کارشناسان معتقدند که ازدواج يک پديده مشترک فرهنگي است که به اشکال مختلف در تمام جوامع و ملت ها وجود دارد و در هر فرهنگي الگوي مطلوبي از خانواده و شيوه ازدواج وجود دارد.
ازدواج زودهنگام
در حال حاضر و با توجه به شرايط اجتماعي،فرهنگي و اجتماعي دلايل بسياري در ازدواج زدهنگام مي تواند تاثير داشته باشد.
ازدواج زودهنگام را مي توان در اغلب روستاها و شهرستان هاي کشور و همچنين افرادي که داراي تعصب هاي قومي هستند و همچنين عوامل چون فقر،ناآرامي اجتماعي به صورت اجبار و ناخواسته صورت مي گيرد.
ازدواج زودهنگام در بين جوانان و اغلب نوجوانان در شرايط کنوني و باپيشرفت دانش مي تواند منجر به پيامدهايي از جمله آثار اجتماعي و رواني براي هر يک از زوج ها شود.
يک صاحب نظر در مسائل ازدواج در اين خصوص مي گويد: الزامات ازدواج در سنين پايين اغلب منجر به جدايي از خانواده،دوستان و تعلقات،از دست دادن آزادي،تعامل با همسالان و استفاده از فرصت هاي آموزش مي شود و باعث مي شود که فرد در آينده و با رويارويي در مسائل و مشکلات زندگي با بحران دچار شود و به مشکل بر بخورد.
ازدواج دير هنگام
در حال حاضر ما همچنان شاهد افزايش تاخير در ازدواج و افزايش سن ازدواج در بين جوانان و نداشتن تمايل به ازدواج هستيم.
عوامل بسياري از جمله تغيير در باورها و الگوي فکري و رفتاري جوانان است که خواستار شکل جديد از روابط خانوادگي هستند.
تنگناهاي مالي و اقتصادي،نبود شغل مناسب و ثابت و نداشتن مسکن و ادامه دادن تحصيل تا مقاطع عالي در بين دختران از جمله عوامل بيان شده از سوي جوانان است.
در حالي که تجرد در سنين بالا هم براي دختران و هم براي پسران غالبا با پيامدهاي منفي همراه است.
کارشناس مسائل خانواده معتقد است: مجرد بودن در سنين بالا منجر به بلاتکليفي،کاهش انگيزه مي شود و فرد به تنهايي در تلاش به رسيدن به اهداف خويش است.
وي در ادامه مي گوبد: افسردگي و ترس از تنهايي اغلب به سراغ افراد مجرد در سن بالا مي آيد و همچنين دچار مشکلات جسمي و فرزندآوري مي شوند.
به نظر مي رسد که جوانان در اين زمينه به دليل اين که علاقه به کسب تجربه توسط خودشان است و تجربه اي در اين زمينه نداشتند هنوز به پيامدها و آثار منفي آن پي نبرده اند و همچنان به دنبال اهداف خود هستند.
در حال حاضر براي رفع نيازهاي اوليه براي تشکيل ازدواج از سوي مسوولان و کارشناسان و با تاکيد دولت و سازمان هاي مربوطه شرايط و طرح هاي ويژه اي برنامه ريزي و در حال اجرا است.
بسياري از تسهيلات ويژه براي جوانان از جمله مسکن جوانان،وام هاي ازدواج و آموزش هاي صحيح در حوزه خانواده سالم و ايجاد فرصت هاي شغلي انجام گرفته و فراهم کردن اين شرايط گرايش جوانان به ازدواج را بيشتر مي کند.
ازدواج به موقع چه زماني است ؟
معاون مطالعات و تحقيقات سازمان ملي جوانان سن به هنگام ازدواج براي دختران را زير 24 سال و براي پسران را زير 30 سال اعلام کرد.
