با وجود حضور ديرينه مسلمانان در ايتاليا، ساخت مسجد و اقامه نماز جمعه آنها در اين کشور اروپايي از چالشهايي است که به دليل موانع جديد دولت، لاينحل به نظر مي‌رسد.
کد خبر: ۴۰۶۴
۰۰:۰۰ - ۱۶ مهر ۱۳۸۷
به دنبال حملات تروريستي اروپا و آمريکا، جامعه در حال رشد ايتاليا که يک ميليون نفر يا 2 درصد کل جمعيت تخمين زده مي شوند بيش از ساير گروه هاي مهاجران تحت نظر قرار گرفته اند.
دولت ايتاليا به رغم فعاليتهاي شفاف مسلمانان و گزارشهايي که سازمانهاي دولتي در رابطه با آمادگي و استقبال مسلمانان براي گفتگو ارائه کرده اند هنوز هم اسلام را به رسميت نشناخته است .
در مقايسه با ديگر کشورهاي اروپايي دين در ايتاليا از اهميت و نفوذ بيشتري برخوردار است که اين امر با قرارگيري واتيکان، مرکز کليساي کاتوليک روم در قلب پايتخت اين کشور بي ارتباط نيست. اگر چه سيسيل ساردني و برخي مناطق شبه جزيره اي ايتاليا بين سالهاي 828 و 1300 بخشي از امت اسلام بوده اند، اما تقريباً از سال 1861 تا 1970 اسلام در اين سرزمين حضور نداشت، تا هنگامي که اولين مهاجران شمال آفريقا وارد ايتاليا شدند. تعداد مسلمانان ايتاليا امروز از يک ميليون نفر تجاوز کرده است، حدود 30 هزار نفر از مسلمانان اين کشور را خود ايتاليايي ها تشکيل داده اند.
اين درحالي است که به رغم حضور ديرينه مسلمانان در ايتاليا ساخت مسجد و اقامه نماز جمعه آنها در اين کشور اروپايي از چالشهايي است که با موانع دولتي لاينحل به نظر مي رسد. درحال حاضر يکي از بزرگترين مساجد اروپا در رم وجود دارد که خارج از مرکز شهر و حدود 3 کيلومتري کليساي باسيليکاي سنت پيتر واقع شده است.
به عنوان نمونه مي توان به طرحهاي ساخت بزرگترين مرکز اسلامي شهر توسکان ايتاليا که ميان فلورانس و سيئنا قرار دارد اشاره کرد که با مخالفت شديد ساکنان محلي مواجه شده است. غير مسلماناني که در نزديکي محل ساخت اين مرکز اسلامي و مسجد سکونت دارند نسبت به اين طرح اعتراض کرده و اظهار داشتند که دولت زمين را بدون مشورت با ساکنان محلي براي ساخت مسجد در اختيار مسلمانان قرار داده درحالي که جامعه مسلمان براي ساخت اين مسجد مجوز دولتي در اختيار دارد. درحال حاضر مسلمانان اين منطقه در نمازخانه‌اي بسيار کوچک در مرکز شهر نماز خود را به جماعت اقامه مي کنند.
اما در اين ميان برخي گزارشها نيز حاکي از رشد صعودي تعداد مساجد در ايتاليا است که طي هفت سال اخير آن هم با مخالفتهاي ائتلافهاي جناح راستي صورت گرفته است. براساس گزارش سياست امنيتي که از سوي سازمان اطلاعات ايتاليا ارائه شده تعداد مساجد و انجمنهاي اسلامي از 696 نهاد در پايان سال 2006 به 735 نهاد در ماه مي امسال رسيده است. 351 مسجد در سال 2000 فعال بودند. مساجد بيشتر در استانهاي شمالي اين شهر متمرکز شده اند. در منطقه لامبردي 119 مسجد، در منطقه ونتو 104 مسجد و در منطقه اميليا راماجنا 94 مسجد وجود دارد. اين گزارش اعلام کرده بيشتر مسلمانان ايتاليا ميانه رو ، مطيع قانون و آماده براي گفتگو هستند.
اين گزارش در شرايطي منتشر شده که چندي پيش ائتلاف راستگراي شمالي خواستار تعطيلي مساجد ايتاليا شدند. نايب رئيس پارلمان اين کشور نيز که رهبر اين ائتلاف بوده اظهار داشت مساجد بايد تعطيل شوند مگر اينکه مقامات امنيتي تأييد کنند فعاليت آنها تهديدي براي امنيت ملي محسوب نمي شود.
