SHIA-NEWS.COM شیعه نیوز:
به گزارش «شیعه نیوز» به نقل از شفقنا، اما كدام یك از این دو نوری مالكی را به درستی نشان می دهد ؟ آیا او مرد آهنینی است كه برای چند دهه دیگر نیز حاكمیتش تداوم خواهد داشت ؟ یا اینكه با برگزاری نخستین انتخابات پارلمانی دركشور بخصوص بعد از خروج نیروهای آمریكایی از كار بركنار شده و تنها یادی از او در خاطره ها خواهد ماند ؟
درسال 2006 گرچه نوری مالكی درابتدای كارش شخصیتی ضعیف به نظر می رسید اما درسال 2008 او به صورت یكی از موفق ترین رهبران عراق جلوه گر شد . در آن سال بود كه او به نیروهای ائتلاف بین المللی به رهبری آمریكا اجازه داد تا عملیات سختی را علیه جیش المهدی ترتیب دهند . با شكافی كه در نتیجه این عملیات و پیروزی نظامی بر جیش المهدی حاصل شد ، مالكی تلاش كرد قدرت خود را توسعه دهد و به نوعی دستگاه های امنیتی ، قوه قضاییه و نهادهای اقتصادی را تحت فرمان خود بگیرد . به این ترتیب بود كه بانك مركزی و رسانه های عراق نیز دربرابر او سرفرود آوردند . با وجود چنین تمركزی اما نوری مالكی به یك توازن سیاسی در درون پارلمان نیاز داشت كه بخصوص بعد از خروج نیروهای آمریكایی در دسامبر سال 2011 از هم گسیخته بود .
در ابتدای سال 2012 احزاب كرد تلاش كردند یك موفقیت سیاسی مهم در پارلمان كسب كرده و نوری مالكی را به حاشیه برانند از این رو تصمیم گرفتند با جریان صدر همپیمان شوند . اما این تلاش ها در اثر حمایت ایران از مالكی ناكام .
نخستین نشانه های ضعف مالكی در سال جاری میلادی به هنگام برگزاری انتخابات شوراهای استانی در آویل سال 2013 آشكار شد . زیرا نتایج این انتخابات نشان داد كه ائتلاف دولت قانون به رهبری او به جای 28 درصد كرسی های گذشته تنها توانسته است 22 درصد از كرسی های پارلمان را بدست آورد . حتی این ائتلاف تسلط خود بر تعدادی از شوراهای استانی مهم ازجمله بغداد و بصره را از دست داد و درعوض گروه های شیعه دیگری علیه او همپیمان شدند . نكته ظریف تر اینكه طرفداران مالكی نیز در این انتخابات با كاهش محبوبیت مواجه شدند . زیرا برای مثال در بصره كه یكی از پایگاه های آنان به شمار می رفت تنها از بین 16 نامزد طرفدار ائتلاف دولت قانون سه نفر برنده شدند .
استراتژی بازگشت
با این حال مالكی طی ماه های اخیر سیاست نرم تری را از خود بروز داده است . برای مثال درمورد كردها برخی نرمش ها نشان داده و برای مثال مواردی را نادیده گرفته است . او به كردها اجازه داد تا تسلط بیشتری بر شهر بحث برانگیز كركوك داشته باشند و خطوط لوله های نفتی را كه به تركیه می رسد تكمیل كنند . درمقابل نیز كردها به مصوبه دادگاه فدرال عراق مبنی براینكه نوری مالكی می تواند برای یك دور دیگر نخست وزیر شود اعتراضی نكردند .
دریك تلاش دیگر نوری مالكی به منظور از هم پاشیدن گروههای مخالف سنی كوشید دوباره شوراهای بیداری را درعراق احیا كند . كما اینكه وعده ادامه جریان ریشه كنی حزب بعث از قلمرو سیاسی عراق را داده و مشغول انجام اصلاحاتی به منظور مقابله با تروریسم شد . مالكی می خواهد به عراقی ها یك بار دیگر یاد آوری كند كه او درسال 2008 چگونه توانست گروههای شبه نظامی را متلاشی كند . او دراین باره به « شبه نظامیان مقتدا صدر » اشاره می كند . سفر اخیر مالكی به كاخ سفید نیز می تواند این مساله را به صورت ضمنی تداعی كند كه دولت آمریكا با نامزدی او برای سومین دور نخست وزیری مخالفتی ندارد .
