَنْ یَهْبِطَ فِی أَلْفٍ مِنَ الْمَلَائِکَةِ فَیُهَنِّیَ رَسُولَ اللَّهِ ( صلی الله علیه و آله و سلم ) مِنَ اللَّه ...»؛ شعیب میثمى گوید: از امام صادق( علیه السلام ) شنیدم که میفرمود: وقتی حسین بن على( علیه السلام ) متولد شد خدا جبرئیل را با هزار فرشته دستور داد فرود آیند و رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) را از طرف او تهنیت گویند. شیخ صدوق، محمد بن علی، امالی، ص 137، نشر کتابچی، تهران، 1376ش.
T