شیعه نیوز | دفتر مرحوم آیت الله صافی گلپایگانی، مقاله این مرجع تقلید با عنوان «تبلیغ موضوع ولایت و امامت توسط پیامبر گرامی اسلام» که به مناسبت عید غدیر منتشر شده بود را بازنشر کرد.
به گزارش «شیعه نیوز»، متن مقاله را در زیر بخوانید:
«بسمه تعالی
برادران مومن و خواهران مومنه!
اجازه دهید پیش از عرض تبریک و مطالبی را که باید همگان آن را در این دهه مبارک ـ که به دهه غدیر نام‌گذاری شده است ـ بررسی نماییم، نظری فشرده و بسیار مختصر در این آیه شریفه داشته باشیم:
قال الله تعالی:
یا أیهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما اُنْزِلَ إِلَیک مِنْ رَبِّک وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللّٰهُ یعْصِمُک مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللّٰهَ لَا یهْدِی الْقَوْمَ الْکافِرینَ
تفسیر آیه تبلیغ
تأمّل در این آیه و مضامین جمله های آن و زمان و دوره نزول آن خود به خود نشان می دهد که آنچه پیغمبر اکرم به تبلیغ آن از جانب خدا مأمور شد، موضوعی جز موضوع مهم ولایت، نظام امامت و سیاست، حکم و اداره و مدیریت امّت نبود.
مدنی بودن سوره مائده
اوّلاً: سوره مائده، که این آیه شصت و هفتم آن سوره است، مدنیه است و چنان‌که ظاهر است، در اواخر عصر مدنی نازل شده است که احکام مهم اسلام از اصول و فروع تبلیغ شده بود و حکم مهمّی غیر از دستور نظام جامعه و مدیریت امّت ـ که اعلان رسمی نشده باشد ـ باقی نمانده بود.
سابقه نزول آیه در امر ولایت
ثانیاً: اسم موصول در (مَا اُنْزِلَ إِلَیک مِنْ رَبِّک) اشاره به موضوع مهم خاصی است که سابقه نزول بر پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم داشته است.
عدم اکمال تبلیغ رسالت بدون ابلاغ ولایت
و ثالثاً: از جمله: (وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ) اهمیت و ارزش والای موضوعی که پیغمبر به تبلیغ آن مأمور شده بود معلوم میشود، زیرا تا هنگام نزول این آیه، مسائل توحیدی، مبانی اعتقادی و احکام مهم عبادی، مالی، قضایی، اجتماعی، جهاد با کفّار و ترک عادات زشت ریشه‌دار همه تبلیغ شده بود.
با این وجود، این موضوع را دارای چنان اهمیت معرفی می فرماید که اگر پیامبر گرامی آن را تبلیغ نمی کرد، همانند آن بود که همه آنچه را در این مدّت طولانی عصر مکه و عصر مدینه تبلیغ کرده، تبلیغ نکرده باشد و کأن لم یکن محسوب گردد. بدیهی است چنین موضوعی غیر از تعیین سرپرست و امام و رهبر برای امّت، چیز دیگری قابل تصوّر نیست.
توطئه‌ها علیه تبلیغ ولایت
و رابعاً: جمله: وَاللّٰهُ یعْصِمُک مِنَ النَّاسِ؛ گویای این است که در داخل مسلمین و پیرامون وجود مبارک رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم توطئه ها، دسته بندی ها و دست‌هایی در کار بوده است که اگر با آسیب رساندن به شخص آن حضرت هم باشد، از صورت گرفتن این امر جلوگیری نمایند و مسیر رهبری امّت را به سمتی که منافع خودشان را تأمین نماید منحرف سازند و خلاصه، این نگرانی بوده است که در هنگام ابلاغ این رسالت، به‌طور مرموزی، آشوب و فتنه‌ای برپا کنند که هم مانع از ابلاغ این رسالت بشوند و هم به جان پیغمبر سوء قصد نمایند که با این وعده مدد و نصرت خداوند متعال، پیغمبر در غدیر خم با آن تشریفات رسمی و علنی، علی علیه السلام را به ولایت منصوب فرمود و همگان حتی توطئه‌گرها و آنان‌که قصد ممانعت از این ابلاغ را داشتند، با امیرالمومنین علیه السلام بیعت کردند که بیش از این در اینجا به شرح و بسط و تفصیل این مسائل نمی‌پردازیم.
