نسخه درمان غرور در کلام آيت‌الله سبحاني

آيت‌الله سبحاني در پاسخ به سوالي در اين خصوص رهنمودهايي را به طلاب و ديگر اقشار مردم ارائه داده‌اند، که شیعه نیوز متن سئوال و پاسخ معظم‌له را منتشر مي‌کند.

سؤال: فراز و نشيب‌هاي زندگي، گاهي آن‌قدر تاثيرگذارند، که ممکن‌است با برخورد ناصحيح، غروري که از يک موفقيت، يا نوميدي و يأسي که براثر يک شکست، حاصل مي‌گردد، انسان‌را به نابودي بکشانند. در اين زمينه چه توصيه اي به طلاب عزيز داريد، که از موفقيت و شکست ، هردو به نحو احسن استفاده کنند؟

جواب: اگر کسي بخواهد از موفقيت خويش، مغرور نشود، بايد بداند که کار، کار خودش نيست، خواست خداست و اگر در اين زمينه فعاليتي هم کرده، يک‌نوع نعمت الهي بوده است که به او داده‌اند. همه چيز را در دست خدا بداند، هرچند تلاش خودش‌هم در اين مورد، بي‌اثر نبوده‌است. اگر همه‌چيز را از خدا دانست، هرگز به خودش مغرور نمي‌شود.

اگر من بتوانم مسأله‌اي را حل کنم، يک فرضيه را مطرح مي‌سازم، کتابي‌را بنويسم، موجي ايجاد کنم که مورد استقبال مردم قرار بگيرد، وقتي بدانم همه چيز از خداست و هرچه دارم از جانب اوست که به من لطف کرده، ديگر غرور و خودپسندي، معنا ندارد. ولي اگر کسي از خدا منقطع بشود، در معرض انواع خطرها، از جمله غرور؛قرار ميگيرد.

*تجربه مردان بزرگ از شکست

اما مردان بزرگ، هميشه از شکست تلخ، ميوه شيرين مي‌چينند. اگر زندگي پيامبراکرم(صلی الله علیه و آله) را مرور کنيم، در موقعيت‌هاي گوناگون،‌به چنين مواردي بر مي‌خوريم که از شکست هم ميوه شيرين مي‌چينند.

در جنگ خندق،‌خبر آوردند که يهوديان بني قريظه با ارتش قريش، تباني کرده‌اند تا از طريق آن‌ها وارد مدينه شوند؛ چون خندق، مانع ورود لشکر قريش بود، ولي آنان از طريق بني قريظه مي‌توانستند وارد شوند.

رسول‌اکرم(صلی الله علیه و آله)، سعدبن‌معاذ و يک نفر ديگر را مأمور کردند که پيرامون اين موضوع و صحت و سقم آن تحقيق کنند تا چنانچه بني‌قريظه قصد خيانت دارند، مشخص شود. سپس فرمودند: اگر ديديد اينها، واقعا مصمم هستند دشمن را راه بدهند، آشکارا اظهار نکنيد، بلکه با رمز«عضل و قاره» ]عضل و قاره نام دو قبيله بود که در يک توطئه سر قاريان قرآن را بريده بودند[ به من بگوييد. آن‌ها رفتند و پس‌از تحقيق دريافتند که خبر خيانت بني قريظه صحيح‌است و با دشمن تباني کرده‌اند. پس به نزد پيامبر(صلی الله علیه و آله) بازگشتند و عرض کردند: يا رسول‌الله «عضل و قاره».

پيغمبر(صلی الله علیه و آله) با صداي بلند فرمودند: الله‌اکبر،‌ابشروا بالنصر.

خبر خيانت يهوديان مدينه، مي‌توانست باعث تضعيف روحيه سربازان اسلام شود و يک شکست به‌حساب بيايد. اما پيامبراکرم(صلی الله علیه و آله) از آن ميوه شيرين چيد و فرمود: بشارت بده به نصر و پيروزي.

انسان بايد شکست را جبران کند، از شکست تجربه گرفته و از آن براي کسب پيروزي، بهره‌برداري کند.

منبع: نسيم هدايت