SHIA-NEWS.COM شیعه نیوز:
به گزارش «شیعه نیوز»، آن وقت‌ها، دقيق متوجه نمي‌شدم وقتي مادر از خادم مسجد مي‌پرسد جوشن كي شروع مي‌شود، منظورش چيست؟ ! امّا به‌مرور زمان و بعدها كه دانستم اين دعا چه با دل‌هاي ناآرام مي‌كند، من هم مشتري پر و پا قرصش شدم…
فكر مي‌كنم همۀ ما همين‌طوريم و شب‌هاي احياء را پيش و بيش از هرچيز با جوشن و ذكر «سبحانك يا لااله الا انت الغوث الغوث خلصنا من النار يا رب» مي‌شناسيم و چه زيباست سجع و وزنِ نهفته در اين دعا، وقتي خدايت را آهنگين، به هزار نام مي‌خواني و اميد داري كه بالأخره با يكي از آن‌ها تو را جواب دهد و همين اميد، باعث مي‌شود نام بعدي را با دلگرمي بيشتر بر زبان بياوري.
از اين‌روست كه دعاي جوشن‌كبير، ديگر جزء لاينفكِ مراسم احياي ماست، حتي بسياري اگر نتوانند تمام مراسم را در مساجد، حسينيه‌ها و تكايا بمانند، حداقل براي قرائت اين دعا از ابتدا تا انتها، زمان و توان خود را تنظيم مي‌كنند تا خدا را به هزار نام بخوانند و جوابي بشنوند.
خلق هنري‌ترين تابلوهاي زمان
بي‌ترديد زيباترين تصاوير ماه مبارك رمضان، زماني نقش مي‌بندد كه مرد و زن، كودك و بزرگ، پير و جوان از هر قشر و با هر طرز فكري، كنار هم نشسته‌اند و يك‌صدا خداي خويش را مي‌خوانند و يك دست به كتاب دعا و دست ديگر را به سوي آسمان بلند كرده‌اند.
نزديك خانمي مي‌روم كه با شور و حالي خاص، مشغول خواندن جوشن است، به‌ويژه به‌عبارت «سبحانك يا لااله الا انت…» كه مي‌رسد، سرش را رو به آسمان مي‌گيرد و در همان‌حال، مراقب كودكِ به خواب رفته روي پايش است. از او مي‌پرسم سخت نيست اين دعاي طولاني را با وجود كودكش در محيط شلوغِ مسجد بخواند، لبخند مي‌زند و در پاسخم مي‌گويد: مگر سالي چندبار شب احياء داريم و سالي چندبار خدا را دسته‌جمعي و با اين‌همه اسم و وصفِ زيبا مي‌خوانيم كه بخواهم خسته شوم؟
از او مي‌پرسم وقت خواندن جوشن‌كبير، چه حسي دارد؟ در پاسخ مي‌گويد: اين حس قابل وصف نيست. حالي عجيب دارم و شوقي شيرين. اين‌كه خدا را مي‌خوانم و مي‌دانم صدايم را مي‌شنود، اين‌كه پس از يك‌سال فرصت كرده‌ام او را به اسماء و صفاتي بخوانم كه شايد خودم معنا و عمقِ آن‌ها را فراموش كرده‌ام، حالم را خوب مي‌كند. وقتي خدا را اسمع‌السامعين و… مي‌خوانم، ديگر احساس تنهايي نمي‌كنم و ترس‌ها و دغدغه‌هايي كه ذهنم را به هم ريخته، رنگ مي‌بازد.
به حرف‌هايش فكر مي‌كنم. راست مي‌گويد؛ جوشن‌كبير بيشتر از آن‌كه دعا باشد، تذكّر است. بيشتر از آن‌كه مناجات باشد، يادآوري است: كه بنده! فراموش نكن من از تو بر تو آگاه‌ترم. من صدايت را مي‌شنوم و از عمق وجود و نياز تو آگاهم. جوشن‌كبير به يادم مي‌آورد كه دوستي دارم مهربان‌تر از هركسِ ديگر، امّا روزمرگي‌هاي زندگي از يادم برده است حضور و لطفش را. جوشن‌كبير به يادم مي‌آورد خدايي دارم با اين صفات، كه تنها يك‌موردش براي اين‌كه بي‌نيازم از غير كند، كافي است و من چه‌بي‌رحمانه و خودخواهانه، چشم بر همۀ آن‌ها بسته‌ام و يادم رفته است و چشم طمع به غير او دوخته‌ام!