نتیجه تفسیر
مقصود این است که با توجه و آگاهی مختصر از اوضاع آن عصر و دقّت در الفاظ و جمله های این آیه روشن می شود تبلیغی که پیامبر به آن مأمور بود، تبلیغ ولایت علی علیه السلام بود که پیغمبر برای ابلاغ آن در غدیر خم، محلّی که حاجیان از آنجا متفرق می شدند و به شهر و دیار خود می رفتند، امر فرمود که همه در آنجا توقف کنند و آنان‌که جلوتر رفته بودند برگردند و منتظر ماند تا آنان‌که هنور نرسیده بودند به آنجا برسند.
سپس در آن مجمع بزرگ که تا آن روز جز در هنگام حج در همین سفر چنان اجتماعی فراهم نشده بود، به فرمان الهی، علی علیه السلام، را به مقام ولایت منصوب و مانند خود اولی به انفس معرّفی فرمود.
مقاومان سنگر ولایت
اکنون با تقدیم این بررسی تفسیری به شما عزیزان؛ برادران مومن و خواهران مومنه‌ای که این پیام را می شنوید یا می خوانید، این عید سعید و روز بزرگ و باعظمت را تبریک، تهنیت و شادباش عرض می کنم و به همه شما که به نعمت ولایت حضرت امیرالمومنین علیه السلام و ولایت ولی امر و صاحب عصر حضرت بقیه الله مولانا المهدی (روحی لتراب مقدم خدّامه الفداء)، سربلند، سرافراز و مفتخر هستید درود می فرستم.
صَلَواتُ اللهِ وَسَلَامُهُ عَلَیکُمْ یا شیعَهَ أَمیرِ الْمُومِنینَ، یا أَنْصَارَ دینِ اللهِ أَیهَا الْفائِزُونَ المُخْلِصُونَ الرَّاکِبُونَ فی سَفینَهِ النَّجاهِ وَالْمُعْتَصِمُونَ بِحَبْلِ اللهِ، هَنیئاً لَکُمْ یا أَنْصارَ الْحَقِّ وَیا حُماهَ الدّینِ وَیا أَبْناءَ الْإِسْلَامِ وَالْقُرْآنِ لَقَدْ فَضَّلَکُمُ اللهُ تَعَالَى بِهذِهِ الْفَضیلَهِ وَشَرَّفَکُمْ بِهذَا التَّشْریفِ وَاخْتارَکُمْ عَلَى غَیرِکُمْ مِنَ الْعالَمینَ.
درود بر شما که در طول اعصار، در بیش از چهارده قرن، همواره در تمسّک به قرآن و عترت پایداری کرده، در برابر ظلم‌ها، ستمگری‌ها، استکبار، استضعاف و استعلای جبّاران، عرض وجود نموده و ثابت و مقاوم در سنگر ولایت، این حصن حصین الهی، از اسلام و مقاصد اسلام، از حق و عدالت دفاع نموده اید و اگر‌چه مشکلات، دشواری‌ها، محرومیت‌های گوناگون و فشارهای شدید اقتصادی را متحمّل شده اید، همواره موفّق بوده و شکست ناپذیری خود را در صحنه ها و میدان‌هایی که افراد قوی و نیرومند وادار به تسلیم و قبول شکست می شوند، به اثبات رسانده اید.
چند توصیه به جوانان منتظر
گوارا باد بر شما این افتخارات بزرگ ای پسران و دختران ابوذر، عمّار، حجر، رشید و میثم تمّار و ای پاسداران و وارثان خون شهدای بدر، احد و شهدای کربلا، ای مردان رشید، و ای جوانان سربلند، و ای بانوان عفیف و فداکار، و ای عاشوراییان و ای غدیریان!
