انتقال دفتر سیاسی حماس به اردن

SHIA-NEWS.COM شیعه نیوز:

به گزارش «شیعه نیوز»، رسانه های اردن امروز خبری را به نقل از یک مقام جنبش حماس درج کردند که به موجب آن حماس از ابتکار عمل اردن برای برقراری آشتی ملی فلسطین و نظارت بر این پرونده استقبال می کند. در لابلای این خبر گفته شده است که خالد مشعل رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس به زودی به اردن سفر می کند و احتمالا انتقال دفتر سیاسی حماس به امان در جریان این سفر رایزنی خواهد شد.

جنبش حماس پیش از این در سال 1992 دفتر سیاسی خود را در امان تاسیس کرد اما پس از گذشت چند سال به دلیل اتهاماتی که مقامان اردنی به رهبران حماس وارد کردند و همچنین ترور ناکام مشعل در سال 1997 توسط عوامل موساد (سازمان جاسوسی رژیم صهیونیستی) روابط اردن و حماس رو به تیرگی گرایید و در نهایت این جنبش در سال 1999 امان را به مقصد دمشق ترک کرد.

جنبش حماس پس از ترک اردن در دمشق ساکن شد و تا سال2012 یک سال پس از آغاز بحران سوریه به فعالیت های خود در سوریه ادامه داد. با تشدید بحران سوریه، حماس دفتر سیاسی خود را در دمشق تخلیه و رهبران خود را به برخی کشورهای عربی منتقل کرد. برخی از رهبران حماس به قطر، اردن، مصر و لبنان منتقل شدند اما این پراکندگی و تغییر مواضع حماس در پی وقوع بحران سوریه و پیروزی اخوان المسلمین مصر در نخستین انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری پس از سقوط رژیم حسنی مبارک در مصر باعث شد این جنبش به فکر جایگزینی برای دمشق باشد.

رهبران حماس که با به قدرت رسیدن اسلامگرایان به ویژه اخوان المسلمین، (آبشخور فکری حماس در مصر) به طور چشمگیری از هم پیمانان خود در منطقه یعنی ایران و سوریه جدا شدند و به سوی قطر و ترکیه حامیان اصلی اخوان المسلمین مصر گرایش پیدا کردند پس از برکناری محمد مرسی از ریاست جمهوری مصر در جولای 2013 و روی کار آمدن ارتش در عرصه سیاسی محاسباتشان را بر باد رفته می دیدند.

رهبران سیاسی فعلی مصر طی چند ماه اخیر نه تنها عرصه را بر اخوان المسلمین تنگ کرده اند بلکه جنبش حماس را نیز در مصر ممنوع الفعالیت اعلام کرده و از تصمیم خود برای بازداشت رهبران و اعضای حماس در این کشور خبر دادند. تغییر موضع مصر نسبت به حماس از نظارت بر پرونده آشتی ملی فلسطین و میانجیگری در مسئله فلسطین و تلاش برای حل و فصل اختلافات داخلی فلسطین تا معرفی این جنبش به عنوان یک گروه تروریستی باعث شد رهبران سیاسی حماس به فکر جایگزین برای انتخاب میانجی و حتی انتقال دفتر سیاسی خود باشند.

در این میان اردن به دلایل مختلف گزینه مناسبی به شمار می رود. مقامات رژیم صهیونیستی اخیرا اظهاراتی را درباره اسکان آوارگان فلسطینی در سرزمین های دیگر به ویژه اردن مطرح کرده اند که با موجی از اعتراضات مردمی در این کشور مواجه شده است. شهروندان اردنی با برپایی تظاهرات ضد اسرائیلی خواستار اخراج سفیر رژیم صهیونیستی شده اند.

در همین راستا پارلمان اردن نیز طرح اخراج سفیر رژیم صهیونیستی از این کشور را تصویب کرده است اما این موضوع هنوز اجرایی نشده است. حاکم شدن فضای مثبت و حمایت از قضیه فلسطین در اردن، برگزاری اغلب دیدارهای مقامات تشکیلات خودگردان فلسطین و رژیم صهیونیستی در اردن به ویژه دیدارهایی که با هدف انجام مذاکرات سازش انجام می شود و همچنین تغییر رویکرد مصر در قبال جنبش حماس باعث شده است این جنبش به سوی امان سوق پیدا کند و اردن نقش میانجی را در مسئله فلسطین برعهده بگیرد.

مهمترین هدف جنبش حماس از نزدیکی به اردن انتقال دفتر سیاسی این جنبش به اردن است. اردن عرصه مهمی برای گروه های فلسطینی محسوب می شود زیرا اغلب آوارگان فلسطینی در اردن زندگی می کنند و حماس از این طریق می تواند تایید بسیاری از آنها را کسب کند. همچنین اردن هم مرز با کرانه باختری است منطقه ای که تحت کنترل تشکیلات خودگردان فلسطین و جنبش فتح است و جنبش حماس نفوذ زیادی در این منطقه ندارد و همواره از سوی نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطین تحت فشار قرار دارد لذا انتقال دفتر سیاسی حماس به اردن نفوذ حماس به این منطقه را به دلیل هم جواری با کرانه باختری افزایش خواهد داد.

کنار زدن جنبش فتح از عرصه اردن از دیگر اهداف حماس در برقراری رابطه با امان به شمار می رود. مسئولان جنبش فتح به ویژه ابومازن رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین هر زمان که بخواهند می توانند به راحتی به اردن سفر کنند لذا حماس نیز قصد دارد با بهبود روابط با اردن از این مزایا استفاده کرده و بتواند در رفت و آمد خود به اردن تسهیلاتی را فراهم کند و موانع بر سر راه دریافت تابعیت اردنی برای اعضای حماس را از میان بردارد.

از سوی دیگر اردن نیز از یک سو از تشکیلات خودگردان فلسطین حمایت می کند و در راستای پیشبرد مذاکرات سازش میان این تشکیلات و رژیم صهیونیستی است و از طرف دیگر با برقراری ارتباط با جنبش حماس به دنبال ایجاد توازن در روابط خود با فلسطین است. باید این نکته را در نظر داشت که رابطه حماس و اردن در آینده ای نه چندان دور بهتر و نزدیکتر از دوران گذشته خواهد بود اما نمی توان انتظار داشت که این رابطه به یکباره در سطح عالی دنبال شود و ادامه روابط به صورت تدریجی خواهد بود.

منبع: مهر

انتهای پیام/ ح . ا