جالب آن‌كه در ميان افرادي‌كه مشغول قرائت اين دعا هستند، چهره‌هايي را با حالت‌هايي مي‌بيني كه برايت حضور آن‌ها و اهتمامشان به دعاي جوشن‌كبير، قابل‌باور نيست و اين معجزۀ اين دعاست كه كساني را گرد هم آورده كه شايد ظاهرشان به هيچ‌وجه نشان ندهد كه اين‌چنين نيازمند ارتباط با خدايشان هستند… امّا اشك‌هايشان به وقتِ بردن اسماء و صفات خدا و برق اميد در چشم‌هايشان ثابت مي‌كند كه جوشن‌كبير در پس ظاهر ساده و آهنگين خود، ساز وجودشان را كوك كرده است…
خدا بنده‌هايش را سوا نمي‌كند!
سراغ يكي از آن‌ها مي‌روم… كمي مِنّ‌ومِنّ مي‌كنم. نمي‌دانم سؤالم را چطور مطرح كنم. خودش لبخند مي‌زند و مي‌گويد به من نمي‌آيد در چنين فضا و حالتي باشم؟ از اين‌كه ذهنم را خوانده، خنده‌ام مي‌گيرد و با هم هم‌صحبت مي‌شويم.
مي‌گويد: خدا مثل ما نيست كه افراد را بر اساس ظاهر قضاوت كند و بر همان اساس به خواسته‌هايشان پاسخ دهد. از سادگيِ كلامش خوشم مي‌آيد. ادامه مي‌دهد كه: نمي‌دانم چه در شب‌هاي احياء و اين دعا نهفته است كه با كششي بي‌مانند، من را به مسجد مي‌كشاند. حسّ خوبي دارم وقتي خدا را صدا مي‌زنم، چون مطمئن‌ام مهربان‌تر از آن است كه بارها صدايش كنم و او جوابم را ندهد.
با اين اوصاف بي‌نظير، دانستن دربارۀ اين دعا، چراييِ نام آن و آن‌چه با قلب‌ها مي‌كند، خالي از لطف نيست.
حجت‌الاسلام مهدي اسماعيلي، استاد حوزه و پژوهشگر حديث، دربارۀ فلسفۀ نامِ اين دعا مي‌گويد: جوشن در لسان عرب، لباسي است بافته شده از آهن، كه رزمنده را در ميدان جنگ از ضربات شمشير و نيزه مصون مي‌دارد.
وي تصريح كرد: در كتب تاريخي آمده كه در برخي از غزوات كه البته بيشتر غزوه «اُحُد» مدّ نظر است، جوشن پيامبراكرم (صلی الله علیه واله) بسيار سنگين بود، به‌گونه اي كه آن‌حضرت (صلی الله علیه واله) در آمدوشد و حضور در ميدان نبرد، دچار مشكل مي‌شدند، از اين‌رو خداوند، اين دعا را توسط جبرئيل فرو فرستاد تا پيامبر (صلی الله علیه واله)، آن را به‌جاي جوشن جنگي بر زبان جاري سازند و در مقابل همۀ حوادث و حملاتِ دشمن مصون شوند.
به‌گفتۀ وي، اين تشبيهِ دعا به لباس آهنين، بسيار ظريف و حاوي نكات ارزشي فراوان است، يعني خداوند با دعا، مصونيّت بندۀ خود را حتي در برابر ضربات شمشير و نيزه تضمين مي‌كند.
اين استادِ حوزه دربارۀ فضائل، آثار و بركات اين دعا بيان كرد: هركس سه‌مرتبه يا يك‌مرتبه اين دعا را در ماه مبارك رمضان قرائت كند، خداوند، آتش را بر جسد او حرام مي‌كند، همچنين بهشت را بر او واجب مي‌كند؛ علاوه بر اين، خداوند بر خوانندۀ اين دعا، دو ملك مأمور مي‌كند تا او را از گناه دور بدارند، پس از اين مراحل، ديگر بنده در امان خداست و تا روزي‌كه از دنيا برود، تحت‌‌الحفظ الهي است؛ همچون كسي‌كه از جاده‌اي پرپيچ‌وخم عبور كرده و اكنون وارد مسيري امن شده است.
با اين وصف، حالا مي‌توانم درك كنم چرا چنين دعايي براي شبي كه مقدّرات انسان حتمي شده و به امضاي امام‌عصر (عجل الله تعالی فرجه) مي‌رسد، سفارش شده است. جوشن در اين شب، ما و زندگي و سرنوشت‌مان را بيمه مي‌كند تا با داشتنِ بيمه‌نامه‌اي مطمئن، سفرِ يك‌سالۀ خود را در مسير زندگي آغاز كنيم و بدانيم خدايي را كه هزار مرتبه به اسماء و صفاتِ منحصر به‌فرد خوانده‌ايم، خود بيمه‌نامۀ ما را برابر حوادث، مصائب، مشكلات و موانع امضاء كرده است. جالب‌تر آن‌كه اين ضمانت‌نامه با مهر و امضاي مولايمان (عجل الله تعالی فرجه)، بالاترين سطح از اعتبار را يافته است.
منبع: حج
انتهای پیام/ ز.ح