گذشته‌های پر افتخار خود را فراموش نکنید
به خود ببالید و بنازید، و گذشته های پر از عزّت، افتخار، شهامت و فداکاری در راه حق و استقامت خود را فراموش نکنید. شما چه خون‌های پاک و چه جوان‌های پاک‌بازی را برای اسلام و دین نثار کرده و قربانی داده اید.
به آداب و سنن اسلامی ملتزم باشید
ما همه مسلمان و شیعه اهل‌بیت علیهم السلام هستیم. جاهلیتهای قبل از اسلام، جاهلیت عرب، جاهلیت عجم، همه ملّی گرایی ها و در یک عبارت جاهلیت اولی را پشت سرگذارده و به آگاهی اسلامی و رشد و شعور ایمانی رسیده، از محمد و علی و از تهلیل و تکبیر و از قرآن و توحید، هویت، فرهنگ و شخصیت گرفته ایم، این هویت را باید با التزام به آداب و سنن اسلامی حفظ کنیم. مبارزه شیعیان با جاهلیت، ارتداد و ارتجاع، از صفحات زرّین و درخشان تاریخ اسلام است.
استقلال و هویت اسلامی را حفظ کنید.
جوانان عزیز، غیرتمندان شکست‌ناپذیر!
شما در طول تاریخ پر از حوادث اسلام، همواره افتخارآفرین بوده اید. امید آن است که بیشترین یاوران امام زمان (ارواح العالمین له الفداء) هم شما باشید. این شمایید که باید سنگرها را نگهدارید. در هر شرایط و در هر کجا هستید، در دانشگاهها، در مراکز تعلیم و تربیت، در جوامع فرهنگی، در سازمان‌ها و نهادها، روش، رفتار، آداب، لباس و کلّ مظاهر اجتماع، استقلال و هویت اسلامی را حفظ کنید.
تمدّن اسلامی را گسترش دهید
برای ترقّی، تعالی و بازیابی عزّت، مجد و عظمت‌های دیرین اسلامی تلاش کنید.
تمدّن و فرهنگ اسلامی را که چهارده قرن در جهان درخشیده گسترش دهید. نسل معاصر مسلمان، به‌خصوص نسل جوان، در برابر اسلام و این تمدّن عظیم و پهناور محمدی مسئول است. این تمدّنی است که با تمام کوشش‌هایی که ابرطاغوتیان شرق و غرب برای محو آن دارند، اکنون همه شئون زندگی بیش از یک میلیارد جمعیت جهان زیر پوشش آن قرار دارد و اندیشه احیای آن، خواب آرام را از دشمنان اسلام میگیرد و برای مقابله با اسلامگرایی، لاییک گرایی را تشویق و ترویج می نمایند، و تمدّن‌های استبدادی و فرهنگ‌های قبل از اسلام را در جوامع اسلامی، مثل ایران و مصر مطرح می کنند، زیرا از احیای اسلام و خودآگاهی مسلمانان ترس و وحشت دارند و با انواع توطئه ها، ترفندها و سیاست‌ها، نهضت اسلامگرایی، عزّتخواهی و استقلال طلبی مسلمانان را می کوبند.
در فلسطین، در الجزایر، در آسیای میانه، در چچن، در ترکیه، در اینجا و آنجا، با جنگ، کشتار و قتل‌عام یا به بهانه های گوناگون دیگر، به بهانه ملیت و مردم‌سالاری تلاش میکنند که این غرور و این آگاهی اسلامی را سرکوب و صدای اسلام، اذان و تکبیر را خاموش، شعائر دین، حجاب، چادر بانوان و سنّت‌های اسلامی را منسوخ سازند و غربگرایی را در مظاهر فسق و فجور، ترویج موسیقی، نوازندگان، خوانندگان جشنواره ها و مسابقات مبتذل رایج نمایند.
در مقابل اسلام‌زدایی دشمن به‌هوش باشید.
