به گزارش «شیعه نیوز»، نماینده پیشین ولی فقیه در امور حج و زیارت، اظهارات «مرتضی رکن‌آبادی» درباره پذیرش تقصیر از سوی ایران در فاجعه منا را ادعایی نادرست دانست و گفت: تفاهم‌نامه حج موجود است و هرگز چنین چیزی در آن نیست.
حجت‌الاسلام والمسلمین سید«علی قاضی‌عسکر» که چهار دهه در ارتباط با حج فعالیت داشته و اوایل امسال از مسؤولیت خود در بعثه کناره‌گیری کرد، از جمله مقامات ایرانی در رأس امور حج کشورمان بود که در یک دهه اخیر و بویژه پس از فاجعه منا و تعطیلی حج، بر مذاکرات حج و به نتیجه رساندن آن نظارت مستقیم داشته است. او در پاسخ به حرف‌های «مرتضی رکن‌آبادی»، برادر غضنفر رکن‌آبادی (دیپلمات ایرانی و از جان‌باختگان فاجعه منا) که در یک برنامه تلویزیونی گفته است «ایران مسؤولیت فاجعه منا در سال ۱۳۹۴ را به عهده گرفته تا راه حج باز شود»، در گفت‌وگو با ایسنا این‌گونه اظهارنظر کرد: این یک دروغ مسلم است. نه نظام و نه مسؤولان نظام هرگز حاضر نیستند عزت‌شان را با هیچ چیزی معاوضه کنند. در این چند سال حج بحمدالله با عزت انجام شده است، دقیقا ضد آن چیزی که ایشان (رکن‌آبادی) اظهار کرده‌اند.
این مقام مطلع در امور حج تاکید کرد: در تفاهم‌نامه حج ایران و عربستان دقیقا ذکر شده است که مساله منا باید روشن شود و حقوق شهدا باید داده شود، آن‌ها (عربستان) هم آن را امضا کرده‌اند. ایشان (مرتضی رکن‌آبادی) در این‌باره فقط ادعا کرده و هیچ‌گونه مدرک معتبری در اختیار ندارد.
او افزود: با توجه به این‌که ایشان (مرتضی رکن‌آبادی) مسؤولان نظام را متهم کرده به نظر می‌رسد شبکه افق باید پاسخگو باشد که چطور چنین اتهامی منتشر می‌شود اما نظر مسؤولان نظام پرسیده نمی‌شود؟ ایشان متاسفانه در این مدت حرف‌های ضعیف زیاد زده است، لیکن مسؤولان محترم رسانه باید مراقب باشند با این حرف‌های بی‌اساس عزت کشور را خدشه‌دار نکنند.
قاضی‌عسکر درباره "اسناد و منابع موثقی" که رکن‌آبادی مدعی شده به استناد آن‌ها چنین اظهارنظری داشته است، گفت: قطعا هیچ سندی ندارند. تفاهم‌نامه امضاشده در اختیار ما است و قطعا این حرف نادرست است. تفاهم‌نامه حج که بین ایران و عربستان امضا شده کاملا فکرشده امضا شده و ادعای مطرح‌شده درباره آن درست نیست.
او درباره پیش‌شرط‌های عربستان برای امضای تفاهم‌نامه حج با ایران و برقراری دوباره حج برای زائران ایرانی پس از فاجعه منا، تصریح کرد: عربستان هیچ پیش‌شرطی در مذاکرات نگذاشته بود، نه تنها راجع به منا بلکه درباره سایر موارد. در آن تفاهم‌نامه هر آن‌چه نظر جمهوری اسلامی ایران بود، قید شده است.
نماینده پیشین ولی فقیه در امور حج درباره به تعویق انداختن حج به مدت یک‌سال از سوی ایران که به نظر می‌رسید به خاطر تامین نشدن خواسته‌های جمهوری اسلامی ایران بوده است، بیان کرد: آن سال (۱۳۹۵) بنده مخالف بودم که حج تعطیل شود، اما بعضی افراد به دلایلی که مورد قبول اینجانب نبود حج را تعطیل کردند و در این‌باره تصمیم گرفتند، وگرنه آن سال هم منعی برای اعزام زائران ایرانی وجود نداشت.
