نسبت بركناري مرسي با تشديد نا آرامي هاي تركيه

SHIA-NEWS.COM شیعه نیوز:

به گزارش «شیعه نیوز» به نقل از ایرنا، تحولات اخير در مصر كه به بركناري رييس جمهوري اين كشور محمد مرسي شد به عقيده برخي تحليلگران بر آغاز دوباره اعتراضات خياباني در تركيه موثر بوده است.نا آرامي هاي تركيه از يك ماه گذشته در مخالفت با ساخت و سازهاي تازه در پاركي به نام گزي، شروع و با دخالت خشونت آميز پليس شدت گرفت؛ تا جايي كه مردم را در برابر رجب طيب اردوغان رييس جمهوري اين كشور قرار داد.ماجرا از آنجا آغاز شد كه دولت تركيه بر خلاف اعلام غير قانوني بودن تغيير در ساختار پارك گزي از سوي دادگستري اين كشور، تصميم به احداث يك مركز تجاري در اين منطقه گرفت.

اين تظاهرات در استانبول آغاز و به آنكارا و ديگر شهرهاي تركيه كشيده شد، اما پس از مدتي اين اعتراضات تا حدي كاهش يافت و صحنه سياسي اين كشور آرامشي پس از طوفان را تجربه كرد.با اين وجود ديري نپاييد كه اعتراضات خياباني در تركيه بار ديگر جان گرفت. آغاز مجدد اين مخالفت ها همزمان با بركناري محمد مرسي در مصر به عقيده بسياري از كارشناسان، حاكي از تاثير پذيرفتن بستر سياسي و اجتماعي كنوني تركيه از شرايط مصر است.در همين چارچوب برخي رسانه هاي بين المللي نيز در تحليل هايشان تحولات اخير مصر را جرقه اي دوباره براي نا آرامي هاي تركيه دانستند كه ضمن ايجاد نگراني مي تواند اين كشور را از زاويه هاي مختلف تحت تاثير قرار دهد.

** نگراني از همزماني اعتراضات مجدد در تركيه و بركناري مرسي در مصر
--------------------------------------------------
به گزارش تارنماي آلماني دويچه وله در شامگاه شنبه پس از چند روز آرامش، هزاران نفر از مخالفان دولت تركيه در ميدان تقسيم استانبول گرد آمدند تا بار ديگر پارك گزي را اشغال كنند. به گفته اين رسانه، پليس ضدشورش با استفاده از ماشين آب‌پاش و گاز اشك‌آور گردهمايي معترضان را در هم شكست.اين در حالي است كه حسين موتلو شهردار استانبول، پيشاپيش اعلام كرده بود كه گردهمايي غيرقانوني است و اگر معترضان به طرف پارك گزي بروند، با نيروهاي پليس رو به رو خواهند شد.

در همين حال تشديد مخالفت ها با دولت در تركيه همزمان با بركناري مرسي، به اعتقاد بسياري ضمن آنكه نشانه اي از بازتاب رخدادهاي مصر در تركيه است، منجر به نگراني در رابطه با آينده سياسي- اقتصادي اين كشور شده و گمانه زني هاي كارشناسان را برانگيخته است.به گزارش خبرگزاري فرانسه مهدي مظفري استاد حقوق بين الملل در دانشگاه آهورس دانمارك در خصوص اين نگراني ها گفته است : ابراز نگراني رجب طيب اردوغان از تاثير احتمالي بركناري مرسي در تركيه قابل فهم است؛ دست كم به دو دليل: دليل اول اين است كه تركيه همانند مصر برخوردار از يك كاست نظامي است كه نقشي مستقل براي خود قايل است، هر چند اين نقش بعد از روي كار آمدن حزب اسلامگراي عدالت و توسعه به رهبري رجب طيب اردوغان تا حدودي تضعيف شده است.

به عقيده اين تحليلگر، بركناري مرسي در مصر در حالي كه ديدگاه هاي سياسي و مذهبي وي تا حد زيادي به ديدگاه هاي حزب حاكم كنوني در تركيه نزديك است، مي تواند با تشويق و تقويت نيروهاي مخالف حكومت در تركيه، اين كشور را به صحنه اعتراضات بيشتر تبديل كند.سايت خبري آل مانيتور روز ۱۶ تير در تحليلي، تحولات سياسي مصر را براي تركيه تكان دهنده توصيف كرد.اين سايت از واژه كودتا براي تغييرات جديد در مصر استفاده مي كند و مي نويسد: كودتاي نظامي مصر، براي تركيه از آنجا كه در اين كشور ميان سكولارها و اسلام گرايان در گيري وجود دارد، بيش از هر جاي ديگري امواج شوك هاي سياسي را ارسال مي كند.

اين رسانه نيز با اشاره به وجود ريشه هاي قدرت نظامي، احتمال ايجاد وضعيتي مشابه مصر را در تركيه از جهت قدرت يابي دوباره نظاميان مطرح مي كند، اگر چه ايجاد چنين شرايطي را به دليل محدود شدن قدرت نظاميان در تركيه به دست حزب عدالت و توسعه، بعيد مي داند.از سوي ديگر به گزارش خبرگزاري شينهوا جوخان باجيك مدير مركز مطالعات راهبردي امور خاورميانه در دانشگاه زيرفي تركيه، كنار گذاشتن مرسي را زياني بزرگ براي تركيه مي داند. به اعتقاد وي اين اقدام تركيه را در وضعيت سختي قرار مي دهد.