به گفته معاون مطالعات و تحقيقات سازمان ملي جوانان جمعيت 29-15 سال ازدواج نکرده در سال 85، 15 ميليون و 768 هزار و 197 نفر (9 ميليون و 200 هزار مرد و 6 ميليون و 598 هزار زن) و جمعيت 42-15 سال ازدواج نکرده در اين سال 16 ميليون و 824 هزار و 883 نفر (9 ميليون و 704 هزار و 568 مرد و 7 ميليون و 120 هزار و 297 نفر زن) بودند.
وي تعداد متأهلين کشور را 33 ميليون و 113 هزار و 158 نفر برشمرد و افزود: 43 هزار و 90 نفر زن و 19 هزار و 293 مرد در محدوده سني 14-10 سال و 84 هزار و 111 مرد و 702 هزار و 796 مرد در محدوده سني 19-15 و 2 ميليون و 648 هزار و 510 زن و 2 ميليون و 291 هزار و 204 مرد در محدوده سني 29-25 سال در سال 85 داراي همسر هستند.
اسحاقي از رشد 1/8 درصدي ازدواج و کاهش 2/6 درصدي طلاق در سال 86 نسبت به سال 85 خبر داد و عنوان کرد: افزايش 1/8 درصدي ازدواج دليل بر فراواني ازدواج در سال 86 نيست، زيرا جمعيت در معرض ازدواج ما زياد بوده است و اين درصد به طور حتم در سال 87 بيشتر خواهد شد.
وي با اشاره به اينکه در سال 85، 80 درصد دختران زير 24 سال و بيش از 80 درصد پسران زير 30 سال ازدواج کردند، اظهار داشت: بيشترين ازدواج براي دختران در محدوده سني 19-15 و سپس 24-20 و براي پسران 24-20 و سپس 29-25 گزارش شده است.
مدير مطالعات و تحقيقات سازمان ملي جوانان سن ازدواج براي دختران و پسران را به سه بخش زودهنگام، بهنگام و ديرهنگام تقسيم کرد و گفت: محدوده سن بهنگام براي دختران 27-15 و براي پسران 30-18 و محدوده سن ديرهنگام براي دختران بالاي 27 سال و براي پسران بالاي 30 سال است.
اسحاقي با اشاره به اينکه سن مطلوب و مناسب براي ازدواج از درون سن بهنگام استخراج مي شود، يادآور شد: با توجه به دين، فرهنگ و الگوهاي باروري سن مطلوب ازدواج براي دختران در محدوده 24-18 و براي پسران در محدوده 27-21 سال قرار مي گيرد.
بسياري از جوانان خواهان ازدواج به موقع هستند
منيره نوبخت رييس شوراي فرهنگي اجتماعي زنان در گفت و گو با برنا در خصوص " ازدواج به هنگام" گفت: زماني که جوانان خودشان تصميم با ازدواج بگيرند،ازدواج به هنگام است.
نوبخت در ادامه افزود: ازدواج امر مهمي است و جوانان بايد با آمادگي کامل وارد اين مرحله از زندگي شوند،در حالي که در حال حاضر رغبت جوانان ايراني در کشور به گفته عده اي کاهش يافته است.
وي با اشاره به اين که فضاي غالب کشور اين است که جوانان ما علاقمند هستند که به موقع ازدواج کنند و تشکيل خانواده بدهند،اظهار کرد: تشکيل خانواده از جمله علاقمندي هاي جوانان محسوب مي شود در حالي که براي رسيدن به اين مرحله مشکلاتي بر سر راه آنان وجود دارد.
رييس شوراي فرهنگي اجتماعي زنان، تصريح کرد: مسوولان تلاش مي کنند که بگويند جوانان علي رغم اين مشکلات ازدواج کنند.
وي يادآور شد: بايد راهي درست، پيش روي جوانان علاقمند به ازدواج گذاشت و آنها بايد با پيش گذاشتن راه درست آن را طي کنند، اما براي طي کردن اين راه، نياز به فراهم کردن ضرورياتي دارد.
