به
گزارش «شیعه نیوز» به نقل از مرکز خبر حوزه، آیت الله سبحانی در ششمین نشست
از سلسله نشست های کلام اسلامی در مدرسه عالی نواب مشهد، با بیان اینکه
توسل این است که به وسیله قرآن یا نبی یا امام به درگاه خدا تقرب بجوییم،
خاطرنشان کردند: وسیله سبب است و توسل بکارگیری وسیله می باشد.
ایشان
با بیان اینکه باید وسیله بودن چیزی یا فردی در شرع تعبداً ثابت شود،
اظهارداشتند: با توجه به این مطلب قرآن کریم این ضابطه را می فرماید که
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آَمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَیْهِ
الْوَسِیلَةَ وَجَاهِدُوا فِی سَبِیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»( المائدة
: 35 )
معظم له در ادامه افزودند: امام
علی(ع) در خطبه 110 نهج البلاغه، ایمان به خدا، ایمان به پیامبر (ص)، جهاد
در راه خدا، اقامه نماز، پرداخت زکات، روزه، حج ، صدقه و انجام کارهای نیک
را از وسیله های ایمان برشمرده است.
این مرجع تقلید با بیان اینکه وسیله به اینها تنها منحصر نیست، خاطرنشان کردند: در آیات و روایات از دیگر وسایل نیز یاد شده است.
این
مرجع تقلید در ادامه با اشاره به آیه مبارکه «وَلِلَّهِ الْأَسْمَاءُ
الْحُسْنَى فَادْعُوهُ بِهَا وَذَرُوا الَّذِینَ یُلْحِدُونَ فِی
أَسْمَائِهِ سَیُجْزَوْنَ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ »( الأعراف : 180 )،
ابرازداشتند: بهترین وسیله برای تقرب به درگاه الهی توجه فرائض و نوافل می
باشد, بر این اساس درخواست دعا و توسل به «اسماء الله» نیز یکی از موارد
مورد تأیید و قبول تمام طوایف اسلامی است.
آیت الله سبحانی توسل به قرآن کریم، اعمال نیک و دعای مؤمن برای فرد را از
دیگر موارد مورد قبول در میان مسلمین برای توسل دانستند و افزودند: آیه
«وَإِذْ یَرْفَعُ إِبْرَاهِیمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَیْتِ وَإِسْمَاعِیلُ
رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّکَ أَنْتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ»( البقرة
: 127 ) نشان می دهد که می توان عمل نیک خود را وسیله برای دعا قرار داد.
ایشان
به جوانان توصیه کردند: اگر عمل صالحی در زندگی انجام داده اید به رخ خدا
بکشید که قهراً خدای متعال دعای فرد را برآورده می کند.
این
مرجع تقلید با بیان این که حتی وهابیون توسل به رسول الله در زمان حیاتشان
را قبول دارند، گفتند: تمام طوائف اسلامی بر انواع توسل هایی که یاد شد،
اعتراف دارند.
ایشان
به آیه «وَإِذَا قِیلَ لَهُمْ تَعَالَوْا یَسْتَغْفِرْ لَکُمْ رَسُولُ
اللَّهِ لَوَّوْا رُءُوسَهُمْ وَرَأَیْتَهُمْ یَصُدُّونَ وَهُمْ
مُسْتَکْبِرُونَ»( المنافقون: 5) اشاره کرده و یادآور شدند: تفاوت عقیده
شیعه با وهابیون در جایی است که فردی در زمانی غیر از حیات به دعای رسول
الله توسل کند.
معظم
له دلیل شیعه را اطلاق آیه «وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا
لِیُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ
جَاءُوکَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ
لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَحِیمًا»( النساء : 64 )، خاطر نشان کردند:
بعضی از آیات مثل «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آَمَنُوا لَا تَرْفَعُوا
أَصْوَاتَکُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِیِّ وَلَا تَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ
کَجَهْرِ بَعْضِکُمْ لِبَعْضٍ أَنْ تَحْبَطَ أَعْمَالُکُمْ وَأَنْتُمْ لَا
تَشْعُرُونَ»( الحجرات : 2 ) اطلاق دارند و در اینجا نیز اطلاق حال حیات و
حال غیر حیات دیده می شود.