او در پاسخ به این سوال که ماجرای تعرض به سفارت عربستان در ایران چقدر باعث این تعویق و به نتیجه نرسیدن مذاکرات حج بود، گفت: این موضوع و مسائل دیگری در این چند سال مطرح بود که همه به تعطیلی حج کمک کرد، وگرنه آن سال (۱۳۹۵) هم مصلحت در تعطیلی حج نبود، چون ملت ما از تعطیلی حج سودی نمی‌برد.
قاضی‌عسکر در پاسخ به این پرسش که آخرین اقدامات برای پیگیری فاجعه منا چه بوده که اکنون باعث شده اظهاراتی مبنی بر این مطرح شود که "روی خون شهدای منا پا گذاشته شده است تا راه حج باز شود"، گفت: در تمام مذاکرات با وزیر حج عربستان و حتی امسال مساله منا به‌جد پیگیری شده است. آن‌ها (عربستان) در مورد مسجدالحرام اظهار می‌کنند که غرامت و دیه را پرداخت می‌کنند ولی با کمال تاسف به خاطر بدی روابط، این پرداخت با مشکل مواجه شده است. درباره حادثه منا هم هنوز نگفته‌اند مقصر که بوده است، بلکه می‌گویند پرونده به نتیجه نهایی نرسیده و ما همیشه گله‌مند بوده‌ایم چرا بعد از این چند سال که همه اسناد در اختیارشان قرار گرفته نظر نهایی را اعلام نمی‌کنند.
این مقام مطلع در امور حج در پاسخ به این سوال که پس از حادثه منا مطرح شد عربستان، ایران را مقصر آن فاجعه دانسته است و آیا این مساله در مذاکرات و یا رسما بین طرفین مطرح شد، گفت: این حرف‌ها شایعاتی بود که مطرح شد، وگرنه آن‌ها (عربستان) تا کنون هیچ نظر رسمی‌ای نداده‌اند. همگان بدانند قطعا ایران مقصر نبوده چرا که آن خیابان اصلا مسیر حرکت زائران ایرانی نبوده و اطمینان داشته باشید هیچ تقصیری متوجه زائران ایرانی نبوده است.
* واکنش رییس پیشین سازمان حج به ادعای رکن‌آبادی
رییس پیشین سازمان حج و زیارت به ادعای مرتضی رکن‌آبادی مبنی بر "پذیرفتن مسؤولیت فاجعه منا از سوی ایران برای باز شدن راه حج" واکنش نشان داد و این اظهارات را خلاف واقع دانست.
«حمید محمدی» که در دوره او به سال ۱۳۹۶، مذاکرات حج ایران و عربستان، پس از یک سال تعطیلی به نتیجه رسید، در صفحه شخصی خود در اینستاگرام به حرف‌های «مرتضی رکن‌آبادی»، برادر غضنفر رکن‌آبادی (دیپلمات ایرانی و از جان‌باختگان فاجعه منا) که در یک برنامه تلویزیونی گفته است «ایران مسؤولیت فاجعه منا در سال ۱۳۹۴ را به عهده گرفته تا راه حج باز شود»، واکنش نشان داد و نوشت: «اخیرا کلیپی در فضای مجازی منتشر شده است که متاسفانه حاوی اظهاراتی خلاف واقع است. اگرچه این اظهارات بی‌پایه و اساس، ارزش پاسخ‌گویی ندارد و شخصا بنایی بر بازتبیین حقایق محرز و روشن نداشتم، لیکن با توجه به نشر اکاذیب و انتساب تهمت به نظام، برای جلوگیری از تشویش اذهان مردم شریف، ضمن ادای احترام به روح همه شهدای فاجعه منا از جمله شهید غضنفر رکن‌آبادی، به مواردی اشاره می‌شود:
به جرات می‌توان از توافق با عربستان در خصوص حج که از ابتدا تا انتهای آن با نظر و تایید شورای‌عالی امنیت ملی انجام شده است به عنوان یک توافق عزتمندانه نام برد، زیرا در طول فرآیند مذاکرات پیچیده و طولانی، نهایتا با تحقق تمامی شروط جمهوری اسلامی ایران، از جمله تامین امنیت، عزت و سلامت حجاج و لزوم بررسی فاجعه منا موافقت‌نامه با اطلاع و تایید مراجع ذی‌صلاح و تایید شورای‌عالی امنیت ملی امضا شد.
