اقدامات آنکارا و ریاض نگرانی مقامات آمریکایی را برانگیخته‌است ترکیه نیروهای تروریست در سوریه را آموزش می دهد چرا که واشنگتن تمایلی به همکاری با گروه‌های شورشی ندارد.
کد خبر: ۸۸۸۰۲
۱۰:۰۸ - ۱۹ ارديبهشت ۱۳۹۴
به گزارش«شیعه نیوز»، ترکیه و عربستان‌سعودی با نادیده گرفتن نگرانی‌های آمریکا درخصوص کمک‌رسانی به گروه‌های افراطی، درحال تدارک استراتژی خصمانه تازه‌ای برای سرنگونی دولت بشار اسد هستند. ٢ کشور ترکیه و عربستان، در طی ٤سال گذشته راهکارهای متفاوتی را درخصوص چگونگی مقابله با بشار اسد، دشمن مشترکشان داشتند. اما وجه مشترکشان سرخوردگی از ناتوانی آمریکا در اتخاذ تصمیمی در قبال بحران سوریه است که اکنون اختلافات را به حاشیه رانده‌است و ٢ کشور را به اتخاذ استراتژی واحدی واداشته که دست آورد‌های اخیر شورشیان در شمال سوریه را موجب شدهاست، استراتژی تازه‌ای که به گفته مقامات ترکیه به دنبال ایجاد ائتلاف تازه‌ای از شورشیان مخالف بشار اسد است.
روزنامه شهروند نوشت: اقدامات اخیر آنکارا و ریاض نگرانی مقامات آمریکایی را برانگیخته است، چرا که آنها تمایلی به همکاری با گروه‌های شورشی و افراطی برای سرنگونی دولت اسد ندارند، گروه‌هایی نظیر جبهه‌النصره که با شبکه تروریستی القاعده ارتباط تنگاتنگی دارند. نگرانی اصلی دولت اوباما این است که احیای اتحاد شورشیان سوری و سرنگونی دولت بشار اسد به ایجاد یک حکومت افراطی و خطرناک در منطقه منتهی شود، آن‌هم در شرایطی که تمام تمرکز و انرژی آمریکا در منطقه خاورمیانه به مقابله با افراطیون داعش معطوف شدهاست. یک مقام آمریکایی که به خاطر حساسیت موضوع حاضر به افشای نام خود نشد به تشریح نگرانی دولت این کشور پرداخت و مدعی شد که اتحاد شورشیان به دستیابی جبهه‌النصره به قلمرو تازه‌ای در سوریه منجر خواهد شد.
به گزارش آسوشیتد‌پرس، همکاری میان ترکیه و عربستان‌سعودی بیانگر بی‌صبری این کشور‌ها در قبال سیاست خارجی آمریکا و ضرورت تجدید‌نظر در این خصوص است. به گفته مقامات ترکیه، عربستان‌سعودی تا پیش از این و به درخواست واشنگتن از برخی گروه‌های افراطی مخالف اسد فاصله گرفته بود و حمایت‌های مالی‌اش را نیز محدود کرده بود. عربستان‌سعودی و ترکیه همچنین درخصوص نقش جنبش اخوان‌المسلمین به‌عنوان یکی از گروه‌های مخالف در سوریه با یکدیگر اختلاف نظر داشتند. درحالی‌که ترکیه از حامیان اخوان‌المسلمین به شمار می‌رفت، مقامات سعودی این گروه را تهدیدی علیه حاکمیت خود می‌خوانند، موضوعی که تا همین اواخر تعابیر و اقدامات متفاوتی را به همراه داشت.
یک مقام ترک در این خصوص عنوان کرد: «مهمترین نکته این است که سعودی‌ها دیگر علیه مخالفان اقدام نمی‌کنند.» این مقام ترک نیز به دلیل آن‌که مجاز به تشریح این موضوعات در رسانه‌ها نبود حاضر به افشای هویت خود نشد. مقامات ترکیه مدعی‌اند که دولت اوباما به دنبال بهبود روابط با ایران است و در نتیجه تمایلی به مداخله در بحران سوریه ندارد. به گفته آنها دولت اوباما بر سرکوب داعش در سوریه و عراق متمرکز شده است و استراتژی منسجمی برای پایان کار اسد در سوریه ندارد. اقدام اخیر ترکیه و عربستان بیانگر این موضوع است که بشار اسد برای آنها تهدیدی فراتر از گروه‌های افراطی نظیر جبهه‌النصره محسوب می‌شود. مقامات ترکیه همچنین این ادعا که روزی جبهه‌النصره بخش بزرگی از سوریه را به کنترل خود در‌آورد رد می‌کنند.
