شیعه نیوز»، طالبان از زمان تسلط دوباره بر افغانستان، محدودیت‌های گسترده بر فعالیت رسانه‌ها و خبرنگاران این کشور وضع کرده‌اند و روند صدور دستورالعمل‌های محدودکننده از سوی این گروه، همچنان دارد.
به گزارش «شیعه نیوز»، وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان به تازگی یک دستورالعمل هشت ماده‌ای صادر کرده است که در آن محدودیت‌های بیشتری رسانه‌ها وضع شده است.
این دستورالعمل روز شنبه هفته‌ی جاری در یک نشست به مسئولان برخی از رسانه‌های فعال در افغانستان ابلاغ شده است.
مرکز خبرنگاران افغانستان گفته است که به متن این دستورالعمل دست یافته است و دست‌کم در سه ماده آن محدودیت‌های جدید بر رسانه‌ها وضع شده است.
پیش از مرکز خبرنگاران افغانستان، خانه آزادی بیان و سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان نیز از صدور دستورالعمل جدید طالبان علیه رسانه‌ها خبر داده بودند.
وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان تا اکنون به صورت رسمی این محدودیت‌ها را تأیید نکرده است، اما مسئولان رسانه‌های فعال در کابل، صدور این دستورالعمل را تأیید کرده‌اند.
«فهرست برنامه‌ها و مهمانان را به اشتراک بگذارید»
وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان در دستورالعمل جدید خود، مسئولان رسانه‌های افغانستان را موظف کرده‌اند که هر روز اول صبح فهرست تمام برنامه‌ها، کارشناسان و مهمانان خود را برای تأیید به اشتراک بگذارند.
در ماده چهارم این دستورالعمل آمده است: «صبح هر روز فهرست برنامه‌ها و مهمانان بحث‌های سیاسی با ریاست نظارت بر نشرات شریک ساخته شود و بعد از تأیید این ریاست، برای اجرای برنامه اقدام شود».
در این دستورالعمل همچنین تهیه‌ی برنامه‌ای که در آن از سیاست‌ها، برنامه‌ها و مقام‌های طالبان انتقاد شود، منع شده است.
در ماده پنجم این دستورالعمل آمده است: «به چالش کشیدن قوانین، پالیسی‌ها و تصامیم نظام (طالبان) و همچنان انتقاد بدون ثبوت از مسئولان ممنوع می‌باشد».
وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان در ماده ششم این دستورالعمل گفته اگر در برنامه‌ای از سیاست‌ها و مقام‌های این گروه انتقاد شود «مسئول رسانه، اداره‌ی رسانه، گرداننده و ویراستار برنامه‌ها مکلف هستند تا قبل از نشر برنامه‌ی [ثبت‌شده]، نقاط ضعف، موضوعات حساسیت‌برانگیز و انتقادهای صورت‌گرفته به امارت اسلامی (طالبان) و مسئولان آن را حذف کنند».
طالبان پیش از این محدودیت‌ها را در شماری از ولایت‌های افغانستان از جمله خوست اجرایی کرده‌اند، اما اکنون این محدودیت‌ها را عمومی کرده‌اند و همه‌ی رسانه‌های کشور مجبور به رعایت آن هستند.
استخبارات طالبان در خوست و شماری دیگر از ولایت‌ها از رسانه‌های محلی خواسته بودند که برنامه‌های خود را قبل از نشر از طریق واتساپ با آنان شریک کنند و تنها در صورت تأیید می‌توانند نشر کنند.
«ممنوعیت پخش زنده»
وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان در دستورالعمل جدید خود پخش زنده‌ی برنامه‌های سیاسی را از طریق تلویزیون‌های افغانستان منع کرده‌اند.
در ماده اول این دستورالعمل آمده است: «گفت‌وگوها باید ثبت شوند و نباید به‌صورت زنده باشند».
در این دستورالعمل همچنین دعوت کارشناسانی که مورد تأیید طالبان نیستند به رسانه‌ها و گفت‌وگو با آنان منع شده است.
در ماده دوم دستورالعمل طالبان آمدع است که «کارشناسان باید مطابق با فهرست جدید خواسته شوند، دعوت از کسانی که نام‌شان در این فهرست موجود نیست، ممنوع است» و در ماده‌ی سوم آن گفته شده است که «برای دعوت کسی که اسم آن در فهرست نیست، از ریاست نظارت بر رسانه‌ها (وزارت اطلاعات و فرهنگ) اجازه گرفته شود».
طالبان در این دستورالعمل به رسانه‌ها هشدار داده‌اند که «در صورت تخلف از نکات فوق، رییس عمومی رسانه، مسئول نشر، گرداننده‌ی برنامه، ایدیتور (تهیه‌کننده/ویراستار) و کارشناس سیاسی (مهمان برنامه)، متخلف شناخته می‌شوند و با آنان مطابق با اصول برخورد خواهد شد».
در ماده هشتم این دستورالعمل آمده است اگر فرضا رسانه‌ای دچار اشتباه شد، «اشتباه نشراتی و رسانه‌ای باید به شکل رسانه‌ای جبران شود».
مرکز خبرنگاران افغانستان می‌گوید که با صدور این دستورالعمل، شمار دستورالعمل‌های محدودکننده طالبان علیه رسانه‌ها به ۲۱ دستورالعمل رسیده است.
این نهاد از پیامدهای آن ابراز نگرانی کرده و آن را راستای تضعیف بیشتر رسانه‌های آزاد افغانستان دانسته است.
کارشناسان رسانه‌ای افغانستان می‌گوید که با این محدودیت‌ها، لایه‌های سانسور رسانه‌ها در افغانستان ضخیم تر می‌شوند و تمام رسانه‌ها به دستگاه‌های پروپاگاندای سیاسی و ایدئولوژیک طالبان تبدیل می‌شوند.