SHIA-NEWS.COM شیعه نیوز:
بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی خصوصا در دهه اول سال 1990 میلادی فرصت بی نظیری برای غرب پدید آمد تا با انگیزه های ناسیونالیستی و جدایی طلبانه موضوع فروپاشی بلوک شرق و همچنین اتحاد شوروی را به بتدریج وارد صحنه فدراسیون روسیه نماید و از این رو تلاش کرد تا با استفاده از انگیزه های پان ترکیسم و افزایش نقش ترکیه در قفقاز و با حمایت ویژه از این کشور شرایط بی ثباتی در روسیه را دامن بزند.
حاصل این مقابله پدید آمدن دو جنگ داخلی در قفقاز شمالی و خصوصا در چچن بود. در دور اول جنگ که در مناطق کوهستانی چچن انجام شد با توجه به عدم انسجام کافی در دولت روسیه خصوصا در دوران ریاست جمهوری یلتسین نهایتا به پذیرش متقابل آتش بس از جانب دو طرف بود. لیکن با پذیرش آتش بس در این منطقه معنای مصالحه بین طرفین شکل نگرفت و سرکوب مخالفین در چچن و اقدامات خشونت بار نیروهای چچنی حتی در مسکو به اشکال مختلف ادامه پیدا کرد.
” منطقه قفقاز شمالی که از لحاظ منابع و خطوط انتقال انرژی دارای ارزش جدی
برای روسیه داشت عملا در یک معادله جدید با تلاش غرب در چار چوب خط لوله
باکو – جیهان قرار گرفت و عدم مخالفت روسیه با این پروژه تبدیل به مابه
ازای امنیت موقت در قفقاز شمالی شد. "
بعد از ناامیدی غرب در استقلال طلبی فوری نیروهای چچنی آنها با توجه به پیگیری تغییر خطوط انرژی در قفقاز تلاش کردند تا بنحو غیر مستقیم معادلات امنیتی در این منطقه به انزوای ژئو اکونومیکی روسیه تبدیل کنند. منطقه قفقاز شمالی که از لحاظ منابع و خطوط انتقال انرژی دارای ارزش جدی برای روسیه داشت عملا در یک معادله جدید با تلاش غرب در چار چوب خط لوله باکو – جیهان قرار گرفت و عدم مخالفت روسیه با این پروژه تبدیل به مابه ازای امنیت موقت در قفقاز شمالی شد.
بعد از ناکامی ها و عدم موفقیت فوری نیروهای چچن برای استقلال از روسیه و همچنین بروز شکاف های در نیروهای چچنی در نحوه تعامل با دولت روسیه و همزمان پیشبرد سیاست حذف فیزیکی نیروهای حاکم توسط نیروهای امنیتی، رهبران این جنبش تجزیه طلبانه بتدریج صحنه عملیاتی را بسوی کشورهای ترکیه، اروپای شرقی، دانمارک، انگلیس و آمریکا ترک کردند و برخی از رهبران این جریان هم اکنون دارای پناهندگی از انگلستان و آمریکا می باشند.
با قدرت گرفتن جریان غرب در گرجستان و تلاش دولت جدید گرجستان برای حفظ موازنه با دولت روسیه بار دیگر بحث جدایی طلبی در قفقاز شمالی از دور جدیدی برخوردار شد ولی اینبار روسیه پوتین – میدویدیف تصمیم گرفت تا از مدل پاسخ تهاجمی پیروی کند و با طراحی حمایت از جدایی طلبان اوستیا معادلات امنیتی قفقاز شمالی و نظام لرزان و ناقص امنیتی در قفقاز جنوبی را متاثر سازد.
” با قدرت گرفتن جریان غرب در گرجستان و تلاش دولت جدید گرجستان برای حفظ
موازنه با دولت روسیه بار دیگر بحث جدایی طلبی در قفقاز شمالی از دور جدیدی
برخوردار شد "
غرب که پیش از این مرحله بشدت در دوران جمهوریخواهان آمریکا بدنبال انقلاب های رنگین در حوزه اسیای میانه و قفقاز بود با درک از بافت قومی و فرهنگی در قفقار شمالی نتوانست با مدل مدرن خود برای ایجاد از هم گسیختگی سرزمینی در فدراسیون روسیه تحول جدی را بوجود آورد. امروزه بعد از تحولات بیداری اسلامی در خاورمیانه و تغییر سیاست آمریکا بسمت بکارگیری نیروهای وهابی و القاعده در معادلات سوریه فرصتی را پیدا کرده است تا با استخدام شرایط و ترکیب منابع ناامنی جدید، انتقال بحران بسمت فدراسیون روسیه را بدست آورد وبا انگیزهای مذهبی موج جدید ناامنی در قفقاز شمالی را در دستور کار خود قرار دهد. ترور مفتی تاتارستان که ابتدا در چارچوب اختلافات محلی ذکر شد امروزه معنای دیگری دارد و با توجه به اعلامیه ها این گمانه را که جریان خشونت طلب وهابی و بعضا عناصر افراطی ترکی بدنبال محیط جدید در چارچوب منافع ژئوپلتیکی غرب هستند را بیشتر می کند.
غرب نیاز دارد تا با کنترل مواضع روسیه در خاورمیانه و خصوصا از بستر جدید در سوریه پیوند سازی جریان وهابی با چچنی را بیشتر کند و در این میان برخی از کشور عربستان که در موضوع بحرین تذکر روسیه را دریافت کرده است احتمالا قصد دارد تا روسیه را درگیر تحولات ژئوپلتیکی درون روسیه بنماید.
منبع : فارس