به گزارش «شيعه نيوز»، طی ماه های گذشته و بعد از بروز چالش های جدی در روابط ایران و عربستان بر سر مسائل جاری در منطقه، لحن اغلب سیاستمداران و مقامات ارشد سعودی در قبال ایران همراه با تندی و آبستن تحریکات فراوان بوده است. لحنی که حتی در طی سالهای ریاست جمهوری حسن روحانی که با شعار چالش زدایی در سیاست خارجی به ویژه با کشورهای دوست و همسایه بر سر کار آمد نیز تغییر نکرد.
در این میان همواره سخنان و گفتار عادل الجبیر وزیر امور خارجه عربستان سعودی به گونه ای بوده است که ایران را متهم به انواع و اقسام کژ روی ها و تندروی ها در سیاست خارجی و در امور منطقه ای میکرده است و در لا به لای سخنان خود جملات و سخنان تحریک آمیزی بر علیه دولت، حکومت و مردم ایران داشته است. به ویژه بعد از ماجرای حمله به سفارت عربستان سعودی در تهران این موضوع رنگ و لعاب بیشتری نیز به خود گرفت.
اما اکنون به نظر میرسد که حداقل در خصوص عادل الجبیر موضوع تا حدی در حال تغییر است و لحن و زبان وی در خطاب قرار دادن ایران شاهد یک تحول قابل توجه است. وی در آخرین سخنان خود در روز گذشته – جمعه – ایران را کشوری بزرگ، با تاریخ و ملتی بزرگ خطاب کرده است!
البته هنوز فحوای کلام و ماهیت سخنان وزیر خارجه سعودی تغییر چندانی نکرده است و همان نکات و گزاره های سابق را در بر دارد. وی با ابرام بر تغییر سیاست خارجی ایران گفته است که ایران با پشتیبانی از رژیم سوریه، حمایت از حزب سیاسی و گروه نظامی شیعه حزب الله در لبنان و همچنین پشتیبانی از شیعیان حوثی در یمن، به قوانین بین الملل احترام نمیگذارد.
وی که در حال دیدار با مقامات دولتی در ژاپن است بیان کرده: ما شاهد دخالت ایران در سوریه، و حمایت از حزب الله و حوثی ها هستیم و این ها علیرغم عملیات هایی است که امنیت ملی کشورهای منطقه را به خطر می اندازد. ما تغییر چندانی در سیاست خارجی ایران مشاهده نمیکنیم. شاهد آن هستیم که اقدام به ارسال سلاح به بحرین، کویت و عربستان میکند. ایران باید تصمیم بگیرد و مشخص کند که در جنگ است یا مخالف جنگ.
وی ادامه داده: اگر ایران در جنگ و طرفدار جنگ است و به قوانین بین الملل احترام نمیگذارد و همچنان با طرح های خود پیش میرود، این موضوع به هیچ وجه قابل قبول نیست و نمیتوان با ایران وارد مذاکره شد. جبیر از ایران خواسته تا با تغییر سیاست های خود به «آغوش خانواده جامعه بین الملل» باز گردد تا روابط جدیدی را با کشورهای منطقه پایه ریزی کند.
وی به شکلی جالب توجه بیان کرده: ما امیدواریم که ایران، که ملتی بزرگ با تاریخ و مردمی بزرگ است، قادر باشد تا سیاست هایی را که از 1979 – 1357 – پایه گذاری کرده تغییر دهد تا بتواند عضوی از جامعه بین الملل باشد و به همراه آن سیاست های جدیدی را پایه گذاری کند.
آنگونه که مشخص است و همانطور که ذکر شد، عادل الجبیر همچنان بر سر موضع کلی مقامات سعودی در مورد ایران ایستاده است و ایران را متهم به حمایت از جنگ و جنگ افروزی در منطقه میکند. اما لحن وی به شکلی اساسی تغییر کرده است.
دلایل این تغییر لحن البته مشخص است. در حالی که عربستان سعودی طی سالهای اخیر خود یکی از پایه های ثابت بی ثباتی و نا آرامی در منطقه خاورمیانه بوده است و با حمایت های خود از گروه های تروریستی در منطقه بخش مهمی از مصیبت های فعلی در خاورمیانه را رقم زده است، طبیعی است که سیاستمداران و مقامات این کشور حداقل در ظاهر و در بیان لحنی دوستانه و صلح طلبانه به خود بگیرند. در واقع این لحن میتواند به عنوان بخشی از سیاست های سعودی ها برای همراه کردن افکار عمومی در سطح جهانی با خود تلقی شود.
اما تغییر یکباره لحن عادل الجبیر یک دلیل اساسی تر نیز در دل خود دارد و آن همراه کردن افکار عمومی داخل ایران با سیاست های سعودی است. کاملا مشخص است که وقتی عادل الجبیر به «ملت و تاریخ بزرگ» ایران سخن میگوید به سادگی خطی اساسی را میان حاکمیت و مردم در ایران ترسیم کرده است. به عبارت دیگر وزیر خارجه سعودی سعی کرده با زیرکی راهی را برود که سیاستمداران غربی تا همین چندی پیش در تفکیک ملت و حاکمیت در ایران دنبال میکردند.
مسیری که البته و در نهایت به بن بست رسید و چاره ای برای غرب جز همکاری و مذاکره با ایران به عنوان یک تمامیت یکپارچه باقی نگذاشت. حال و در زمانی که عربستان سعودی به شکل کاملا زیرپوستی در حال نزدیکی به رژیم اسرائیل و برقراری روابط گرم با این رژیم است به راستی چه چیز بهتر از نشان دادن یک پوسته صلح طلب و در عین حال ایجاد شکاف در حاکمیت و ملت بزرگترین رقیب منطقه ای خود میتواند یاری رسان برای رسیدن به مسیر مطلوب برای این کشور باشد.
