سایر زبان ها

شهروند خبرنگار

صفحه نخست

سرویس خانواده شیعه

سرویس شیعه شناسی

دیده بان شیعیان

سرویس عکس

سرویس فیلم

صوت

سردبیر

صفحات داخلی

عربستان؛ سرگردان میان شاهزاده ها

گروه تحقیق و تفسیر خبر- انتشار خبر درگذشت ولیعهد عربستان، بار دیگر آینده سیاسی این کشور را در هاله ای از ابهام فرو برد.
کد خبر: ۳۶۶۶۳
۱۰:۰۵ - ۲۸ خرداد ۱۳۹۱
SHIA-NEWS.COM شیعه نیوز:

بیست و هفتم خردادماه تلویزیون دولتی عربستان سعودی، اعلام کرد که شاهزاده 'نایف بن عبدالعزیز' ولیعهد عربستان، در ژنو سوییس به علت ابتلا به بيماري سرطان پروستات درگذشت.

به گزارش «شیعه نیوز» ، قرار است جنازه نایف روز یکشنبه از سوییس به عربستان منتقل و در مکه تشییع شود.

دربار عربستان با صدور بیانیه ای ضمن تایید این خبر اعلام کرد 'یکشنبه پس از نماز مغرب برای نایف بن عبدالعزیز در مسجدالحرام در مکه مکرمه نماز خوانده می شود.'

وی که بیش از 36 سال وزیر کشور آل سعود بود، در اکتبر 2011 میلادی (ششم آبان ماه 1390 خورشیدی) پس از مرگ برادر 86 ساله خود "سلطان" ولیعهد پیشین عربستان، در یکی از بیمارستان های نیویورک، به عنوان ولیعهد جدید تعیین شد.

خبرگزاری رسمی سعودی حدود سه هفته پیش خبر داده بود ولیعهد 79 ساله سعودی برای انجام آزمایش های پزشکی عربستان را ترک کرده است.

سفرهای درمانی نایف به کشورهای مختلف بویژه آمریکا چندان بی سابقه نبود و طی ماه های اخیر بارها تکرار شد.

نایف نوزدهم اسفندماه سال گذشته به آمریکا رفت و تلویزیون عربستان، دلیل این امر را "معاینات پزشکی" اعلام کرد.

پیش از این اخباری درباره ابتلای ولیعهد عربستان به سکته مغزی، سکته قلبی و همچنین سرطان خون منتشر شده بود.

وی سفر خود به آمریکا را در فروردین ماه نیز تکرار کرد و پس از یک هفته دوباره به کشور خود باز گشت.

اوایل اردیبهشت ماه نیز اخباری درباره سفر او به اسپانیا برای ادامه و تکمیل درمان ها منتشر شد.با این حال، ششم خردادماه آخرین دور سفرهای درمانی شاهزاده سعودی به ژنو صورت گرفت تا اینکه سه هفته بعد، خبر درگذشت او توسط رسانه های این کشور تایید شد.

البته پیش از سفر نایف به ژنو، برخی منابع خبری عرب به نقل از فردی به نام "مجتهد" که چندی است در فضای سایبری از طریق سایت "توییتر" اخباری را از پشت پرده خاندان سعود بر ملا می کند، از این سفر طی روزهای آتی خبر داده بودند.

مجتهد در صفحه توییتر خود نوشته بود: منابع وابسته به دفتر نایف عبدالعزیز اعلام کرده اند وی ظرف روزهای آینده عازم ژنو خواهد شد تا به درمان کمر درد و مفصل های خود بپردازد.

وی افزوده بود: سفر به ژنو در جدول برنامه های نایف نبوده و وی سعی داشته است از سفر پرهیز کند. وی دو ماه قبل از یک سفر درمانی بازگشت اما درد وی به حدی شدت یافته که مجبور است به سفر درمانی برود.

مجتهد پیش بینی کرده بود "به احتمال زیاد نایف مجبور است مدت زمان زیادی را صرف معالجات خود کند؛ خواه نیاز به جراحی داشته باشد یا برنامه ای بدون جراحی داشته باشد".

همچنین به گفته او، به سبب سفر نایف به ژنو "ملک عبدالله" پادشاه عربستان، سفر خود به مغرب را به بعد از ماه رمضان موکول کرده است زیرا نایف مدت زیادی در خارج کشور خواهد بود.

دلیل احتمالی تصمیم ملک عبدالله این بوده است که ولیعهد در غیاب پادشاه وظیفه سرپرستی امور رژیم سعودی را برعهده دارد.

