SHIA-NEWS.COM شیعه نیوز:
به گزارش «شیعه نیوز» به نقل از شبستان، آمار و اطلاعات دقیق، بویژه آمار و اطلاعات جمعیتی، همواره نقش تعیین‌کننده‌ای در برنامه‌ریزی‌های خرد و کلان کشورها و اتخاذ رویکردها و سیاست‌های متناسب با شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی داشته و دارد.
از جمله آمارهایی که تبیین‌کننده بخش مهمی از تحولات اجتماعی و فرهنگی در کشور محسوب می‌شود، وضعیت شکل‌گیری نهاد خانواده در بین جوانان از طریق سنت حسنه‌ی ازدواج از یک سو و بررسی دوام زندگی‌های مشترک و پدیده طلاق که باعث فروپاشی این نهاد مقدس می‌شود از سوی دیگر می‌باشد.
لذا در اختیار داشتن آمارهای متقن و مستدل در این زمینه که بتواند به سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان در جهت تقویت نهاد خانواده کمک کند از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
آمار میزان ثبت ازدواج و طلاق در کشور و ویژگی‌های آن از جمله آمارهایی است که علاوه بر مسائل فرهنگی و اجتماعی، به لحاظ تأثیر غیرمستقیم در تحولات جمعیتی نیز در سطوح مختلف جغرافیایی اعم از کل کشور، استان‌ها، شهرستان‌ها، شهرها و نقاط روستایی مورد توجه است.
شاخص‌های آماری این دو واقعه حیاتی، علاوه بر سطوح داخل کشور در سطوح بین‌المللی نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ به گونه‌ای که بخش آمار سازمان ملل متحد نیز هر سال اقدام به جمع‌آوری و مقایسه این آمار از کشورهای مختلف و انتشار آن در قالب سالنامه آماری می‌نماید. نکته مهمی که در این میان وجود دارد، ایجاد شرایط محاسباتی برابر جهت انجام مقایسه‌های مذکور است که به طور استاندارد، این کار با تقسیم آمار ثبت هر واقعه بر کل جمعیت هر کشور یعنی محاسبه شاخص «نرخ» انجام می‌شود؛ چراکه چنانچه جمعیت کشوری کمتر یا بیشتر از کشور مورد مقایسه باشد، شاخص نرخ، اثر آن را خنثی نموده و باعث امکان مقایسه‌پذیری کشورها در این زمینه می‌شود. لذا نباید به اشتباه فقط آمار خام این دو واقعه مبنای مقایسه کشورها قرار گیرد.
نرخ ثبت واقعه ازدواج و طلاق در کشور ما، یعنی حاصل تقسیم آمار سالانه هر واقعه بر جمعیت کشور، در سال 1390 به ترتیب برابر با 11.7 و 1.9 در هزار نفر بوده که به عبارت دیگر به ازای هر هزار نفر جمعیت در کشور، این تعداد ازدواج و طلاق به ثبت رسیده است. عوامل مختلفی بر مقدار این دو شاخص تأثیرگذار هستند که از جمله آن‌ها می‌توان به میزان جوانی جمعیت، فرهنگ و آداب و رسوم، سن قانونی ازدواج و مسائل اجتماعی اشاره نموده و در تجزیه و تحلیل مقایسه کشورها یا مناطق مختلف یک کشور با یکدیگر این عوامل را مورد توجه قرار داد.
در نتیجه‌ی مطالعاتی که در دفتر آمار و اطلاعات جمیعتی و مهاجرت سازمان ثبت احوال کشور در زمینه مقایسه میزان نرخ ازدواج و طلاق براساس منابع معتبر بین‌المللی انجام شده، نکات قابل توجهی در مقایسه کشورهای توسعه‌یافته و کشورهای کمتر توسعه‌یافته با جمهوری اسلامی ایران به چشم می‌خورد که حاکی از جایگاه خوب کشور در زمینه ازدواج در بین کشورهای منطقه و جهان است.
به عنوان مثال، نرخ ازدواج بعد از تاجیکستان از تمام کشورهای منطقه چشم‌انداز که این شاخص برای آن‌ها ارائه شده و حتی از تمام کشورهای توسعه‌یافته مورد بررسی، بیشتر است. این شاخص برای کشور فرانسه 3.9، کانادا 4.5، آلمان 4.7، نروژ 4.8، ژاپن و استرالیا 5.5، چین 7.5، روسیه 8.5 درهزار و ... گزارش شده است.
براساس همین مطالعه، نرخ طلاق در کشورهای مورد بررسی، برای روسیه 4.5، فنلاند 2.6، کره جنوبی 2.5، نروژ 2.4، آلمان و استرالیا 2.3، فرانسه 2.1 و ژاپن 2 درهزار است که ملاحظه می شود شاخص نرخ طلاق در ایران از تمامی کشورهای ذکر شده و همچنین برخی کشورهای منطقه مانند قزاقستان، اردن و کویت کمتر است.
از سوی دیگر، این شاخص در مقایسه با برخی کشورهای منطقه مانند ترکیه و لبنان که نرخ طلاق در آن‌ها 1.6درهزار است بیشتر می‌باشد. همانطور که گفته شد، علل و عوامل اجتماعی متعددی در بروز این پدیده نقش دارند که در دسته‌بندی علل عمده آن در کشورهای دنیا، عواملی نظیر: مشکلات ارتباطی، پیامدهای اقتصادی، بدرفتاری همسران، خیانت همسران، مشکلات جنسی، ناسازگاری، تغییر نگرش در مورد نقش‌های مناسب برای زنان و ... نام برده شده است.
شاخص دیگری که می‌تواند در خصوص این دو واقعه مورد بررسی قرار گیرد، درصد آمار طلاق در مقایسه با آمار ازدواج‌هاست که بیانگر مقایسه سرعت رشد طلاق نسبت به ازدواج می‌باشد.
به عنوان مثال، نسبت آمار طلاق به آمار ازدواج‌ها در ایران 16.3 درصد است که این شاخص در فرانسه 53.2، روسیه 52.6، نروژ 49.8، آلمان 48.8، کانادا 46.3، استرالیا 41.2، ژاپن 35.8، چین 21.2، ترکیه و اردن 20.3 درصد و ... می‌باشد. این بدان معناست که در صدر این جدول برای کشورهای توسعه‌یافته و منطقه، درصد طلاق به نسبت ازدواج‌ها در حدود 50 درصد است، یعنی یک طلاق در مقابل هر دو ازدواج!