اين مسوول ترك خاطر نشان كرده است، اگر آنكارا دولت جديد مصر را به رسميت نشناسد روابط دو كشور آسيب بزرگي خواهد ديد و معلوم نيست چه رخ خواهد داد.همچنين منصور راكجون مدير مركز رويكردهاي سياسي جهاني در دانشگاه فرهنگي استانبول در گفت و گو با شينهوا در اظهاراتي كه نشان از نگراني تركيه دارد اعلام كرد: تركيه بايد به اوضاع مصر به عنوان مساله داخلي اين كشور نگاه كند و بايد هر گونه بيانيه اي كه در اين رابطه صادر مي شود سنجيده باشد. وي مي افزايد، تركيه بايد از هرگونه اظهار نظر از روي احساسات در باره تغييرات سياسي مصر بپر هيزد.

** اوضاع نا آرام مصر؛ چالشي در برابر اقتصاد تركيه
----------------------------------------
از سوي ديگر رخدادهاي اخير در مصر و سرنگوني محمد مرسي توسط نظاميان اين كشور، علاوه بر تاثيرات جدي بر سياست داخلي و خارجي تركيه، نگراني هاي عميقي در بخش اقتصادي دولت آنكارا ايجاد كرده است.حجم پنج ميليارد دلاري مبادلات تجاري تركيه و مصر، سرمايه گذاري دو ميليارد دلاري اين كشور و اعطاي اعتبار دو ميليارد دلاري ديگر تركيه به مصر، مي تواند نگراني هاي جدي براي اقتصاد آنكارا بيافريند.

بركناري مرسي در مصر، حزب حاكم تركيه را كه سرمايه گذاري زيادي براي موفقيت وي و حزب او عدالت و آزادي به مثابه برادر خوانده حزب عدالت و توسعه تركيه، به رهبري اردوغان كرده بود، دچار ياس و نا اميدي خواهد كرد.از آنجا كه اقتصاد تركيه، تحت تاثير ركود جهاني و كاهش جدي تقاضاي داخلي در سال گذشته با رشدي ضعيف نزديك به ۲/۲ درصد رو به رو بود، به نظر مي رسد اين كشور در سال جاري براي شكوفايي اقتصادي، اميد به توسعه صادرات بسته است، به دنبال از دست دادن بازار سوريه، چالش ايجاد شده در مصر، به نگراني در مورد از دست دادن بازار اين كشور نيز دامن مي زند.اين در حالي است كه حجم تجارت تركيه با مصر در سال ۲۰۱۲ ميلادي به بالاترين حد خود يعني به پنج ميليارد دلار رسيد كه افزون بر چهار ميليارد دلار آن را صادرات تركيه به مصر تشكيل مي دهد.

** جمع بندي
-------------------
اگرچه اردوغان در سفر خود به مصر در پي اعتراضات سال ۲۰۱۱ ميلادي كه به سرنگوني حسني مبارك در اين كشور منجر شد، در سخناني به صراحت پيشنهاد نظام لاييك در اين كشور را داد و با واكنش محافل اسلامگراي مصر نيز رو به رو شد، پس از پيروزي مرسي در انتخابات رياست جمهوري مصر با كسب ۵۲ درصد آرا از وي استقبال كرد.

هم اكنون نيز در حالي كه غرب و بسياري از كشورهاي منطقه اي از به كار بردن واژه كودتا در رابطه با بركناري مرسي اجتناب مي كنند، آنكارا اقدام نظاميان عليه دولت مصر را كودتا ارزيابي كرده و به آن واكنش تندي نشان داده است.احمد داوداوغلووزير خارجه تركيه، نيز اعلام كرد: بركناري دولت منتخب مردم در مصر به هيچ وجه قابل قبول نيست و مرسي بايد به فوريت آزاد شود.او با تاكيد بر لزوم احترام گذاشتن به راي مردم گفت: دولتي كه با انتخابات آزاد روي كار آمده، صرفا بايد با راي مردم از قدرت كنار گذاشته شود.

در نهايت بايد افزود، به نظر مي رسد شرايط سياسي تركيه كه بتازگي به موجب مخالفت هاي مردمي عليه دولت به بي ثباتي گرويده، آماده است تا با هر جرقه اي رو به وخامت رود.در همين حال اظهارات مسوولان ترك و واكنش هاي آنها به وضعيت جاري در مصر، حاكي از نگراني همه جانبه آنها از تاثير پذيري نا آرامي هاي تركيه از تحولات مصر است.در عين حال با توجه به اوج گيري اعتراضات در تركيه، همزمان با تحولات مصر، به نظر نمي رسد، تنها موضع گيري هاي هاي جدي دولت اردوغان براي محكوم ساختن مخالفان مصري، مخالفان در تركيه را بدون دستيابي به خواسته هايشان به خانه بازگرداند.

انتهای پیام/ ز.ح