به نوشته مجتهد، ملک عبدالله و نایف به سلامت خود بهای زیادی می دهند اما در عین حال هر دو درباره بی توجهی به خواسته های مردمی و برخورد با این خواسته ها متفق القول هستند.

** شورای بیعت؛ آماده برای انتخابی دوباره

---------------------------------------------------

سرکوب خشونت آمیز اعتراض های مردمی در منطقه شیعه نشین "قطیف"، اعزام نیرو به بحرین برای سرکوب قیام مردم این کشور، حمله به یک واحد دانشگاهی دخترانه و کشته شدن یک دانشجو که روزها منجر به ناآرامی در شهرهای مختلف از جمله "ابها" شد، از اتفاق های ماه های اخیر در دوران حضور نایف در وزارت کشور و همچنین سمت ولیعهدی است.

بیست و پنجم خردادماه یعنی دو روز پیش از مرگ نایف، مردم ناراضی در برخی شهرهای عربستان بویژه قطیف، عکس های ولیعهد را زیر پا گذاشته و به آتش کشیده بودند.

به هر حال، شورای بیعت که پیش از این در ششم آبان ماه 1390 یعنی حدود هشت ماه پیش با نایف بن عبدالعزیز به عنوان ولیعهد جدید عربستان سعودی بیعت کرده بود، بار دیگر باید به دلیل درگذشت ولیعهد و برای انتخاب جانشین به بارگاه پادشاه سعودی برود.

شورای بیعت متشکل از 35 شاهزاده است که در سال 1385 به دستور پادشاه عربستان تشکیل شد.

بر اساس بند (ب) ماده 5 قانون پادشاهی عربستان سعودی، حکومت و پادشاهی صرفا از آن فرزندان و نوادگان "ملک عبد العزیز" پایه‌گذار عربستان سعودی است.

عبدالعزیز بن سعود مقرر کرده بود در صورت زنده بودن پسر‌هایش هیچکدام از نوه‌هایش نمی‌توانند به حکومت برسند.

با این حال، در سال تشکیل شورای بیعت در سال 1385 راهکاری بود که ملک عبدالله برای مشارکت دادن فرزندان و نوادگان ملک عبدالعزیز اندیشیده بود.

براساس ماده 7 بند (الف) شورای بیعت پس از به دست گرفتن قدرت و پس از رایزنی و مشورت با اعضا، یک تا سه نفر از افرادی را که برای احراز پست ولیعهدی مناسب به نظر می‌رسند، معرفی می‌کند تا یک نفر از آنان به عنوان ولیعهد انتخاب شود.

در صورت نرسیدن به توافق بر سر گزینه‌های ارایه شده، شورای بیعت اقدام به رای گیری می‌کند و کسی که در این میان بالا‌ترین آرا را به دست آورد، ولیعهد می‌شود.

"علی ابوالخیر" کارشناس سیاسی مصری، پنج آبان ماه 1390 درباره این هیات به شبکه تلویزیونی العالم گفت: هیات بیعت به دلیل تنش های موجود در خاندان حاکم عربستان و کهنسال بودن شاه و ولیعهد و نامزدهای این دو پست تاسیس شد.

وی افزود: این هیات از گروهی از امیرانی که فرزندان عبدالعزیز هستند، تشکیل شده است و هیچ کس از موسسات دینی یا مردمی به آن راه ندارد. آنان به تنهایی تشکیل جلسه می دهند و می گویند شاه فلانی است و این یعنی دور زدن خواست مردم.

** آینده سیاسی عربستان به کدام سو می رود؟

---------------------------------------------------

به گزارش بیستم اسفندماه 1390 تارنمای شبکه تلویزیونی العالم، "فواد ابراهیم" مخالف سیاسی عربستانی، به دنبال دور نخست سفرهای درمانی نایف به آمریکا هشدار داده بود: این سفر ناگهانی، نشان دهنده این است که وی از نظر سلامت در وضع بسیار وخیمی به سر می برد؛ این مساله بر وضع رژیم سعودی تاثیرگذار است و کشور را دچار تحولات اساسی می کند.

وی گفته بود: درصورتی که شاهزاده نایف قادر به ایفای نقش سیاسی خود نباشد، همان طور که شاهزاده سلطان به مدت دو سال به علت ناتوانی در اداره امور کشور از صحنه سیاسی دور شد، کشور در عرصه سیاسی با تحولاتی عمده روبرو می‌شود

به هر حال، ششمین پادشاه عربستان با داشتن 89 سال سن، طی 9 ماه اخیر دو ولیعهد و برادر خود را از دست داده و برای دومین بار در طول تاریخ و آن هم در دوران پادشاهی او، ولیعهد پیش از پادشاه در گذشته است.