آیت الله سبحانی با اشاره به داستان فرزندان یعقوب و پدر آنها درباره توسل
به دعای نبی، اظهارداشتند: با توجه به این آیه معلوم،می شود که توسل به
دعای نبی در امم گذشته وجود داشته است.
این
مرجع تقلید در ادامه به دو مقدمه «حیات برزخی» و «ارتباط افرادی که در
برزخ به سر می برند با این دنیا» اشاره کرده و برای تبییین آن گفتند: آیات
فراوانی به عنوان دلیل بر حیات برزخی وجود دارد و به عنوان مثال درباره آل
فرعون ، می فرماید « النَّارُ یُعْرَضُونَ عَلَیْهَا غُدُوًّا وَعَشِیًّا
وَیَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ أَدْخِلُوا آَلَ فِرْعَوْنَ أَشَدَّ
الْعَذَابِ»( غافر:46) که اینها را در برزخ بر آتش جهنم عرضه می دارند.
ایشان
به آیه «وَلَا تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ
أَمْوَاتًا بَلْ أَحْیَاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ »( آل عمران : 169
) نیز به عنوان مثالی برای حیات برزخی اشاره کردند و به تبیین دومین مقدمه
با عنوان وصل و حفظ ارتباط و درک و چه بسا پاسخ اموات در برزخ و ارتباط
آنها با زمینیان پرداختند و اظهارداشتند: با توجه به آیاتی مثل
«فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِی دَارِهِمْ جَاثِمِینَ»(
الأعراف : 78 )، « فَتَوَلَّى عَنْهُمْ وَقَالَ یَا قَوْمِ لَقَدْ
أَبْلَغْتُکُمْ رِسَالَةَ رَبِّی وَنَصَحْتُ لَکُمْ وَلَکِنْ لَا
تُحِبُّونَ النَّاصِحِینَ»( الأعراف : 79 ) که درباره حضرت صالح بیان شده
که با آن مردگان سخن گفته است، بر حفظ ارتباط اموات با زندگان تأکید می
شود.
معظم
له آیه 92 و 93 اعراف را نیز به عنوان دومین دلیل قرآنی در این جلسه ،
بیان کرده و افزودند: در این آیه که درباره حضرت شعیب است، مانند آیه قبل
بیاناتی آورده شده است.
حضرت
آیت الله سبحانی به روایتی از کتاب صحیح بخاری نیز اشاره کرده و ابراز
داشتند: در این روایت آمده که پیامبر (ص) با مردگان سخن گفته و اعراب
پرسیدند که با اموات سخن می گویید و آن حضرت فرمودند که این ها اموات
نیستند بلکه بهتر از شما سخن مرا می شنوند.
ایشان
به نتیجه گیری از این آیه پرداخته و گفتند: به دلیل حیات برزخی و برقراری
ارتباط، می توان با رسول الله سخن گفت و از ایشان طلب دعا نمود.
معظم
له با بیان این پرسش که اگر رسول خدا زنده نباشند، چرا در نماز می گوییم
«السلام علیک ایها النبی ...» در حالی که به قول خودتان فوت کرده اند و سخن
ما را نمی شنوند، تصریح کردند: شما رسول الله و انبیاء را نشناخته اید که
در حیات برزخی به سر می برند و مانعی ندارد بگوییم« یا وجیها عند الله،
اشفع لنا عند الله ».
آیت الله سبحانی توسل به ذات، حق، منزلت، کرامت و ... نبی اکرم (ص) را
برای قرب الی الله دانسته و گفتند: قسم دادن خدا به این موارد اشکال ندارد و
این نوع توسل در کتاب های خودشان وجود دارد.
ایشان
در جواب این اشکال که کسی حقی بر گردن خدا ندارد، با بیان این که « حق» یا
اصالتی است یا جعلی و بالعرض، پاسخ دادند: در قسم اول حق وجود ندارد و اما
در قسم دوم حق، خداوند خودش را از روی لطف و عظمت، وامدار نموده است.
معظم
له برای این مطلب دلیل قرآنی آوردند و بیان داشتند: قرآن کریم می
فرماید«مَنْ ذَا الَّذِی یُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَیُضَاعِفَهُ
لَهُ وَلَهُ أَجْرٌ کَرِیمٌ»( الحدید : 11 ) این وامداری و حق قراردادن جز
از روی عظمت و لطف الهی چیز دیگری نیست.