علی‌رغم تلاش عربستان برای مختومه کردن پرونده فاجعه منا، اما با پافشاری طرف ایرانی در مذاکرات مبنی بر این‌که مسؤولیت فاجعه منا عهده طرف سعودی است و باید نسبت به اصل وقوع فاجعه پاسخگو باشد و حقوق شهدا و خانواده شهدای منا را تادیه کند، از خواست عربستان در مختومه ساختن پرونده جلوگیری شد و در متن توافق تصریح شد که موضوع بررسی فاجعه منا و چرایی وقوع آن و شناسایی مسببین آن تا حصول نتایج روشن استمرار یابد.
متعاقب بازگشایی حج، مقام معظم رهبری در دیدار دست‌اندرکاران و کارگزاران حج از بازگشایی حج تعبیر به "خبر خوب" داشتند و از مسؤولین امر برای بازگشایی مبتنی بر بررسی، تقدیر فرمودند.
مراجع عظام تقلید در اظهاراتی ویژه نسبت به بازگشایی حج در چارچوب تحقق شروط جمهوری اسلامی ایران، ابراز مسرت و خشنودی فراوان کردند و از خدمتگزاران مردم قدردانی کردند.
محتوای عزتمندانه توافق‌نامه حج سبب شد تا علی‌رغم شدت تیرگی روابط دو کشور، در حج ۹۶ حجاج عزیزمان ضمن برخورداری از عزت و احترام ویژه، در آرامش و اطمینان خاطر حج خود را به‌جای آورند.
مراجع عظام تقلید مراتب خرسندی و تقدیر و تشکر و رضایت کامل‌شان را ابراز کردند و نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی در بیانیه‌ای با امضای اکثر قریب به اتفاق از برگزاری حج عزتمندانه ۹۶ و ۹۷ تشکر کردند.
طرح اظهاراتی خلاف واقع و انتساب آن به نظام آن هم از تریبون رسانه ملی جای سوال دارد و به هیچ عنوان زیبنده و قابل قبول نیست.»
گفتنی است یکشنبه، دهم ذی‌الحجه به تقویم عربستان و ۲۰ مردادماه به وقت ایران با سالگرد فاجعه منا مصادف بود؛ واقعه‌ای که در پی آن اعلام شد ۴۶۴ زائر ایرانی در آن به شهادت رسیده‌اند. آمار واقعی کشته‌شدگان آن فاجعه هرگز از طرف عربستان اعلام نشد و تعداد جان‌باختگان پراکنده و متناقض بود. بیشترین عددی که گزارش‌های رسانه‌های غربی برای کشته‌شدگان منا اعلام کردند حدود دوهزار نفر بود اما مقامات حج ایران که در صحنه حاضر بودند و از غسالخانه‌ها بازدید داشتند مدعی بودند این عدد به هفت‌هزار نفر می‌رسید. عربستان هرگز مسؤولیت آن فاجعه را نپذیرفت.
«مرتضی رکن‌آبادی» برادر دیپلمات سابق ایران در لبنان که جزء جان‌باختگان فاجعه منا بود، همزمان با سالگرد آن حادثه درحالی‌که ۸۸ هزار ایرانی در حج حضور دارند، در یک برنامه تلویزیونی مدعی شد اسناد و منابع موثقی دارد که نشان می‌دهد ایران برای باز شدن راه حج، توافق‌نامه‌ای را امضا کرده که در آن پذیرفته مقصر فاجعه منا ایرانی‌ها بوده‌اند. او گفته است: «واقعا تعجب‌آور است مسؤولان جمهوری اسلامی سال گذشته توافق‌نامه‌ای را در مذاکرات حج امضا کردند که براساس آن پذیرفته‌اند آن‌چه در منا اتفاق افتاد مقصرش ایرانی‌ها بودند تا بتوانند راه حج را باز کنند. به این وسیله راه حج باز شد یعنی روی خون شهدای منا پا گذاشته شد. اطلاع دقیقی دارم و به موقع منبع را اگر نیاز بود حتما معرفی می‌کنم.»
