به گزارش «شیعه نیوز»، پنجشنبه گذشته بود که رسانه‌ها خبر توافق جمهوری اسلامی ایران، روسیه و ترکیه برای ایجاد منطقه امن در سوریه را منتشر کردند.
بر اساس این توافق که در حاشیه مذاکرات صلح میان دولت سوریه و مخالفان در شهر آستارا پایتخت قزاقستان به دست آمد، چهار منطقه ادلب، حمص، غوطه شرقی و قنیطره به عنوان مناطق امن در سوریه انتخاب شد.
به موجب این توافق علاوه بر حضور نیروهای بین‌المللی در مرز ادلب، حمص، غوطه شرقی و قنیطره، در این چهار منطقه شاهد اجرای طرح «کاهش درگیری‌ها» خواهیم بود و سپس در صورت نبود هیچگونه فعالیت نظامی این چهار منطقه به مناطق امن و در پایان به منطقه بدون پرواز تبدیل خواهند شد.
مذاکرات آستانه؛ گامی مثبت در بحران‌زدایی سوریه
بشار الجعفری نماینده دائم سوریه در سازمان ملل در حاشیه کنفرانس آستانه بر ادامه حملات ارتش سوریه، نیروهای مسلح و هم‌پیمانان خارجی در جنگ علیه تروریسم و مبارزه با سازمان تروریستی داعش، جبهة النصرة و سایر گروه‌های تروریستی تاکید کرد.
الجعفری در نشست خبری با ابراز خرسندی از دستاورد کنفرانس «آستانه 4» از تلاش ایران، روسیه و قزاقستان در حصول این توافق تجلیل کرده و خاطر نشان کرد که این توافق راه را برای گفتگوهای سیاسی و جلوگیری از استمرار کشتار مردم سوریه خواهد گشود.
عبدالرحمان‌اوف وزیر خارجه قزاقستان نیز با بیان آنکه تنها راهکار برون رفت از مشکلات و بحران کنونی سوریه گفتگو و مذاکره است گفت: هیأت نمایندگی کشورهای سه‌گانه حاضر در مذاکرات آستانه بر پایبندی به وحدت اراضی و استقلال جمهوری عربی سوریه تاکید داشتند همانگونه که هر سه کشور معتقدند که بحران سوریه راهکار نظامی ندارد بلکه از طریق راهکارهای سیاسی به حل مناسبی دست پیدا خواهیم کرد.
از سوی دیگر استفان دی میستورا فرستاده ویژه سازمان ملل در امور سوریه پیش‌نویس ایجاد منطقه کاهش درگیری در سوریه را گام مثبتی در جهت کاهش مشکلات در سوریه عنوان و از حمایت کامل سازمان ملل نسبت به این طرح خبر داد. رویترز به نقل از دی میستورا نوشت که فرستاده ویژه سازمان ملل در امور سوریه این تفاهم‌نامه را در جهت توقف خشونت بسیار مثبت ارزیابی کرده است.
الکساندر لاورنتیف نماینده ویژه پوتین در امور سوریه نیز امضای تفاهم‌نامه منطقه کاهش درگیری را ضامن حفظ وحدت اراضی سوریه توصیف کرد.وی با اشاره به موضع آمریکا در قبال این تفاهم‌نامه اظهار داشت: سیاست آمریکا در خاورمیانه تا به امروز از سوی بدنه مدیریتی جدید این کشور معلوم نشده است اما در تماس تلفنی اخیر میان پوتین و دونالد ترامپ، آمریکا از تلاش برای مبارزه با تروریسم و تحقق صلح در سوریه استقبال کرده است.
در همین راستا جابری انصاری معاون وزیر امور خارجه ایران در گفتگو با شبکه خبری العالم این توافق را بهترین سند همکاری طرفین در چهارچوب مذاکره صلح آستانه تا به امروز عنوان کرد.
درگیری لفظی تحریر الشام و جیش الاسلام
همزمان با امضای توافقنامه کشورهای ضامن حفظ امنیت و ثبات در سوریه شاهد درگیری‌ها و اختلاف‌ها در اردوگاه تروریست‌های موجود سوریه هستیم.
