SHIA-NEWS.COM شیعه نیوز:
با مطالعه و بررسی آیات و روایات نکته جالب و زیبایی مشاهده می شود و آن تناقض در رفتار و برخورد بین دو موضع فساد اقتصادی و مدیریتی، و فحشا و مفاسد اخلاقی است.
در یکی اسلام دستور به بی آبرو کردن و برخورد شدید با فرد خاطی و نشر عمومی برخورد با خاطی را داده و در دیگری دستور به حفظ آبروی شخص انجام دهنده و عدم انتشار خبر آن می دهد.
1-رویکرد در مقابل فحشا
در نهج الفصاحه از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است:«مَنْ أَذَاعَ فَاحِشَةً كَانَ كَمُبْتَدِئِهَا وَ مَنْ عَيَّرَ مُؤْمِناً بِشَيْءٍ لَمْ يَمُتْ حَتَّي يَرْكَبَهُ».
هركه فحشایی را شايع كند، همچون عامل آن است و هركه مؤمني را به كاري سرزنش كند، نميرد تا مرتكب آن شود.» (نهج الفصاحة، مجموعه كلمات قصار، ص 775)
یعنی اگر کسی از فحشایی که در جایی انجام شده پرده برداری کند و در ملأ عام از آن یاد کند و یا موجب اشاعه آن شود گویی خود، آن عمل را انجام داده است و اثر سرزنش مومن بر انجام کار زشت این است که نمی میرد مگر اینکه خود نیز عامل به آن می شود!
این نوع رویکرد به دودلیل عمده می تواند باشد: یکی حفظ آبروی افراد و دیگری سبک شمردن و عادی شدن انجام یک گناه و فحشا در فضای عمومی جامعه با نشر آن.
متاسفانه گاهی دیده می شود که افرادی به نیت نهی از منکر و یا اصلاح جامعه دست به پرده دری از آبروی افراد می زنند و یا برای تخریب چهره یک مخالف حزبی تا می توانند زندگی شخصی وی را زیر ذره بین می گذارند و کوچکترین عمل ناشایستی که توسط وی یا خانواده اش صورت گرفته است را در بوق و کرنا می کنند و موجب بردن آبروی شخص می شوند که این مسلما با اخلاق اسلامی در تضاد است.
در صورتی که در قرآن صریحا آمده است:« وَلَا تَجَسَّسُوا وَلَا يَغْتَب بعْضُكُم بَعْضًا» در کارهای يکديگر جست و جو مکنيد و از يکديگر غيبت مکنيد(سوره الحجرات آیه 12).
و یا اینکه با انتشار خبر پر رنگ برخی حوادث پنهان که منشأ آن فحشا بوده بر اشاعه آن دامن می زنند.
این عمل تا جایی نکوهیده است که خداوند در قرآن می فرماید:« إِنَّ الَّذينَ يُحِبُّونَ أَنْ تَشيعَ الْفاحِشَةُ فِي الَّذينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذابٌ أَليمٌ فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ»
کسانی که دوست دارند که گناهی در بین مومنین شایع شود هم مبتلا به عذاب دنیا و آخرت می باشند. (سوره نور آیه 19)
همینطور حرمت آبرو داری مومن تا جایی است که امام صادق (ع) می فرماید: حرمت مومن از حرمت کعبه بالاتر است. ( خصال ، ص 27)
2-رویکرد در مقابل فساد مدیریتی
اما این برخورد در زمینه فساد مدیریتی و خیانت در بیت المال و بدرفتاری با مردم متفاوت ذکر شده و با نگاهی موشکافانه و تجسس گرایانه برای کشف آن شروع و به بی آبرو کردن فرد خاطی و خائن دستور داده شده است؛ در نامه حضرت علی(ع) به مالک اشتر آمده است:
«رفتار كارگزاران را بررسى كن، و جاسوسانى راستگو، و وفاپيشه بر آنان بگمار، كه مراقبت و بازرسى پنهانى تو از كار آنان، سبب امانتدارى، و مهربانى با رعيت خواهد بود. و از همكاران نزديكت سخت مراقبت كن، و اگر يكى از آنان دست به خيانت زد، و گزارش جاسوسان تو هم آن خيانت را تاييد كرد، به همين مقدار گواهى قناعت كرده او را با تازيانه كيفر كن، و آنچه از اموال كه در اختيار دارد از او بازپس گير، سپس او را خوار دار، و خيانتكار بشمار، و طوق بدنامى به گردنش بيافكن».
