با توجه به محتوای آیه 68 سوره فرقان، آیا زنا و شرک با هم برابرند؟!

شیعه نیوز: در این آیه شریفه می‌خوانیم: «و کسانى که معبود دیگرى را با خداوند نمی‌خوانند و انسانى را که خداوند خونش را حرام شمرده، جز به حق نمی‌کشند و زنا نمی‌کنند و هر کس چنین کند، مجازات سختى خواهد دید».

با توجه به آیات قبل از آیه 68 فرقان؛ قرآن کریم در این آیه شریفه به چند ویژگی «عباد الرحمن» می‌پردازد:

1. توحید خالص؛ آنها از هر گونه شرک و دوگانه و یا چندگانه‌پرستى دور هستند. نور توحید سراسر قلب آنها و زندگى فردى و اجتماعیشان را روشن ساخته و تیرگى و ظلمت شرک از آسمان فکر و روح آنها به کلى کنار و رخت بر بسته است.
2. پاکى آنها از آلودگى به خون بی‌گناهان؛ از آیه فوق به خوبى استفاده می‌شود که تمام نفوس انسانى در اصل محترم‌اند و ریختن خون آنها ممنوع است، مگر عواملى پیش آید که این احترام ذاتى را تحت الشعاع قرار دهد و مجوّز ریختن خون گردد.
3. دامان عفتشان هرگز آلوده نمی‌شود و زنا نمی‌کنند. آنها بر سر دو راهى کفر و ایمان، ایمان را انتخاب می‌کنند، و بر سر دو راهى امنیت و ناامنى جان‌ها، امنیت را، و بر سر دو راهى پاکى و آلودگى، پاکى را، آنها محیطى خالى از هر گونه شرک و ناامنى و بی‌عفتى و ناپاکى با تلاش و کوشش خود فراهم می‌سازند.[1]

درباره این‌که گناه «شرک» با دو گناه «قتل نفس» و «زنا» برابری می‌کند یا نه؛ باید گفت:

از بعضى از روایات استفاده می‌شود که این سه گناه از نظر ترتیب اهمیت به همین صورت که در آیه آمده‌اند، می‌باشد.

ابن مسعود از پیامبر گرامى اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم ) چنین نقل می‌کند: از پیامبر پرسیدم:

«کدام گناه از همه گناهان بزرگ‌تر است؟» فرمود: «این‌که براى خدا شبیهى قرار دهى، در حالی‌که او تو را آفرید».

گفتم بعد از آن کدام گناه؟

فرمود: «این‌که فرزند خود را از ترس این‌که مبادا با تو هم‌غذا شود به قتل برسانى».

باز عرض کردم بعد از آن کدام گناه؟

فرمود: «این‌که به همسر همسایه‌ات خیانت کنى» در این هنگام خداوند تصدیق سخن پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) را در این آیه نازل کرد: «وَ الَّذِینَ لا یَدْعُونَ مَعَ اللهِ إِلهاً آخَرَ ...».[2]

البته شاید مراد، تطبیق آیه بر این مورد باشد، نه این‌که بخواهد بگوید شأن نزول آیه در خصوص این مورد است.[3]

اگرچه در این آیه شریفه و حدیث بالا، به سه گناه بزرگ اشاره شده است، اما به معنای این نیست که این سه گناه در یک مرتبه و درجه‌اند‌ و آثار دنیوی و عذاب اخروی آنها یکسان است؛ زیرا «شرک»، به تعبیر قرآن، ظلمی بزرگ است: «إِنَّ الشِّرْکَ لَظُلْمٌ عَظیمٌ»؛[4] از این‌رو؛ هیچ‌گاه قتل نفس و زنا با این‌که از گناهان کبیره هستند، نمی‌توانند در مرتبه و درجه شرک باشند و با آن برابری نمایند.

[1]. ر. ک: طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج‏15، ص: 240 – 241،  قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، 1417ق؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ‏15، ص 156 – 157، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1374ش.

[2]. ابن أبی جمهور، محمد بن زین الدین، عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة، ج ‏3، ص 546، قم، دار سید الشهداء للنشر، چاپ اول، 1405ق؛ نسائی، أحمد بن شعیب، السنن الصغرى، ج 7، ص 89، حلب، مکتب المطبوعات الإسلامیة، چاپ دوم، 1406ق؛ قشیری نیشابوری، مسلم بن حجاج، المسند الصحیح المختصر بنقل العدل عن العدل إلى رسول الله(صحیح مسلم)، ج 1، ص 90، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، بی‌تا.

[3]. المیزان فی تفسیر القرآن، ج ‏15، ص 247.

[4]. لقمان، 13.

آیات مرتبط

    سوره الفرقان (68) : وَالَّذِينَ لَا يَدْعُونَ مَعَ اللَّهِ إِلَٰهًا آخَرَ وَلَا يَقْتُلُونَ النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ وَلَا يَزْنُونَ ۚ وَمَنْ يَفْعَلْ ذَٰلِكَ يَلْقَ أَثَامًا

T