مالكی تنها رهبر عراقی نبود كه در انتخابات شوراهای سال 2013 برخی كرسی های خود را از دست داد و در مقابل فهرست های مستقل با حجم كمتر مجبور به عقب نشینی شد . این شكست مالكی و دیگران موجب شد تا اعضای پارلمان محدودیت های تازه ای را برای نامزد شدن در انتخابات ایجاد كنند به نحوی كه افراد مستقل نتوانند در انتخابات پارلمانی سال 2014 به جایگاه مهمی دست یابند .
مالكی همچنین تلاش می كند نشان دهد تا حد زیادی با شركای خارجی عراق ارتباطی تنگاتنگ دارد . او به این می بالد كه هم زمان از سوی ایران و آمریكا حمایت می شود . از زمانی كه بحران سوریه شروع شد ، مالكی به عنوان یك شریك اساسی برای ایران در آمد . در خلال این بحران بارها كشورهای غربی این انتقاد را مطرح كرده اند كه دولت عراق اجازه می دهد كمك های تسلیحاتی از طریق عراق به سوریه ارسال شود . مالكی همچنین از تلاش های دولتش برای كسب رضایت ترك ها حمایت می كند و حتی دراین باره به برخی از رهبران عرب اهل سنت متوسل شده است تا میانجی گری كنند . زیرا می خواهد از مخالفت تركیه با انتخاب مجدد خود بكاهد .
آزمون دموكراسی
مالكی قصد دارد در انتخابات سال 2014 به عنوان یك رهبر قدرتمند ظاهر شود . او چنین تبلیغ می كند كه تا حدود زیادی در اداره امور عراق موفق بوده است . از سوی دیگر اینكه بركناری او می تواند عراق را به سمت یك هرج و مرج سیاسی سوق دهد . با این حال باید گفت هنوز احتمال یك حادثه غافلگیر كننده به ویژه بعد از برگزاری انتخابات پارلمانی سال 2014 كه در نهایت به تعیین نخست وزیر منجر می شود وجود دارد .
یكی از این سناریوهای احتمالی وقوع یك « كودتای شیعی علیه او » ست . زیرا انتخابات می تواند راه را برای صعود احزاب شیعی مخالف او باز كرده و فرد دیگری را جایگزین سازد . فردی كه به نظر گروههای شیعه سرسختی كمتری داشته باشد و بتواند راحت تر تحت سیطره آنان در آید . لكن مالكی نیز به خوبی می داند چگونه برای ایجاد یك توازن سیاسی به نفع خود از برگ های برنده ای كه دراختیار دارد استفاده كند . نفوذ او بر قوه قضاییه و نیز تسلط بر دستگاه های امنیتی و اطلاعاتی از جمله این برگ های برنده اوست . با نگاهی به ناكامی او در انتخابات سال 2012 هیچ كس نباید به این فكر كند كه مالكی حاضر باشد به صورتی مسالمت آمیز قدرت را به دیگری واگذار كند . درآن زمان دیدیم كه او نیروهای گارد ریاست جمهوری ویژه عراق را به حالت آماده باش در آورد و در ورودی های شهر بغداد و پیرامون مراكز مهم حكومتی مستقر كرد . این اقدام در واكنش به روند رای گیری بود و نوعی تلاش برای انجام یك كودتای برق آسا را در اذهان تداعی می كرد .
به هرحال باید گفت هنوز سناریوهای متعددی قابل اجراست و باید دید عراق سه سال بعد از خروج نیروهای آمریكایی چه مسیری را بر می گزیند . انتخابات آینده عراق یك آزمون بزرگ دموكراسی برای این كشور است . آزمونی كه سرنوشت نوری مالكی نیز باید در آن تعیین شود .
انتهای پیام/ ز.ح