مسلما تبعاتی که بدرفتاری و خیانت یک مدیر نظام اسلامی می تواند داشته باشد برای حفظ و بقای جامعه اسلامی بسیار خطرناک است و عدم بازرسی صحیح و برخورد با مدیر نالایق، ناکارآمد و خائن موجبات یأس و دلسردی مردم از نظام اسلامی و جنبه عملی اسلام را رقم خواهد زد و موجب رشد این رفتار ناشایست در میان دیگر مدیران شده و البته مجوز انجام آن برای عموم افراد دیگر جامعه خواهد بود.
همینطور رهبر انقلاب نیز در دیدار اخیر خود با هیات دولت تاکید کردند: واقعاً نمیشود ما کار اقتصادىِ درست و قوى بکنیم، اما با مفاسد اقتصادى مبارزه نکنیم؛ این واقعاً نشدنى است… تصور نشود ما میتوانیم سرمایه‌‌گذارى مردمى و کار سالم مردمى داشته باشیم، بدون مبارزه‌‌ى با مفاسد اقتصادى…باید با چشمهاى تیزبین، ریزبین و دوربین مراقبت کنید که کسانى نیایند به عنوان ایجاد اشتغال و ایجاد کار و کارآفرینى تسهیلات بانکى بگیرند، اما کارآفرینىِ واقعى انجام نگیرد. این را باید مراقبت کنید.
با بررسی مطالب عنوان شده به خوبی مشخص است برخورد با مدیر خائن و ناکارآمد و اعلام علنی برخورد با آن موجب حفظ و بقای جامعه اسلامی شده و بالعکس عدم نشر علنی فحشا و ارتکاب به آن نیز همین نتیجه یعنی بقای جامعه اسلامی را در پی خواهد داشت.
اما متاسفانه بعضا مشاهده می شود برخی فحشای مخفی انجام شده با هوچی گری رسانه ای در سطح علنی جامعه منتشر می شود و بالعکس عناصر وابسته به قدرت و ثروت نامشروع و برخی مدیران نالایق و فاسد با هوچی گری هزینه برخورد با مفاسد اقتصادی و اداری را بالا می برند و اینطور عنوان می کنند که برخورد با مدیر فاسد به مصلحت نیست و به نوعی خود را از زیر بار برخورد قانونی آن می رهانند. یعنی در این مساله جای اصل و فرع در برخورد با فاسد عوض می شود که این مسلما به نفع آینده یک حکومت اسلامی نیست.
در جایی در ابتدای حکومت حضرت علی(ع) که از ایشان تقاضای عطف به ما سبق و نادیده گرفتن مفاسد قبلی می شود می فرمایند:« آگاه باشید هر مالی که عثمان به کسی داده و هر مالی که از اموال عمومی به کسی بخشیده است، به بیت المال باز گردانده خواهد شد زیرا اینها همه اموال عمومی مسلمانان است و گذشت زمان و هیچ عامل دیگری، حق مسلم را از بین نمی برد. این را بدانید که حتی اگر این اموال مهریه زنان گشته و یا بهای خریداری کنیزها شده باشد، باز آنها را به بیت المال برمی گردانم» شرح نهج البلاغه ج 7 ص 37
همینطور در جای دیگری آن حضرت می فرمایند:«يَستَدلُّ عَلي ادبار ِالدُّول بِأَربَع: تَضييع الأُصول ِوَ التَمسُّك بِالفُروع وَ تَقديم الأراذِل وَ تأخير الاَفاضِل»
چهار چيز، نشانه انحطاط دولتها است: اصول را ضايع كردن؛ به فروع چسبيدن؛ افراد فرومايه و پست را مقدم داشتن؛ افراد بافضيلت را كنار زدن. شرح غرر و درر، ج 6، شماره 10965.
آنچه که استنباط می شود سکوت در برابر مفاسد و مدیران نالایق، چیزی به جز انحطاط یک حکومت اسلامی را در پی نخواهد داشت و این نیازمند توجه حاکمان و مسئولان امر نظارتی و قضایی در حکومت اسلامی است.
منبع: جهان