وی اینک بار دیگر با انبوهی از شاهزاده های سعودی مواجه است که هر کدام می کوشند دیگری را برای تصدی این پست کنار بزند.

این تمایل در شاهزاده های نسل دوم سعودی بیش از دیگران دیده می شود چرا که آنان، با توجه به سن بالای این گروه و درگیری اکثر آنان با بیماری های صعب العلاج، خود را برای رسیدن به منصب پادشاهی در آینده ای نه چندان دور مناسب تر می بینند.

از نگاه آنان، پادشاه هفت سال گذشته عربستان با توجه به مشکلات جسمی متعددی که دارد، دیر یا زود باید جای خود را به ملک دیگری دهد و نتیجه ولیعهدی یکی دیگر از شاهزاده های مسن سعودی، مواجه کردن خاندان سعود با احتمال مرگ یکی دیگر از اعضای خود و ادامه بحران در راس قدرت خواهد بود.

پادشاهی در بزرگ ترین کشور تولیدکننده نفت جهان، امری نیست که به همین راحتی بتوان از آن چشم پوشید.

درگیری ها میان شاهزادگان سعودی در زمان درگذشت سلطان نیز روی داد. در آن زمان، "طلال بن عبدالعزیز" که از نایف بزرگ تر بود، با اعتراض به انتخاب برادر کوچکتر به ولیعهدی، به حالت قهر شورای بیعت را ترک کرد و استعفای خود را تحویل داد.

اینک نیز زمزمه ها حکایت از احتمال انتخاب "سلمان بن عبدالعزیز" وزیر دفاع و امیر ریاض، دارد که بیست و پنجمین پسر عبدالعزیز است.

بنابراین می توان انتظار داشت این امر با اعتراض طلال که از سلمان نیز بزرگ تر است، مواجه شود.

بجز رقابت میان برادران عبدالعزیز، فرزندان آنان نیز وزنه های قابل توجهی برای خود هستند.

در جنگ قدرت کنونی در خاندان سعود نباید از نقش "بندر بن سلطان" پسر سلطان بن عبدالعزیز، غافل شد که سال‌ها سفیر عربستان در آمریکا بود و پس از مرگ فهد و به قدرت رسیدن عبدالله، به ریاست شورای امنیت ملی عربستان رسید.

«متعب بن عبدالله» پسر ملک عبدالله و رییس گارد ملی عربستان، از چهره‌های مدعی به حساب می‌آید. «خالد بن سلطان»، «سعودالفیصل» و «محمد بن نایف» را نیز نمی توان از نظر دور داشت.

با این حال، روشن است در شرایطی که عربستان طی ماه های اخیر کوشید با میانداری در قضیه یمن، آن را به نفع طیف طرفدار خود تغییر دهد و همچنین با اعزام نیروهای نظامی در قالب سپر دفاع جزیره، مانع پیروزی خیزش مردمی بحرین و سقوط آل خلیفه شود، مرگ دوباره ولیعهد مدتی این کشور را به امور داخلی خود مشغول خواهد کرد.

البته پیش از آن، قیام های مردمی بویژه در مناطق جنوبی شیعه نشین برای باز خواهی حقوق خود و همچنین گروه های مدنی سیاسی در شهرهای بزرگی مانند ریاض در اعتراض به فضای بسته سیاسی به دغدغه ای برای آل سعود تبدیل شده بود.

با این حال، به نظر می رسد تاثیر این امر (مرگ ولیعهد) خود را بیشتر در مورد وضع کنونی سوریه نشان دهد چرا که عربستان به طور رسمی حمایت خود را از مخالفان دولت مرکزی دمشق اعلام کرده و با اعزام نیروهای نظامی و اعطای کمک های مالی و تسلیحاتی، معارضان مسلح سوری را به ادامه مخالفت ها و همچنین اعمال تروریستی بیشتر تحریک می کرد.

باید دید آل سعود این بار چگونه از پس انتخاب جانشین برای پادشاه 89 ساله خود بر خواهد آمد و این انتخاب چه تاثیری بر آینده سیاسی این کشور در داخل و خارج خواهد گذاشت.

منبع : ایرنا به نقل از خبرگزاری فرانسه
ارسال نظرات
نظرات حاوی عبارات توهین آمیز منتشر نخواهد شد
نام:
ایمیل:
* نظر: