روایت شده است هنگامی که ابوبکر و عمر، تصمیم گرفتند سرزمین فدک را از حضرت فاطمه (سلام الله علیها) غصب کنند، ایشان با گروهی از زنان خویشاوند و خدمتکاران خود به سوی مسجد رفت و بر ابوبکر و تعدادی از مهاجرین و انصار وارد شد، در این هنگام میان او و دیگران پردهای آویختند و ایشان با نالهای جانسور، به سخنرانی و قرائت خطبه فدکیه پرداخت.
سخنان ایشان، جماعت حاضر در مسجد را به گریه انداخت و هنگامی که همهمهها و جوش و خروشها خاموش شد، کلام خود را با حمد و ثنای خداوند آغاز کرد و در بخشی از خطبه خود این گونه گفت: آگاه باشید گفتنیها را گفتم؛ یقین دارم خواری شما را فرا گرفته و گفتن حقیقت با شما سودی ندارد، ولی چه کنم، اندوه طغیان کرد، سینهام تنگ شد و اتمام حجت کردم.
در حقیقت فدک نمادی از مظلومیت خاندان پیامبر(صلی الله علیه وآله) و گویای ظلمی است که پس از پیامبر(صلی الله علیه وآله) بر اهل بیت(علیهم السلام) وارد شد فریاد حضرت زهرا(سلام الله علیها) در ماجرای فدک، ادامه اعتراضات آن حضرت و اهل بیت(علیهم السلام) به انحرافات ایجاد شده در جهان اسلام نیز بود، تا جایی که این انحرافات، غدیر را از یاد برد و علی(علیه السلام) را خانه نشین کرد.
حضرت فاطمه(سلام الله علیها) در این خطبه، نقش مهم حضرت علی(علیه السلام) در دفاع از اسلام و پیامبر اکرم را یادآور شد و در انتقاد از بی وفایی مردم فرمود: شما آنقدر صبر نکردید که بحران فروکش کند و اندکی از مصیبت بگذرد. شتابان فتنه را دامن زدید، شعلههای اخلال و فساد را برافروختید، احکام و سنن پیامبر(صلی الله علیه وآله) را ترک کردید و به اهل بیت(علیهم السلام) و خانوادهاش ستم و خیانت روا داشتید.
بر اساس این گزارش، فدک سرزمین غلهخیزی در حجاز و فاصله آن تا مدینه 140 کیلومتر است، خیبر سرزمین یهودینشین بود تا اینکه در سال هفتم هجری به علت ترسی که بعد از فتح خیبر از مسلمانان داشتند نصف یا همه آنرا با رسولاکرم(صلی الله علیه وآله) صلح کردند و از آن تاریخ به ملک خاص رسول گرامی(صلی الله علیه وآله) درآمد؛ زیرا مسلمانان در به دست آوردن فدک پیکاری ننموده بودند و خداوند متعال هم در قرآن با صراحت بیان میکند که فدک به مالکیت رسول اکرم(صلی الله علیه وآله) درآمده و همه مذاهب اسلامی در این موضوع اتفاق نظر دارند.
حقیقت آن است که این خطبه را با واقعنگری و مطالعه دقیق تاریخی باید از حد یک سخنرانی حماسهای و یا اظهار مصیبت و شکایت خارج کرد و یا آن را نزاع مادی قلمداد کرد، بلکه فدک، رمز قیامی تاریخی است که از حدود حجاز گذشته و پایهریز حکومت جهانی تشیع میباشد و فدک انقلابی است که تاریخ بزرگی را پس از خود در جهان تشکیل خواهد داد.
در ماجرای فدک، با آنکه حق حضرت زهرا(سلام الله علیها) را غصب کردند ولی حکایت و روایت آن برای پیروان آن حضرت به ارث رسید تا نمادی از حقانیت اهل بیت(علیهم السلام) و مظلومیت حضرت زهرا(سلام الله علیها) باشد.