سایر زبان ها

شهروند خبرنگار

صفحه نخست

خانواده

شیعه شناسی

عکس

فیلم

دیده بان

پادکست

#الحاشیه

سردبیر

中文

صفحات داخلی

جایگاه سامراء و حرم امامین عسکریین(ع) در ژئوپلتیک تشیع

شهر سامراء موقعیت و منزلت برجسته‌ای در تاریخ و تمدن اسلامی داشته است و امروز یکی از پایگاه‌های مهم بسط آرمان‌های اهل‌بیت(ع) در عراق، منطقه و جهان اسلام است.
کد خبر: ۲۹۷۹۳۸
۰۹:۰۵ - ۲۴ شهريور ۱۴۰۳

شیعه نیوز | شهر سامراء علاوه بر آنکه از امن ترین شهرها در میان استان‌های شمالی عراق است به مبداء و نقطه عزیمت توسعه و پیشرفت سرزمین‌های این منطقه مهم تبدیل شده است و به بازتولید امنیت و ثبات می‌پردازد.

به گزارش «شیعه نیوز»، در ایام شهادت امام حسن عسکری(ع) و آغاز دوران امامت و ولایت امام عصر(عج)، نگاه‌ها و دل های شیعیان متوجه شهر سامراء و حرم امامین عسکریین(ع) می‌شود.

شهر سامراء موقعیت و منزلت برجسته‌ای در تاریخ و تمدن اسلامی داشته است و امروز یکی از پایگاه‌های مهم بسط آرمان‌های اهل‌بیت(ع) در عراق، منطقه و جهان اسلام است.

«بهمن دهستانی» در یادداشتی به جایگاه سامراء و حرم امامین عسکریین(ع) در ژئوپلتیک تشیع پرداخته که متن کامل این یادداشت به شرح زیر است:

سامراء در سال ۲۲۱ هجری قمری بوسیله معتصم، پایتخت خلافت عباسی گردید و حدود نیم قرن مرکز حکومتی بود که سیطره و گستردگی آن از تونس در شمال آفریقا تا آسیای مرکزی امتداد داشت.

به نوشته مورخان، سامراء در سال ۲۲۷ هجری، که مرگ معتصم فرا رسید، به قدری آباد بود که در شکوه و جلالِ کاخ‌ها و زیبایی ابنیه، با بغداد که سالها پایتخت تمدن اسلامی به شمار می‌رفت رقابت می‌کرد. شکوه سامراء تا زمانی پایید که خلفای عباسی آنجا را مقر خلافت خود قرار داده بودند. مسجد جامع سامراء خصوصا مناره بلند آن مشهور به الملویة یا پیچگردان که در دوره متوکل عباسی ساخته شد از شناخته شده‌ترین ابنیه متروک در سامراء از آن دوران است. پس از بازگشت عباسیان به بغداد شوکت سامراء به پایان رسید و آن کاخ‌ها یکی پس از دیگری رو به ویرانی نهاد و تنها این بقعه و حرم امامین عسکریین و زیارت پیوسته محبان اهل‌بیت(ع) بود که توانست در طول قرون متمادی تا به امروز نام این منطقه را زنده نگاه دارد و اکنون یکی از شهرهای تاریخی و فرهنگی جهان اسلام به شمار می‌آید و مدنیت و امنیت را در آن ناحیه توسعه داده است. یونسکو سازمان علمی فرهنگی ملل متحد سال ۲۰۰۷ این شهر را در فهرست میراث جهانی ثبت قرار داد.

روایات و منابع شیعی حکایت از آن دارد که معرفی حضرت مهدی موعود و امامت ایشان، در دوره حیات امام حسن عسکری(ع)، برای افرادی خاص از شیعیان در سامراء و در منزل و جوار امام یازدهم صورت می‌گرفت علاوه بر آنکه آموزه غیبت و عصر غیبت در سامراء به شیعیان تعلیم داده شد و به وقوع پیوست از این رو در لسان عامه دوستداران اهل‌بیت(ع) از سامراء به خانه امام زمان یاد می‌شود.