عبدالله المحیسنی مفتی شرعی گروه تروریستی تحریر الشام مسؤولیت درگیری در غوطه شرقی را متوجه گروه تروریستی جیش الاسلام دانست و تاکید کرد: جیش الاسلام در معرکه‌های جنگ با حامیان بشار اسد وارد می‌شود اما با زیرپا گذاشتن قوانین گروه‌های تروریستی و بدون هرگونه هشداری به مناطقی که سایر معارضان هستند، حمله می‌کند.
محیسنی با درخواست از عناصر تروریستی مبنی بر عدم دخالت در درگیری‌های جیش الاسلام با سایر گروه‌های معارض حکومت سوری اعلام کرد که جیش الاسلام باید از این رفتارها دست کشیده و آرامش موجود در غوطه را حفظ کند. جنگی که جیش الاسلام به راه انداخته نه تنها عنوان جهاد بر آن صادق نیست بلکه اساس نمی‌توان آن را جهاد در راه خدا نامید.
مفتی تحریر الشام نشست آستانه را نشست دشمنان برای جدایی میان رزمندگان مخالف حکومت برشمرده و خاطر نشان کرد: هرچند که برخی از گروه‌های معارض نظام به خیال خود که بمباران هوایی پایان می‌یابد از این توافق خرسند هستند اما در حقیقت هدف از این نشست رسیدن به راهکاری برای ضربه زدن به مجاهدان است.
وی با عصبانیت از آنکه گروه تروریستی جبهة النصرة در زمره گروه‌های شامل آتش‌بس قرار نگرفته این اقدام را ریختن سم در کام تروریست‌ها به نام عسل توصیف کرده و اظهار داشت: روسیه نمی‌تواند ضامن پایبندی به این سند باشد در حالی که مناطق تحت سیطره معارضان را بمباران می‌کند. تمامی گروه‌های مخالف نظام باید با تشکیل شورای سیاسی واحد در شرایط گوناگون رویکرد واحدی را از خود نشان دهند و تصمیم‌های گرفته شده در این شورا برای سایرین واجب الاتباع باشد.
پایبندی یا عدم پایبندی؛ مساله این است
هرچند که درگیری میان گروهک‌های تروریستی در سوریه مساله تازه‌ای نیست اما به نظر می‌رسد که نشست آستانه و توافق اخیر سه کشور حاضر در سوریه یعنی ایران، روسیه و ترکیه مبنی بر کاهش درگیری‌ها بازتاب جدّی در میان تروریست‌ها داشته است.
با آنکه نشست آستانه را بایستی یک گام مثبت در مسیر نزدیکی به راهکار سیاسی برای برون رفت از بحران کنونی سوریه دانست اما باید نسبت به عدم پایبندی گروه‌ها و کشورهای حامی تروریسم به این توافقنامه و تکرار سناریوی نقض آتش‌بس هشیار بود. پیشتر نیز تروریست‌ها با سوء استفاده از آتش بس‌های اعلام شده از سوی حکومت قانونی بشار اسد، به تقویت تسلیحاتی خود مشغول شده و پس از بازسازی توان داخلی به جنایت‌های تروریستی خود ادامه داند.
این گمانه‌زنی زمانی تقویت می‌شود که بدانیم برخی از گروه‌های تروریستی صراحتا نسبت به امضای ایران در این قرارداد به شدت اعتراض کرده و مدعی شدند جمهوری اسلامی ایران صلاحیت ضمانت از این طرح را ندارد. جالبتر آنکه رژیم جعلی اسرائیل نیز در واکنشی همسو با تروریست‌های داخلی سوریه اعلام کرد که به این توافق پایبند نخواهد بود زیرا ایالت متحده آمریکا به عنوان کشوری که بتواند ضمانت اجرای این توافق را تعهد نماید در جمع امضا کنندگان این توافق حاضر نبوده است.
به نظر می‌رسد که حکومت سوریه بایستی ضمن استمرار مسیر مبارزه با تروریسم تکفیری داعشی و جبهة النصره به دقّت شرایط را رصد کند تا عرصه را برای سوء استفاده مجدّد تروریست‌ها از این فرصت تنگ کند.
