شیعه نیوز: بر اساس آنچه در روایات آمده، مفسران معتقدند که این آیه در جریان معراج بر پیامبر اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم ) نازل شده است.
از امام صادق( علیه السلام ) نقل است که این آیه خطاب خداوند است به پیامبرش در لیلة الإسراء، هنگامی که وی را به آسمان برد.[1]
حسن و مجاهد و ضحاک هم معتقدند که این آیه در جریان معراج نازل شده است.[2]
ابن عباس میگوید: رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: شب معراج مرا به آسمان بردند، زمانی که به «سدرة المنتهى»[3] رسیدم، مرا سه تحفه دادند، نماز پنجگانه، آیات آخر سوره بقره و آمرزش کسانی(از امّت من) که به خدا شرک نورزند.[4]
بنابر این، آنچه مسلم است؛ این است که آیه 285 سوره بقره در شب معراج بر پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) نازل شده است، اما از آنجا که معراج در زمانی اتفاق افتاد که هنوز پایههای اسلام مستحکم نشده و تاریخ نویسی اسلامی نیز مرسوم نبود؛ به همین دلیل در تاریخ دقیق وقوع معراج در میان مورخان اسلامى اختلاف نظر است، بعضى آنرا در سال دهم بعثت شب بیست و هفتم ماه رجب دانسته، عدهای آنرا در سال دوازدهم شب 17 ماه رمضان، و برخی آنرا در اوائل بعثت ذکر کردهاند.[5] به همین دلیل، سال نزول این آیه میتواند یکی از همین سالها باشد.
[1]. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، محقق، مصحح، موسوی جزائری، سید طیب، ج 1، ص 95، قم، دار الکتاب، قم، چاپ سوم، 1404ق.
[2]. قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لأحکام القرآن، ج 3، ص 424، تهران، ناصر خسرو، چاپ اول، 1364ش.
[3]. ر. ک: 5934.
[4]. جرجانی، ابو المحاسن حسین بن حسن، جلاء الأذهان و جلاء الأحزان، ج 1، ص 378، تهران، دانشگاه تهران، چاپ اول، 1377ش.
[5]. ر. ک: 5636.
آیات مرتبط
سوره البقرة (285) : آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِ مِنْ رَبِّهِ وَالْمُؤْمِنُونَ ۚ كُلٌّ آمَنَ بِاللَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ لَا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْ رُسُلِهِ ۚ وَقَالُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا ۖ غُفْرَانَكَ رَبَّنَا وَإِلَيْكَ الْمَصِيرُ
T