آمریکا در ادامه تحقیر آل سعود و توهین مداوم به این کشور، سعی دارد تا از خاندان سعودی باج بگیرد. تیراندازی محمد سعید الشمرانی در پایگاه دریایی ارتش آمریکا و کشته شدن چهار آمریکایی و عذرخواهی سریع ملک سلمان از ترامپ بهانهای برای بررسی سریال تحقیرهای آمریکا علیه عربستان و همچینین چرایی این مسئله شده است.
چند نمونه از تحقیر آل سعود
بعد از آنکه بنسلمان فروردین ماه ۹۷ در دفتر کاخ سفید با ترامپ دیدار کرد، رئیسجمهور آمریکا از کارمندانش خواست «همه صندلیها و اسبابی را که بن سلمان رویش نشسته یا دستزده، بهخوبی تمیز کنند، مبادا شپشی از خود بهجای گذاشته باشد».
دونالد ترامپ در توهینی دیگر اعلام کرد عربستان برای ما گاوی شیرده است که هر وقت بخواهیم از آن طلا و دلار میدوشیم و هر وقت شیرش تمام شد، آن را سر میبریم.
ترامپ ماههای پایانی ۲۰۱۸ نیز با اشاره به گفت وگوی تلفنی با «ملک سلمان»، پادشاه سعودی گفت: «عربستان را دوست دارم. گفتوگویی طولانی با پادشاه فوقالعاده آنها، سلمان داشتم. به او گفتم، پادشاه! شما چندین تریلیون پولدارید. بدون ما چه کسی میداند برای شما چه اتفاقی میافتد؟» رئیسجمهور آمریکا اضافه کرد: «با ما، آنها کاملاً ایمن هستند. ولی ما چیزی که باید به دست بیاوریم را به دست نمیآوریم. ما از ارتش آنها حمایت مالی میکنیم. گفتم بگذار یک سؤال بپرسم: چرا ما داریم به ارتش این کشورهای بسیار ثروتمند کمک مالی ارائه میدهیم؟»
ترامپ ۷ مهر ۱۳۹۷ هم در توهینی آشکار به پادشاهی سعودی با اشاره به گفت وگوی تلفنی اخیرش با «ملک سلمان»، پادشاه سعودی گفته بود شما چندین تریلیون دلار پول دارید و بدون آمریکا، فقط خدا میداند چه بر سر پادشاهی سعودی خواهد آمد. شاید نتوانید آن هواپیماها را نگاه دارید. چون به آنها حمله خواهد شد.
رئیسجمهور آمریکا ۱۱ مهرماه ۹۷ نیز در اظهارنظری دیگر اعلام کرد که به پادشاه عربستان هشدار داده است که بدون پشتیبانی ارتش آمریکا «دو هفته» هم در قدرت دوام نمیآورد.
ترامپ در فروردین ماه ۱۳۹۷ نیز در دیداری جنجالی با «محمد بن سلمان»، ولیعهد سعودی، لوحی که رقم قراردادهای تسلیحاتی میان عربستان و آمریکا را نشان میداد، نزدیک صورت بن سلمان گرفت و با لحنی مفتخرانه از نقش دلارهای نفتی عربستان در ایجاد رونق اقتصادی برای اقتصاد آمریکا سخن گفته بود.اردیبهشت ۹۸ نیز «دونالد ترامپ» در یک سخنرانی عمومی با ادبیاتی تحقیرآمیز از مکالمه خود با «ملک سلمان» شاه سعودی خاطرهای را برای حاضرین تعریف کرده است. ترامپ در بخشی از این سخنرانی گفته: «کشورهایی هستند که بسیار ثروتمند هستند، به یک تماس تلفنی فکر کنید که ما با آن ۵۰۰ میلیون دلار به دست آوریم. در حال حاضر ما این موضوع را در قبال بسیاری از کشورها از قبیل عربستان داریم، کشوری که بسیار ثروتمند است. ما از آنها دفاع میکنیم. ما به عربستان کمک یارانه میدهیم. آنها به جز پول، چیز دیگری ندارند، اما ما به آنها یارانه میدهیم». رئیسجمهور آمریکا ادامه داد: «آنها از ما خیلی خرید میکنند، آنها ۴۵۰ میلیارد دلار از ما خریدند. افرادی (در آمریکا) هستند که خواهان توقف مراودات ما با عربستان هستند، اما آنها ۴۵۰ میلیارد دلار به ما اختصاص دادند و من نمیخواهم این پول را از دست بدهم». رئیس جمهور آمریکا در ادامه تاکید کرد: «ما در زمینههای بسیاری در حال همکاری با عربستان هستیم. صادقانه به شما میگویم این کار (گرفتن پول از عربستان) آسانتر از گرفتن ۱۱۳ دلار از یک مستاجر در یک منطقه بد در نیویورک است. اینکار همچنین امنتر است.»
