عربستان از جنگ سوریه خسته شده است

این موضع با مواضع سابق عربستان که همواره از مقامات حاضر می خواست که به دنبال راه حلی با محوریت کنار رفتن بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه چه با قدرت نظامی چه راه حل سیاسی باشند، متفاوت است. سخنرانی ملک سلمان این بار با سخنان و مواضع مسئولان و مقامات عربستان که همواره از نیمه دوم سال 2012 بیان می کردند، تفاوت روشنی دارد.

آیا این به معنای تغییر فوری مواضع عربستان نسبت به بحران سوریه است؟

احتمالا باید گفت بله.

طبیعی یا حتی بدیهی است که عقب گرد عربستان سعودی از سیاست هایش نسبت به سوریه در پی تحولات و عوامل زیر پیش آمده باشد:

اولا، سرمایه گذاری در جنگ سوریه به دلیل ارسال سلاح و مهمات و ابزارهای جنگی دیگر برای تروریست ها بسیار سرسام آور بوده و این در حالی است که باید هزینه ارسال هزاران مسلح برای جنگ علیه کشور سوریه و متحدان آن، روسیه و ایران و مقاومت لبنانی را نیز افزود. 

هزینه ای که نیازمند ده ها میلیارد و نه ده ها میلیون دلار است. اگر نیروهای مسلح در میدان جنگ پیشروی ای داشتندد قابل توجیه بود که عربستان سعودی و قطر و کشورهای غربی به سرمایه گذاری روی آنها ادامه دهند، در آن صورت می توانستند امیدوار باشند که با تداوم سرمایه گذاری ها و پیشروی مخالفان مسلح حکومت سوریه سرنگون می شود. اما آن چه در میدان نبرد روی داده، از جمله پیروزی های بزرگ و سریع در حلب، علاوه بر دستاوردهای دیگر در جبهه های ریف دمشق که تقریبا از لوث تروریست ها پاک شده است و همچنین شکست های سنگینی که تروریست ها متحمل شده اند، همه اینها باعث می شود تا سرمایه گذاری روی جنگ در سوریه ضرری بی انتها باشد. 

در عین حال هر کشوری که بخواهد در جنگ سوریه درگیر شود نیز عربستان باید هزینه های آن را پرداخت کند که این هم بر هزینه های سرسام آور آن می افزاید. در نتیجه عربستان چاره ای ندید جز این که خط پایانی برای این وضعیت تعیین کند و بپرسد این وضعیت تا کی قرار است ادامه یابد.

ثانیا، کشورهایی که وارد این جنگ شدند و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، در راس آنها عربستان سعودی آنها را تحت فشار گذاشتند تا درگیر جنگ سوریه شوند و برای این کار به آنها پول می دادند، درصدد بازنگری در سیاست های خود در قبال سوریه هستند. منظور مواضع دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا و مواضع بارزترین نامزد راست فرانسه، فرانسوا فیون است. بدیهی است که در این عرصه بین المللی عربستان سعودی که آزادی عمل خود را متزلزل می بیند ناچار باشد در سیاست های خود در سوریه تجدید نظر کند، تا حداقل جلوی فرسایشی که از تامین هزینه های جنگ سوریه متحمل شده است را بگیرد.

ثالثا، عربستان سعودی با هزینه سرسام آور جنگ در یمن دست به گریبان است، ارتش عربستان نزدیک به دو سال است در یمن می جنگد، جنگ یمن هزینه سرسام آوری را متحمل عربستان کرده است. بسیار سخت است کشوری به اندازه عربستان در سایه کاهش مستمر قیمت نفت بتواند هزینه های دو جنگ را که تا کنون صدها میلیارد نه ده ها میلیارد هزینه در بر داشته است، متحمل شود.

با توجه به این عوامل و حساب و کتاب ها منطقی و بدیهی است که عربستان سعودی از سیاست های خود در سوریه عقب بنشیند برای این که جنگ با سوریه بدون این که نتیجه ای در بر داشته باشد و چیزی از آن به دست آید تنها عامل فرسایش آن شده است.