شورشیان با حمایت‌های اخیری که از جانب ترکیه و عربستان صورت گرفته است به پیشروی‌هایی دست‌یافته‌اند و بار دیگر ابتکار عمل را از دولت سوریه ربوده‌اند، وضع تازه پیروزی دولت در جنگ داخلی را با ابهاماتی جدی مواجه ساخته و گمانه‌زنی‌هایی را درخصوص نتایج قریب‌الوقوع اتحاد تازه شورشیان پدید‌آورده‌است. توافق ٢ کشور در اوایل ماه مارس و همزمان با سفر رجب‌طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه به ریاض برای دیدار با ملک سلمان، که به تازگی به قدرت رسیده ، صورت گرفت. پیش از این روابط اردوغان و ملک عبدالله، پادشاه پیشین عربستان، به جهت حمایت‌های رئیس‌جمهوری ترکیه از اخوان‌المسلمین در تیرگی به سر می‌برد. چرخش عربستان از موضع خود در قبال ترکیه تا حدی در راستای سیاست‌های سعودی برای مقابله با گسترش نفوذ ایران در منطقه است که از آن جمله می‌توان به تهاجم هوایی عربستان‌سعودی به یمن و حمله به مواضع نیروهای جنبش حوثی‌ها در یمن نیز اشاره کرد. همکاری آنکارا و ریاض دلار‌های سعودی را در خدمت پشتیبانی لجستیکی ترکیه قرار می‌دهد. «جاشوا لندیس»، مدیر مرکز مطالعات خاورمیانه در دانشگاه اوکلاهاما می‌گوید: «در حال حاضر شرایط سوریه کاملا متفاوت است، چرا که اسکناس‌های سعودی به سویش سرازیر شدهاست و آمریکایی‌ها نیز نمی‌توانند مانع این موضوع شوند.» وی درخصوص سیاست خارجه عربستان گفت: «کاملا روشن است که برای ملک سلمان اقدام علیه ایران بر رویارویی با اخوان‌المسلمین اولویت دارد.»
توافق ترکیه و عربستان ایجاد یک مرکز فرماندهی مشترک در شمال شرقی استان ادلب سوریه را نیز شامل می‌شود. در این منطقه ائتلافی از گروه‌های افراطی نظیر جبهه النصره و احرار شام به سختی با نیروهای ارتش سوریه در جدال‌اند، این گروه‌ها از نظر واشنگتن در زمره گروه‌های افراطی قرار دارند. ائتلاف اخیر شورشیان سوری همچنین عناصر میانه‌رویی از ارتش آزاد سوریه را که پیش‌از این مورد حمایت آمریکا قرار‌گرفته‌بودند، نیز در بر می‌گیرد. در اواخر ماه مارس این ائتلاف که نام «ارتش فتح» را برای خود برگزیده است شهر ادلب را به اشغال خود در آورد و به دنبال آن شهر استراتژیک «جسر الشغور» و یک پایگاه نظامی دولت سوریه را نیز تصرف کرد. به گفته مقامات ترک شورشیان این ائتلاف در مبارزات به هماهنگی رسیده‌اند. بنابر اظهار این مقامات، ترکیه پشتیبانی لجستیکی و اطلاعاتی برخی از اعضای این ائتلاف را برعهده دارد با این حال با اعضای جبهه النصره هیچ تعاملی انجام نمی‌دهد، گروهی که دولت ترکیه خود آن را در صف گروه‌های تروریستی قرار می‌دهد. اما از آنجایی که مقامات آنکارا جبهه‌النصره را تهدیدی برای امنیت خود نمی‌دانند مانع فعالیت آن نمی‌شوند و در مقایسه با داعش رویکرد متفاوتی را در قبال آن اتخاذ کرده‌اند. اما به گفته آن مقام ترک که از توانایی همکاری اعضای ائتلاف شورشیان سوری در نبرد سخن می‌گفت، ترکیه و عربستان‌سعودی با تقویت از احرار شام از گروه‌هایی نظیر جبهه‌النصره نیز هزینه کرده‌اند. این اقدام با رویکرد آمریکا که احرار شام را گروهی افراطی می‌خواند در تقابل است، با این حال مقامات ترکیه مدعی‌اند که میان گروه‌های تروریستی بین‌المللی و دیگر گروه‌های محلی تفاوت قایل می‌شوند و در این دسته‌بندی احرارشام را در زمره گروه‌های محلی قرار می‌دهند. علاوه بر آن امیدوارند که احرار شام با اعمال فشار به جبهه‌النصره ارتباط این گروه با القاعده را کمرنگ کند آن را به سوی استفاده از حمایت‌های خارجی سوق دهد. مقامات ترکیه مدعی‌اند که ایالات متحده آمریکا استراتژی مشخصی برای برقراری ثبات در سوریه ندارد. به گفته یکی از این مقامات CIA به تازگی حمایت خود از گروه‌های مخالف بشار اسد در شمال عراق را متوقف کرده است.
مربیان و مشاوران آمریکایی درحال حاضر به تجهیز و آموزش مبارزانی در ترکیه مشغولند که خود را برای مبارزه با داعش و تقویت نیروهای میانه‌رو سوری آماده می‌کنند، با این حال مقامات ترکیه درخصوص بازدهی این نیرو‌ها تردید دارند. «اسامه ابوزید»، مشاور حقوقی ارتش آزاد سوریه معتقد است که هماهنگی تازه صورت‌گرفته میان ترکیه، عربستان و قطر پیشروی این نیرو‌ها در سوریه را تسهیل کرده است هرچند که بر نیازهای تسلیحاتی این نیرو‌ها نیز تأکید کرده است. اما از سوی دیگر جاشوا لندیس عقیده دارد که ترکیه بازی خطرناکی را آغاز کرده است و می‌گوید: «قدرت‌ها در خاورمیانه در تلاشند تا مهار افراطیون را در اختیار خود قرار دهند.»