آخرین نمونه تحقیر
محمد سعید الشمرانی به عنوان یک سعودی که برای گذراندن دوره آموزش خلبانی به آمریکا رفته بود، روز جمعه در پایگاه دریایی ارتش آمریکا در پنساکولا اقدام به تیراندازی کرد و چهار آمریکایی را کشت. بلافاصله پس از این تیراندازی، ملک سلمان پادشاه عربستان با سراسیمگی و عجله به دونالد ترامپ پیام تسلیت و عذرخواهی فرستاد تا قهر ترامپ شامل حال وی نشود. دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا جمعهشب در پیامی توئیتری از تماس تلفنی «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه عربستان درباره حادثه تیراندازی در پایگاه هوایی ایالت فلوریدا خبر داد. ترامپ نوشت: «سلمان پادشاه عربستان لحظاتی پیش تماس گرفت تا تسلیت صمیمانه و همدردی خود را با خانوادهها و دوستان جنگجویانی که در حمله [پایگاه هوایی]پنساکولا در فلوریدا کشته و زخمی شدند، ابراز کند». رئیس جمهوری آمریکا افزود: «ملک [سلمان]گفته که مردم [عربستان]سعودی به شدت از اقدام وحشیانه عامل تیراندازی خشمگین هستند و این فرد به هیچ شکل و نحوی نماینده احساسات مردم عربستان که دوستدار مردم آمریکا هستند، نیست». دبیرخانه هیئت علمای عربستان نیز این جنایت را محکوم کرد و گفت: «این اتفاق جنایتی فجیع و ناسازگار با اسلام است که ریختن خون را حرام میشمرد. علامه عبدالسلام الوجیه دبیر کل انجمن علمای یمن در واکنش به این مسئله اعلام کرده، علمای دربار سعودی دین اسلام را تحریف میکنند که آخر و عاقبت فتواهایشان گرفتن هزاران قربانی است. آنها عالمان ارشد نیستند بلکه کاهنان معبدند».
راز سکوت آل سعود در برابر تحقیرهای ترامپ
۱. بحران مشروعیت: حکومت آل سعود در شرایط کنونی با بحران مشروعیت داخلی دست و پنجه نرم میکند. این رژیم به دلیل ضعف مشروعیت داخلی به دنبال این است تا بقای خود را وابسته به یک قدرت بزرگ کند. به همین دلیل عربستان در شرایط کنونی زیر چتر امنیتی آمریکا قرار گرفته و به اصطلاح بقای خود را وابسته به حمایتهای امریکا میداند. به همین دلیل مقامات سعودی بقای آل سعود را بر واکنش به تحقیرهای ترامپ مقدم میدانند.
۲. لطف ترامپ به بن سلمان: عربستان این چتر امنیتی را از سال ۱۹۳۰ در ابتدا انگلیس و سپس آمریکا قرار داده و به همین دلیل مطیع سیاستهای آمریکا است. طبق گزارش المانیتور، ثبات در عربستان همزمان با افزایش فزاینده تردیدها درباره تصمیمات ولیعهد این کشور بسیار شکننده شده است. بن سلمان هم بهخوبی به این نتیجه رسیده که مخالفان وی در دربار سعودی بهویژه احمد بن عبدالعزیز رقیب جدی این روزهای وی در حال افزایش قدرت خود هستند. حادثه مرگ خاشقجی نیز جایگاه و توان بنسلمان را بیشازپیش تضعیف کرده است. به همین دلیل در تابستان امسال خبرهایی منتشر شد که بنسلمان همهوقت خودش را در کشتی تفریحی در حدفاصل جده و شهر نیوم در دریای سرخ میگذراند و اگر مجبور به حضور در جشنها و مراسم یا دیدار با مسئولان خارجی شود، این کار را در جده انجام دهد، زیرا از شدت ترس نمیخواهد از دریا دور شود تا بتواند در صورت احساس خطر سریع فرار کند. درواقع این احساس خطر باعث شده که وی در برابر توهینهای ترامپ منفعل باشد.
۳. شکستهای منطقهای عربستان: آل سعود را میتواند بازندهترین کشور در جریان تحولات ۸ سال اخیر موسوم به انقلابهای عربی دانست. این کشور در سوریه و عراق تمام تلاش خود را به کار گرفت تا حکومتهای این دو کشور را ساقط کند، اما در نهایت شکست خورد. در یمن نیز آل سعود با شکست از انصارالله با وجود هزینه ۳۰۰ میلیارد دلاری، اکنون پرچم سفید را بلند کرده و به دنبال مذاکره با انصارالله است. در واقع هدف قرار گرفتن آرامکوی عربستان توسط انصارالله یمن آل سعود را به این نتیجه رسانده که این کشور نمیتواند در خاورمیانه به ماجراجوییهای خود ادامه دهد و به همین دلیل قدرت نرم و سخت این رژیم در بین کشورهای اسلامی به شدت روند نزولی داشته است. به همین دلیل عربستان و ملک سلمان به شدت خود را نیازمند حمایتهای ترامپ میدانند.
۴. ناتوانی عربستان در برابر ترامپ: «محمد بن سلمان»، ولیعهد سعودی تنها جوابی که به توهینهای ترامپ داده این است که باید بپذیریم که هر دوستی، هم حرفهای خوب میزند و هم حرفهای بد. این مسئله نشاندهنده این است که وی صراحتا اعلام کرده که توان پاسخگویی به توهینهای ترامپ را ندارد. دونالد ترامپ نیز با درک این مسئله سعی دارد تا قراردادهای بیشتری را بر عربستان تحمیل کند.
سخن پایانی
تحقیر آل سعود توسط آمریکا و به ویژه ترامپ تبدیل به یک امر عادی شده است. شکستهای منطقهای در کنار نیاز شاهزادههای سعودی به حمایتهای ترامپ، باعث شده تا هیچ اعتراضی نسبت به این مسئله از سوی عربستان صورت نگیرد. در نتیجه ترامپ روز به روز هم باج خواهیهای خود از آل سعود را بیشتر میکند و هم به صورت مرتب سران عربستان را تحقیر میکند. اوج تحقیر آل سعود نیز پس از تیراندازی اخیر در آمریکا توسط یک تبعه عربستان اتفاق افتاد که ملک سلمان به صورت سراسیمه و از ترس ترامپ، این اقدام را محکوم و از آمریکا عذرخواهی کرد. حتی علمای وهابی نیز در این مسیر با ملک سلمان همصدا شدند. آل سلمان به دلیل شکستهای پیدرپی مجبور به زانو زدن در برابر ترامپ شدهاند تا بتوانند بقای خود را حفظ کنند.