1. نبرد برای حفظ مساجد
قرآن
مجید جایگاه مسجد و دیگر اماکن پرستش خدا را آنچنان مهم و عظیم می داند که
ثمره تلاش رزمندگان و جان فشانیهای مجاهدان راه خدا را حفظ این اماکن
معرفی می کند و می فرماید: «و لولا دفع الله الناس بعضهم ببعض لهدمت صوامع و
بیع و صلوات و مساجد یذکر فیها اسم الله کثیرا و لینصرن الله من ینصره ان
الله لقوی عزیز» (1) و اگر خداوند برخی از مردم را با بعضی دیگر دفع نمی
کرد، صومعه ها و کلیساها و کنیسه ها و مساجدی که نام خدا در آنها بسیار
برده می شود، سخت ویران می گردید . و البته خداوند هر کسی را که او را یاری
کند، نصرت می بخشد . خداوند قوی و شکست ناپذیر است .»
2 . اجازه عمران مسجد به مؤمنین
آنچنان مسجد از جایگاه رفیعی برخوردار است که قرآن مجید پرداختن به آبادانی مسجد را حق افراد با ایمان و با ویژگیهای خاص می داند .
«انما
یعمر مساجد الله من آمن بالله والیوم الاخر و اقام الصلوة و آتی الزکوة و
لم یخش الا الله فعسی اولئک ان یکونوا من المهتدین » (2)
«مساجد خدا را
تنها کسانی می توانند آباد کنند که به خدا و روز بازپسین ایمان آورده و
نماز بپا داشته و زکات داده و جز از خدا نترسند، پس امید است که اینان از
هدایت شدگان باشند .»
علامه طباطبائی ذیل این آیه در تفسیر شریف المیزان می فرماید:
این
آیه در مقام انشاء حق و جواز در قالب اخبار است، نه اخبار، و خداوند شرط
کرده است در اثبات حق آبادانی و جائز بودن آن، اینکه آباد کننده باید ایمان
به خدا و قیامت داشته باشد، نماز بپا دارد، زکات بپردازد و از غیر خدا
نترسد .
کسانی حق دارند به آبادانی مسجد روی آورند که علاوه بر ایمان
به خدا و قیامت، در عمل هم برپایی نماز و پرداخت زکات را در کارنامه نورانی
خویش داشته باشند و بالاخره انسانی ترسو و بزدل نباشند و از هیچ کس جز خدا
نترسند .
این صفت، جایگاه سیاسی عبادت کنندگان مسجد را بیان می کند که در مقابل زورگویان خضوع نکرده، فقط از خدا بترسند.
3 . عمران مسجد توسط مشرکین
مسجد
مکانی نیست که هر کس با هر عقیده ای اجازه داشته باشد به عمران آن بپردازد
و این امر دلالت بر اهمیت این مکان مقدس دارد . قرآن مجید می فرماید: «ما
کان للمشرکین ان یعمروا مساجد الله شاهدین علی انفسهم بالکفر اولئک حبطت
اعمالهم و فی النار هم خالدون » (3)
«مشرکین حق آباد کردن مساجد خدا را ندارند در حالی که اعتراف به کفر خود دارند، آنان اعمالشان به هدر رفته و خود در آتش جاودانند .»
4 . احترام به مسجد
در
معارف اسلامی احترام و بزرگداشت مسجد مورد توجه قرار گرفته و به پرهیز از
کارهای چندش آور یا خوف انگیز در مسجد سفارش شده است، مانند انداختن آب
دهان و اخلاط بینی، شمشیر از غلاف بیرون آوردن، تراشیدن تیر، ورود افراد
جنب و حائض که جهت استفاده از این روایات مبلغان محترم می توانند به وسائل
الشیعه، جلد 3، ص 477 به بعد مراجعه کنند.
به طور کلی در برخی از روایات بزرگداشت مسجد و احترام به آن مورد توجه قرار گرفته که از باب نمونه یک روایت نقل می شود.
عن جعفر عن ابیه عن علی علیهم السلام قال: «من وقر مسجدا لقی الله یوم یلقاه ضاحکا مستبشرا و اعطاه کتابه بیمینه. (4)
کسی
که به مسجد احترام کند روزی که خدا را ملاقات کند پروردگارش را خرسند می
بیند که به او بشارت داده و نامه اعمالش را به دست راستش می دهد .»
1) حج/40 .
2) توبه/18 .
3) توبه/17 .
4) بحار الانوار، ج 81، ح 97 .