«شیعه نیوز»: زيارت عاشورا که از تعاليم امام باقر (علیه السلام ) است به دليل آثار سازنده فردي و اجتماعي، بيان مواضع فکري و عقيدتي شيعه و نشانه گرفتن خط انحراف، اهميت ويژه و قابل تأملي دارد.
درباره زيارت حضرت سيدالشهدا روايات بسياري وجود دارد و در خصوص زيارت عاشوراي معروف، احاديث متعددي از امام باقر و امام صادق عليهماالسلام نقل شده است. امام باقر اين زيارت را به يکي از اصحابش به نام «علقمة بن محمد حضري» آموزش داده است.
از آن جا که زيارت، نوعي اعلام موضع و مشخص کردن خط فکري است و آثار سازنده عجيبي دارد، آن چه به عنوان متن زيارتي خوانده ميشود، از نظر محتوا و جهت دهي، از حساسيتي ويژه برخوردار است. به همين جهت، ائمه با آموختن نحوه زيارت به ياران خود، به اين عمل سازنده جهت و غناي بيشتري بخشيدهاند، به گونه اي که زيارتنامه هاي رسيده از معصومان مانند زيارت جامعه کبيره، عاشورا، آل ياسين و ناحيه مقدسه گنجينه اي از تعاليم و آموزشهاي عالي آنان است.
* ايجاد پيوند معنوي با خاندان عصمت و تشديد علاقه و محبت به آنان
اين محبت موجب ميشود که زائر، آن بزرگان را الگوي خويش سازد و در جهت همسويي فکري و عملي با آنان بکوشد. همچنان که در قسمتي از زيارت، از خدا ميخواهد زندگي و مرگش را يکسره همانند آنان قرار دهد: "اللهم اجعل محياي محيا محمد و آل محمد و مماتي ممات محمد و آل محمد."
از آن جا که اين محبت به خاطر خداوند است و خاندان عصمت از آن جهت که الهي و منسوب به او هستند، محبوب واقع شدهاند مايه تقرب به خداوند است. در قسمتي از اين زيارت چنين ميخوانيم: "اللهم اني اتقرب اليک بالموالاة لنبيک و آل نبيک."
* پيدايش روحيه ظلم ستيزي در زائر
تکرار لعن و نفرين بر ستمگران در اين زيارت، موجب پيدايش روحيه ظلم ستيزي در زائر ميشود.
او با اعلام برائت و نفرت از ستمگران و ابراز محبت به پيروان حق و دوستان خاندان عصمت، پايههاي ايمان ديني خود را مستحکم ميکند. مگر ايمان چيزي جز حب و بغض در راه خداست؛ "هل الايمان الا الحب و البغض"؟ مؤمن واقعي در برابر ستم، بيموضع نيست، از ستمگر، نفرت و انزجار آشکاري دارد و با مظلوم و جبهه حق، اعلام همراهي ميکند: "يا ابا عبدالله! اني سلم لمن سالمکم و حرب لمن حاربکم."
* دوري جستن از خط انحراف
در اين زيارت، ريشههاي ظلم هدف قرار ميگيرند: "فلعن الله امة اسست اساس الظلم و الجور عليکم اهل البيت و لعن الله امة دفعتکم عن مقامکم و ازالتکم عن مراتبکم التي رتبکم الله فيها." ستمي که در عاشورا تحقق يافت، در قلب تاريخ ستم، ريشه دارد. اين ظلم، يک حلقه از حلقههاي ستمي است که با انحراف مسير اصيل خلافت آغاز شد.
* الهام گرفتن، درس آموختن و الگو قرار دادن اسوههاي هدايت
در اين زيارت آمده است: "فاسئل الله الذي اکرمني بمعرفتکم و معرفة اوليائکم و رزقني البرائة من اعدائکم، ان يجعلني معکم في الدنيا و الآخرة و ان يثبت لي عندکم قدم صدق في الدنيا و الاخرة."
زائر پس از آن که به حق معرفت پيدا کرد و ستم و ستمگر را شناخت و از آنان دوري جست، با ثبات قدم در مکتب خاندان عصمت و پيروي عملي از آنان، خود را در مسير سعادت دنيا و آخرت قرار ميدهد، يعني، اسوهها و الگوهاي هدايت را که از سوي خداوند منصوب شدهاند سرمشق خود قرار ميدهد و همگامي با آنان را ميطلبد.