در کتاب معروف التهذیب از منابع معتبر و اصلی چهارگانه حدیث شیعه در روایتی معروف از امام حسن عسکری(ع) آمده است: «قال أبو محمد الحسن بن علي عليه السلام: قبري بسُر من رأى أمان لأهل الجانبين؛ مزار من مایه امن برای اهل دو طرف خواهد بود».

برخی محققان و شارحان حدیث، این روایت را اشاره امام عسکری(ع) از تأثیر مزار ایشان در تأمین امن و امان برای شیعیان و اهل سنت گردآمده پیرامون حرم سامراء می دانند.

با حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ و اشغال این کشور و سقوط صدام، عراق در موجی از ناامنی و خشونت همراه با حملات گروه های مسلح تکفیری بر ضد شیعیان فرو رفت.

اشغال و فروپاشی نظام سیاسی و امنیتی عراق، این کشور را به کانون حضور و رشد گروه‌های مسلح تکفیری تبدیل کرد و سازمان القاعده و شاخه‌های آن فعالیت فراوانی را در قالب آموزش نیرو و نیز عملیات های مسلحانه بر ضد نیروهای آمریکایی و همزمان شیعیان به انجام رساندند. آنان علاوه بر ضدیت ایدئولوژیک و اعتقادی با باورهای شیعیان که به آنان مجوز قتل و کشتار را می بخشید در یک تلقی اشتباه، جامعه شیعه عراق را که سالها تحت ستم رژیم بعث صدام قرار داشتند با اشغالگران آمریکایی و غربی همراه می پنداشتند.

با تغییر رژیم در عراق و قدرت گرفتن شیعیان، بخش های از جامعه اهل‌سنت این کشور که مورد حمایت حکومت بعث صدام قرار داشتند و یا از اعضای این حزب بودند با پیوستن یا همراهی با گروه‌های تکفیری وابسته به سازمان القاعده تصمیم به انتقام از شیعیان گرفتند و مقابله با آنان را مقابله با اشغالگری آمریکا عنوان می‌کردند.

سازمان تروریستی القاعده که از بهانه‌های اصلی ایالات متحده و ائتلاف نظامی غرب برای حمله و اشغال عراق بود؛ پس از افغانستان، عراق را به دومین کانون حضور پررنگ خود تبدیل ساخت و تحت عناوین و زیرشاخه‌های مختلف به طراحی و اجرای عملیات های نظامی و انتحاری و تروریستی می‌پرداخت.

انفجار حرم امامین عسکریین در سامراء، انفجار و ترور شهید آیت الله سید محمدباقر حکیم، انفجارهای عاشوراء در شهرهای کربلا و کاظمین، انفجار ساختمان سازمان ملل در بغداد، اعدام سربازان و افسران پلیس تازه تشکیل شده عراق و سربریدن شهروندان عراقی و خارجی تنها بخشی از از خشونت های گروه های تکفیری برآمده بعد از حضور آمریکا بود.

ابو مصعب الزرقاوي رهبر القاعده عراق از سرشناس ترین چهره‌های خون‌ریز تکفیری و مسلح فعال در آن دوره بود که در نوارهای صوتی کشتار شیعیان را در کنار حمله به نیروهای آمریکایی لازم می‌شمرد. او مسئولیت بسیاری از حملات به غیرنظامیان و مناطق غیرنظامی شیعه را می پذیرفت و آن را ترویج می کرد.

در روز چهارشنبه ۲۳ محرم سال ۲۰۰۶ میلادی مقارن با اسفند سال ۱۳۸۴ شمسی، انفجاری مهیب حرم امامین عسکریین را منهدم کرد و جهان تشیع را در بُهت و عزا فرو برد.

