آیا کسی که نام پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) را بشنود، ولی صلوات نفرستد، گناه کرده است؟

شیعه نیوز:
پرسش
معنای روایت پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) که فرمود: «هر کس نام من را بشنود ولی صلوات نفرستد، جفاکار است»، چیست؟!
پاسخ اجمالی
روایات متعددی در نکوهش افرادی وارد شده است که نام پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) را بشنوند، ولی صلوات نفرستند:
1. پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ): «شقی کسی است که نام من در نزد او برده شود، ولی بر من درود نفرستد».[1]
2. پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ): «کسی که نام من در نزد او برده شود، ولی بر من درود نفرستد، راه بهشت را گم کرده است».[2]
3. پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ): «جفاکارترین مردم کسی است که نام من در نزد او برده شود، اما بر من درود نفرستد».[3]
4. پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ): «بخیل کسى است که نام من نزد او برده شود و او بر من درود نفرستد».[4] هم‌چنین آن‌حضرت ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: «بخیل به تمام معنا کسى است که هر گاه نام من نزد او برده شود، ولی بر من درود نفرستد».[5]
5. پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ): «کسی که نام من در نزد او برده شود، ولی بر من درود نفرستد، در جهنم وارد شده است».[6]
6. پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ): «کسی که نام من در نزد او برده شود، ولی بر من درود نفرستد، خداوند او را نمی‌بخشد».[7]
این روایات پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) در واقع، تفسیر آیه 56 سوره احزاب بوده[8] و تبیین کننده دستور خدا است، نه خواهشی نفسانی و شخصی؛ لذا هر فردی که به هر توصیه خدا - از جمله توصیه موجود در این آیه - عمل نمی‌کند، دل پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) که شاهد و ناظر بر اعمال امت است را آزرده کرده و از این‌راه به او جفا و ستم، می‌کند و راه بهشت را گم می‌کند و به جهنم وارد می‌شود.[9]
گفتنی است که این روایات بیشتر شامل کسانی می‌شود که از روی عناد و دشمنی با آن‌حضرت ( صلی الله علیه و آله و سلم ) صلوات را رها می‌کنند، اما کسانی که احترامشان به پیامبر اسلام ( صلی الله علیه و آله و سلم ) واضح است، اما از روی اشتباه و یا فراموشی این ذکر را ترک کنند، مشمول این روایات نمی‌شوند؛ از این‌رو با وجود چنین روایاتی، هیچ‌کدام از فقها چنین حکمی نداده‌اند که با هربار شنیدن نام پیامبر اسلام ( صلی الله علیه و آله و سلم ) بر همه مکلفان واجب است که صلوات بفرستند و گرنه مرتکب گناه شده‌اند.

[1]. شعیری، محمد بن محمد، جامع الاخبار، ص 59، نجف، مطبعة حیدریة، چاپ اول، بی تا.
[2]. شیخ طوسی، محمد بن حسن‏، الامالی، ص 145، قم، دار الثقافة، چاپ اول، 1414ق.
[3]. دیلمی، حسن بن محمد، ارشاد القلوب إلی الصواب، ج 1، ص 80، قم، الشریف الرضی، چاپ اول، 1412ق.
[4]. طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الاخلاق، ص 312، قم، شریف رضی، چاپ چهارم، 1412ق.
[5]. شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج 2، ص 169، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، 1413ق.
[6]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 2، ص 495، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[7]. همان، ج ‏4، ص 67.
[8]. ر. ک: «خواندن آیه «ان الله و ملائکته یصلون علی النبی ...»، 69433؛ «درخواست مؤمنان از خدا برای صلوات بر پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم )»، 71881؛ «صلوات صحیح و کامل»، 482؛ «نوشتن ثواب صلوات در شب و روز جمعه توسط فرشتگان ویژه»، 79602؛ «معنای برتری صلوات بر اعمال دیگر»، 100111؛ «صلوات بر پیامبر در نماز»، 26982.
[9]. ر. ک: «نام‌گذاری فرزندی از میان فرزندان پسر به نام پیامبر و ائمه»، 26811.
آیات مرتبط

سوره الأحزاب (56) : إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ ۚ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا

T