اين رويکردهاي منفي گاهي به حدي مي رسد که مقامات شهر رم با تغيير کاربردي ساختماني در نزديکي کليساي کاتوليک رم و تبديل آن به مسجدي براي جامعه در حال رشد مسلمانان در پايتخت ايتاليا نيز مخالفت مي کنند. اين مسجد قرار بود در اسکويلاين هيل يکي از هفت تپه باستاني رم افتتاح شود. در اين منطقه هفت کليساي کاتوليک، يک معبد بودائي، يک کنيسه، مرکز مراقبه و يک کليساي پروتستان چيني وجود دارد اما مسلمانان آن از وجود نيايشگاهي براي اقامه نماز جماعت خود بي بهره هستند .
"ليگ شمالي ايتاليا" به عنوان جناح راستي و ضد مهاجرت ايتاليا مأموريت خود را در دولت جديد با تخريب مسجدي در شمال شهر ورونا آغاز کرده که نشانه اي بارز از افزايش مسلمانان و به موازات آن، گسترش اسلام هراسي در بسياري از کشورهاي اروپايي است، اين درحالي است که حدود 20 هزار مسلمان در شهر ورونا زندگي مي کنند.
مسئولان منطقه لومباردي ايتاليا اعلام کردند يکي از مساجد مهم اين کشور به دليل کثرت نمازگزاران براي جلوگيري از ترافيک جابه جا مي‌شود، اين مسئولان تاکنون در مورد نحوه جابه جايي صحبتي نکرده اند. منطقه لومباردي که شهر ميلان را احاطه کرده فهرستي از 50 محل ممکن براي مسجدي بزرگ در نظر گرفته است که در ميان آنها مي توان به استوديوم ويگورلي و يک مسير دوچرخه رو، کارخانه اتومبيل سازيآلفا رومئو اشاره کرد.
اين اقدام به علت کثرت حضور نمازگزاران مسلمان و رسيدن جمعيت اين مسجد به خيابان اتخاد شده که موجبات سد شدن مسير عبور مرور و سنگين شدن بار ترافيک را در پي داشته است.
اين مسجد ظرفيت پذيرش چهار هزار نمازگزار را دارد اما افزايش جمعيت مسلمانان در ايتاليا و حضور پرشور مسلمانان براي اقامه نماز به جماعت، اين مسائل را براي آنها فراهم کرده است.
در پي بسته شدن درهاي اين مسجد در شهر ميلان مسلمانان اين شهر نماز جمعه‌هاي خود را تا چند هفته پس از تخريب مسجد در استاديوم دوچرخه‌سواري اقامه کردند. اما مقامات تنها تا پايان ماه سپتامبر تسهيلات اقامه نمازجمعه در استاديوم دوچرخه سواري را فراهم کرده و اکنون مسلمانان بايد به فکر يافتن محل جديدي براي اقامه نماز باشند.
اين وضعيت پيچيده براي مسلمانان ميلان از بيش از يک ماه پيش آغاز شد، زماني که شهرداري به مرکز فرهنگي اسلامي ميلان دستور داد مسجد خود را به خارج از شهر منتقل کند. اين مسجد از يک پارکينگ به مسجد تبديل شده و طي بيست سال گذشته ظرفيت پذيرش 4 هزار مسلمان را داشت. اين تصميم به دنبال شکايت ساکناني شکل گرفت که اظهار داشتند نماز جمعه مسلمانان به اختلال عمومي و افزايش بار ترافيک منتهي مي شود.
از آن زمان تاکنون مسلمانان براي اقامه نمازجمعه از استاديوم شهر استفاده کرده اند که هر هفته چهار پنجم از اجاره آن را شهرداري پرداخته کرده است. اين درحالي است که شهرداري اعلام کرده استاديوم براي اقامه نماز جمعه تنها چهار هفته ديگر قابل استفاده است و از اين پس هر فرد بايد براي ورود به استاديوم مبلغي پرداخت کند.
در کنار تمام مصائبي که مسلمانان ايتاليا براي ساخت مسجد و اقامه نماز جماعت متحمل مي شوند حزب ليگ شمالي ايتاليا نيز لايحه اي به پارلمان ارائه کرده که براساس آن ساخت مساجد در ايتاليا مستلزم تصويب منطقه‌اي و رفراندوم محلي است.
اين لايحه همچنين اعلام مي کند مساجد بايد بدون مناره ساخته شده و متصديان مساجد براي پخش طنين اذان از بلندگو استفاده نکنند. مساجد همچنين دست کم بايد يک کيلومتر از هر کليسايي دور بوده و اينکه تمام خطبه ها بايد به زبان ايتاليايي ارائه شوند نيز بخشي از لايجه مذکور خواهد بود.