به دنبال این حادثه تکان دهنده در عراق و ایران عزای عمومی اعلام شد و بازارها تعطیل گردید. حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی با صدور پیامی با تسلیت این حادثه فاجعه‌بار و هتک حرمت حرم مطهر امامین عسکریین، یک هفته در کشور عزای عمومی اعلام کردند و نسبت به اجرای یک توطئه بین‌المللی بر ضد شیعه و سنی هشدار دادند و تصریح کردند: «لازم می‌دانم مؤکداً از مردم عزادار در ایران و عراق و سایر نقاط جهان درخواست کنم که از هرگونه عملی که به تعارض و دشمنی برادران مسلمان می انجامد جدا پرهیز کنند. یقیناً دستهایی در کار است که شیعیان را به تعرض به مساجد و مکان های مورد احترام اهل سنت وادار کند. هرگونه اقدامی در این جهت کمک به مقاصد دشمنان اسلام و دشمنان ملتهای مسلمان و شرعاً حرام است». حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در پیام دیگری که سال ۱۳۸۶ در پی حمله‌ای دوباره به حرم امام هادی(ع) و امام عسکری(ع) صادر کردند، یادآور شدند: «حرم مطهر عسکریین قرن‌ها در شهر سامراء و در میان مردم اهل تسنن محترم بود و هرگز کسی در هیچ دوره به ساحت مقدس آن اهانت روا نداشته بود. اکنون در دوران سلطه‌ی اشغالگران این دومین بار است که چنین بی‌شرمانه و جنایتکارانه به آن جایگاه رفیع و قدسی تعرض می‌شود. اشغالگران عراق نمی‌توانند از مسئولیت این جنایت بزرگ شانه خالی کنند. برادران شیعه و سنی عراق به هوش باشند که در دام توطئه‌ی دشمن نیفتند».

حمله رذیلانه تکفیری‌ها به حرم دو امام معصوم شیعه موج بی سابقه‌ای از خشم را در جوامع شیعیان برانگیخت و درخواست‌ها و تحرکات برای انتقام بالا گرفت. اهالی منطقه سامراء در استان صلاح الدین با اکثریت جمعیت سنی نخستین متهمان این واقعه ناگوار عنوان می‌شدند و پس از سه سال کشتارهای پیاپی شخصیت‌ها و شهروندان و غیرنظامیان بی گناه شیعه توسط گروه های مسلح تکفیری القاعده یا مجموعه‌های همسو با آن و همکاری و حمایت برخی مناطق سنی نشین یا هوادار حزب بعث از این جنایت‌ها، زمینه زیادی را برای یک انتقام فراگیر از ناحیه شیعیان القاء فراهم آورده بود و عراق را در آستانه یک نبرد خونین فرقه‌ای و طایفه‌ای بی پایان قرار داد.

در این مرحله مراجع عظام تقلید در نجف اشرف به زعامت آیت الله سیستانی با تشکیل جلسه ای خصوصی و اضطراری در تدبیری حکیمانه با صدور فتاوا و بیانیه‌هایی، شیعیان خشمگین و عزادار را به خویشتنداری فراخواند و از یک جنگ هولناک داخلی و مذهبی در خاورمیانه ممانعت به عمل آوردند.

این رویدادها با رهنمودهای مراجع معظم تقلید نجف و حمایت رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت الله خامنه ای، جوانان و گروه‌های شیعه را به فکر حمایت داوطلبانه از حرم امامین عسکریین و تأمین امنیت پایدار برای سامراء به عنوان یک قطب دینی و فرهنگی در شمال بغداد و عراق انداخت و از آن زمان تاکنون یگان‌های داوطلب و آموزش دیده سال‌ها است برقراری امنیت مسیر و شهر و حرم را بر عهده دارند و اکنون سامراء علاوه بر آنکه از امن ترین شهرها در میان استان‌های شمالی عراق است به مبداء و نقطه عزیمت توسعه و پیشرفت سرزمین‌های این منطقه مهم تبدیل شده است و به بازتولید امنیت و ثبات می‌پردازد.

این در حالی است در ژوئن سال ۲۰۱۴ با یورش داعش و تصرف موصل نیروهای این جریان سفاک تکفیری به نزدیکی سامراء رسیدند و عازم بغداد و کربلاء بودند و امنیت در تمام خاورمیانه را به چالش کشیدند اما این باز نیز با عنایات امامین عسکریین و مجاهدت مدافعان حرم، حرکت آنان در حومه سامراء زمینگیر شد و عقب نشست و بیش از آن تداوم نیافت و جایگاه ژئوپلتیک حرم سامراء را بر همگان آشکار ساخت.

 

ارسال نظرات
نظرات حاوی عبارات توهین آمیز منتشر نخواهد شد
نام:
ایمیل:
* نظر: