به گزارش «شیعه نیوز» به نقل از ایسنا، گرچه بسیاری از مناطق سوریه و از جمله مناطق مرزی این کشور با ترکیه، لبنان، اردن و عراق صحنه ناآرامی و درگیری های خشونت بار میان نیروهای دولتی و مخالفان مسلح بوده اما برخی مناطق این کشور طی بیست ماه اخیر شرایط نسبتا آرامی داشته است؛ یکی از این مناطق، منطقه جولان در مرز میان سوریه و رژیم صهیونیستی بوده است.
گرچه رژیم صهیونیستی دل خوشی از دولت سوریه به دلیل هوادارای آن از گروه های مقاومت فلسطینی و لبنانی و نیز روابط نزدیک سیاسی و امنیتی با جمهوری اسلامی ایران، ندارد اما در جریان درگیری داخلی در سوریه، این رژیم با رفتاری محافظه کارانه و در عین حال رصد دقیق تحولات، تلاش کرد تا خود را از درگیر شدن در بحران سوریه که در همسایگی این رژیم قرار دارد، بازدارد. آنچه در درجه اول اهمیت برای رژیم صهیونیستی بوده، پرهیز از اثرپذیری امنیتی این رژیم از ناآرامی ها در سوریه بوده است.
منطقه موسوم به بلندی های جولان، مرز میان سوریه و رژیم صهیونیستی را تشکیل می دهد. این منطقه گرچه از نظر تاریخی متعلق به سوریه است، اما رژیم صهیونیستی بخش وسیعی از این منطقه را در جریان جنگ شش روزه با اعراب در سال 1967 میلادی به اشغال خود درآورد و در سال 1981 نیز بخشی از خاک خود اعلام کرد. هرچند که سازمان ملل متحد این اقدام رژیم صهیونیستی را به رسمیت نشناخت.
در بیست ماه اخیر که از ناآرامی ها در سوریه می گذرد، در بخش جولان زیر کنترل کنونی دولت سوریه، رخداد قابل توجه امنیتی به وقوع نپیوست. اما همزمان با فرسایشی شدن درگیری ها و تلاش مخالفان مسلح برای گسترش دامنه ناآرامی ها به بخش های مختلف سوریه برای زیر فشار قرار دادن دولت این کشور، روز شنبه گذشته وقایعی در جولان رخ داد که از نظر امنیتی بسیار قابل توجه و البته هشدارآمیز برای رژیم صهیونیستی بود.
ناآرامی های روز شنبه در این منطقه پس از آن آغاز شد که گروهی از ˈارتش آزاد سوریهˈ-اصلی ترین و متشکل ترین مخالفان مسلح دولت سوریه- کنترل روستای ˈبئرعجمˈ در منطقه جولان زیر کنترل سوریه را به دست گرفتند. ساعاتی پس از این اقدام با ورود تانک های ارتش سوریه و درگیر شدن با مخالفان، نیروهای دولتی توانستند کنترل این منطقه را از دست مخالفان خارج کنند.
وقوع چنین درگیری در این منطقه در نوع خود بی سابقه بوده است. از آنجایی که روستای بئرعجم تنها چند کیلومتر با یکی از پست های بازرسی رژیم صهیونیستی فاصله داشته، نیروهای ارتش این رژیم پس از این حادثه، به حال آماده باش درآمدند.
از سوی دیگر آنطور که ارتش رژیم صهیونیستی اعلام کرده، این رژیم درباره ورود تانکهای ارتش سوریه شکایتی را تسلیم صلحبانان سازمان ملل مستقر در این منطقه کرده است.
طبق توافق حدود چهل سال پیش دولت سوریه و رژیم صهیونیستی مبنی بر توقف درگیری در این منطقه، بخش هایی از منطقه جولان در محدوده سرزمینی دو طرف، به عنوان منطقه حائل و غیرنظامی تعریف شد که استقرار سلاح در این منطقه ممنوع است. رژیم صهیونیستی ورود تانک های ارتش سوریه به این منطقه حائل را نقض توافق دو طرف می داند؛ اما سوریه ورود تانک های خود را اتفاقا با هدف خالی کردن این منطقه از گروه های مسلح شورشی می داند.
صرف نظر از این نزاع حقوقی میان دو طرف، ناآرامی اخیر در منطقه جولان می تواند نشانه ای از کشیده شدن بحران به این مناطق باشد. موضوعی که بیش از هر چیز برای رژیم صهیونیستی هراس آور است. این رژیم نگران است که فارغ از سرنوشت دولت کنونی سوریه، ناآرامی و خلا امنیتی در سوریه، منطقه جولان را عرصه تحرکات گروه های مسلح کند و باعث گسترش هرج و مرج و ناامنی در این منطقه شود.
