چرا در برخی احادیث در بارۀ حضرت مهدی( عجه الله تعالی فرجهم الشریف ) این عبارت آمده است: «یا فاطمة ان منهما مهدی هذا الأمة»، در حالی که بر اساس اعتقاد شیعه مهدی آل محمد( صلی الله علیه و آله و سلم ) از نسل امام حسین( علیه السلام ) است، نه از نسل حضرت امام حسن مجتبی( علیه السلام )؟

شیعه نیوز:
پرسش
در مورد این حدیث سؤالی دارم: «فقال: حبیبتی ان الله اطّلع على أهل الأرض اطلاعة فاختار منهم أباک فبَعَثه برسالته، ثم اطّلع اطلاعة فاختارَ منها بعلک و أوحى اِلی ان أنکحکِ أیّاه. یا فاطمة نحن أهل بیت قد أعطانا الله سبع خصال لم تعط أحداً قبلنا و لا تعط أحداً بعدنا: خاتم النَبیّین و أکرمَهُم على الله عَزّوجَلّ ... منا سبطا هذه الأمة و هما ابناک الحسن و الحسین و هُما سیدا شباب أهل الجنة و أبوهما ـ و الذی بعثنی بالحق ـ خیر منهما، یا فاطمة ان منهما مهدی هذا الأمة اذا صارت الدُنیا هَرجاً ومرجاً و تظاهرت الفتن و تَقَطّعت السُبل...». بر اساس اعتقاد شیعه، مهدی آل محمد( صلی الله علیه و آله و سلم ) از نسل حسین بن علی( علیه السلام ) می باشد، نه از نسل امام حسن( علیه السلام ). حال آن که در این حدیث یا احادیث مشابه این عبارت آمده: «یا فاطمة ان منهما مهدی هذا الأمة». لطفا توضیح بفرمایید.
پاسخ اجمالی

در کتاب «منتخب الأنوار المضیئة» که نویسنده آن از دانشمندان قرن هشتم بوده، بعد از نقل روایت، پاسخ شبهه مطرح شده در پرسش را به بیان زیر داده است:

اگر ادعا شود عبارت «یا فاطمة إن منهما مهدی هذا الأمة» با اعتقادات امامیه که می گویند، حضرت مهدی( عجه الله تعالی فرجهم الشریف ) از نسل و فرزندان امام حسین( علیه السلام ) است، همخوانی ندارد؛ زیرا حضرت مهدی( عجه الله تعالی فرجهم الشریف ) از نسل امام حسن( علیه السلام ) و امام حسین( علیه السلام ) هر دو بیان شده است. در پاسخ چنین گفته می شود: مخالفت این حدیث با اعتقادات شیعه، مورد پذیرش نیست؛ زیرا پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) اشاره به ظهور مهدی( عجه الله تعالی فرجهم الشریف ) از نسل هر دو (امام حسن و امام حسین) نمودند و این سخن درستی است؛ بدان جهت که امام باقر( علیه السلام ) از نیاکان امام مهدی( عجه الله تعالی فرجهم الشریف ) است؛ زیرا مادر امام باقر( علیه السلام ) امّ عبداللّه(فاطمه)، دختر امام حسن مجتبى( علیه السلام ) است و امام باقر( علیه السلام ) اولین فاطمی است که نسبشان از ناحیۀ پدر و مادر هر دو به حضرت فاطمۀ زهرا(س) می رسد. بنابراین، تمام امامان( علیه السلام ) و کسانی که بعد از امام باقر( علیه السلام ) -از نسل ایشان- تولد یافته اند از فرزندان امام حسن( علیه السلام ) و امام حسین( علیه السلام ) هر دو هستند.[1]

[1]. بهاء الدین نیلى نجفى، على بن عبدالکریم، منتخب الأنوار المضیئة فی ذکر القائم الحجّة( علیه السلام )، محقق و مصحح: حسینى کوهکمرى، عبداللطیف‏، ص 86، انتشارات خیام، قم، چاپ اول، ‏1360ش.

T