منطقه جولان در ابعاد مختلف برای رژیم صهیونیستی دارای اهمیت فراوان است. مهمترین ویژگی جولان، موقعیت استراتژیک و نقش دفاعی و بازدارندگی آن برای رژیم صهیونیستی است. وجود بلندی های جولان با داشتن دو سلسله کوه و چندین ارتفاع و بیش از 20 قله بلندتر از هزار متر نه تنها دیوار قابل اعتمادی را در مرزهای رژیم صهیونیستی ایجاد می کند بلکه می تواند اشراف و برتری نظامی ویژه ای را به این رژیم در برابر کشورهایی چون سوریه، لبنان و فلسطین بدهد.
از سوی دیگر منطقه جولان از نظر هیدروپولیتیک نیز برای رژیم صهیونیستی نقش حیاتی ایفا می کند. به طور کلی هیدروپولیتیک ناظر بر تاثیر و نقش آب بر رفتارهای سیاسی و امنیتی است. به دلیل کمبود منابع آبی در سرزمین های اشغالی و کشورهای همجوار آن، این ماده حیاتی در این مناطق، حیاتی تر شده و به آن ابعاد سیاسی و امنیتی داده است. منطقه جولان یکی از معدود حوزه های آبریز این منطقه است که تسلط بر آن می تواند، برای رژیم صهیونیستی دارای اهمیت بالایی باشد. گفته می شود بیش از30 درصد نیازمندی های آبی رژیم صهیونیستی از منطقه جولان تامین می شود.
یکی دیگر از ویژگی های مهم منطقه جولان برای رژیم صهیونیستی، اهمیت جمعیتی و اقتصادی این منطقه است. به طور کلی با توجه به وسعت کم سرزمین های اشغالی، رژیم صهیونیستی برای اسکان مردم و نیز فعالیت اقتصادی با دشواری روبروست. بویژه اینکه بخش وسیعی از سرزمین های اشغالی را سرزمین خشک صحرای نقب تشکیل می دهد و زندگی و فعالیت در این منطقه تقریبا غیرممکن است. این در حالی است که نیمه شمالی سرزمین های اشغالی-که منطقه جولان نیز در آن قرار دارد- تحت تاثیر ارتفاعات شمالی و شرقی و هوای مدیترانه ای از وضعیت اقامتی ویژه ای برخوردار است. رژیم صهیونیستی از ابتدای اشغال جولان طرح های ویژه ای را برای تاسیس شهرک های صهیونیستی در این منطقه و فعالیت اقتصادی بویژه در زمینه کشاورزی اجرا کرده است.
از آنجایی که رژیم صهیونیستی فاقد عمق استراتژیک بوده و در منطقه ای آکنده از احساسات ضد صهیونیستی قرار دارد، مقام های این رژیم برای غلبه بر این ضعف امنیتی و ایجاد محیطی امن برای خود همواره تمایل زیادی برای اشغال سرزمین های بیشتر-همچون بلندی های جولان-و یا دست کم ایجاد مناطق حائل-همچون صحرای سینا و مناطق جنوبی لبنان-در مناطق مرزی خود داشته است. از این رو بدیهی است که ناآرامی و بحران های امنیتی در این مناطق، خطر امنیتی بزرگی برای رژیم صهیونیستی ایجاد می کند.
ناآرامی های روز شنبه به قدری برای رژیم صهیونیستی نگران کننده و مهم بود که ˈبنی گانتزˈ رییس ستاد مشترک ارتش رژیم صهیونیستی، را به بازدید از منطقه جولان زیر کنترل این رژیم واداشت. وی روز گذشته در جریان بازدید از این منطقه، نسبت به سرایت رخدادهای سوریه به اسراییل (سرزمین های اشغالی فلسطین) بشدت هشدار داد. همزمان با این دیدار، رسانه های رژیم صهیونیستی از نصب رادارهای پیشرفته در مرز سوریه با رژیم صهیونیستی توسط ارتش این رژیم، خبر دادند.
به طور کلی تحولات حدود یک سال و نیم اخیر در جهان عرب، دست کم از نظر امنیتی به ضرر رژیم صهیونیستی بوده است. ناآرامی ماه های اخیر ناشی از تحرکات گروه های شبه نظامی در منطقه شبه جزیره سینا که مرز میان سرزمین های اشغالی فلسطین و مصر است، یکی از جلوه های این ناکامی امنیتی بوده است. چنانچه منطقه جولان نیز رفته رفته سرنوشتی همچون منطقه شبه جزیره سینا پیدا کند، بار دیگر رژیم صهیونیستی را با یک چالش امنیتی دیگری روبرو خواهد ساخت.