شما ای شیعیان علی، ای جوانان غدیری و عاشورایی و ای بانوان زهرایی و زینبی!
به‌هوش باشید، به‌هوش باشید که دشمن ما و به‌اصطلاح ابرقدرت‌های جهان در هیچ سیاستی مثل سیاست اسلام زدایی و مبارزه با اسلامگرایی اتفاق نظر ندارند و با نقشه های دقیق و حساب‌شده و فشار اقتصادی می خواهند این میل به اسلام و بازگشت به اسلام را منکوب و سرکوب کنند.
به‌هوش باشید و دین خدا را یاری نمایید و با توکّل و اعتماد به خدا، از فتنه های بزرگ آخرالزمان خود را بیمه نمایید.
از رجوع به جاهلیت اولی و استقبال به جاهلیّت آینده بپرهیزید.
نه به سوی جاهلیت اولی برگردید و نه از جاهلیت آینده، که همین مکتب‌های لاییکی است، استقبال نمایید. باید نشان بدهیم و ثابت کنیم که دین، ملّیت، قانون، سیاست، نظام، حکومت، فرهنگ و دنیا و آخرت ما اسلام است:
لا نَبْتَغی غَیرَهُ؛َ لا نِظاماً وَلا سِیاسَهً وَلا وَطَناً
وَ مَنْ یبْتَغِ غَیرَ الْإِسْلامِ دیناً فَلَنْ یقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِی الْآخِرَهِ مِنَ الْخاسِرینَ
علی علیه السلام را الگوی خویش قرار دهیم.
بیایید در این دهه مبارکه غدیر، خود را به علی علیه السلام، به رفتار علی علیه السلام، به گفتار علی علیه السلام و به اخلاق علی علیه السلام عرضه کنیم. از آن حضرت درس و سرمشق بگیریم. آیا در کمک به مستضعفان و محرومان در راه علی علیه السلام میرویم؟ آیا در لباس و غذا، در مظاهر زندگی، در ساده زیستی و بی‌تکلّفی، نشانی از علی علیه السلام داریم؟ آیا می خواهیم با این تجمّلپرستیها و اسراف و تبذیرها، با این جدا بودن از طبقات محروم، شیعه راستین علی علیه السلام باشیم؟ اگر عدالت علی علیه السلام ، زهد علی علیه السلام، شجاعت علی، حلم و صبر علی، حق پرستی علی علیهالسلام، تواضع علی علیه السلام و سایر فضایل بزرگ امیرالمومنین علیه السلام ما را شیفته و دلباخته او کرده است، باید از این اخلاق بی‌بهره نباشیم.
خود آن حضرت فرمود:
أَلَا وَإِنَّ لِکلِّ مَأْمُومٍ إِمَاماً یقْتَدِی بِهِ وَیسْتَضـِیءُ بِنُورِ عِلْمِه
پیرو مکتب علوی و فاطمی باشید
سعادت ما و ترقّی و تعالی ما، در پیروی از مکتب علی علیه السلام و فاطمه زهرا؛ همان بانویی که وقتی این سوال مطرح شد که برای زن چه روش و سیره‌ای بهتر و شایستهتر است، آن جواب تاریخی را داد که تا قیامت سرمشق زنان مومنه شد، همان بانویی که به اقتضای آن ضرورت بسیار بزرگ، وقتی لازم شد به مردم هشدار دهد و خطر ارتجاع و ارتدادی که پیش آمده بود را گوشزد کند، و اصول احکام، معارف اسلام و مبانی دین مبین را ابلاغ کند و زحمات پدر بزرگوارش و هدایت‌های او را بیمه نماید، با آن جلال و شکوه، درحالی‌که خواتین و خانم‌های معظّمه، پروانه‌وار شمع وجودش را احاطه کرده بودند، در آن شرایط سخت هم از پشت پرده با مردم سخن گفت.
اگر به دنیا هرچه بگذرد و هرچه در صنایع و تکنیک پیش برود و کفر لاییک و انکار حاکمیت الله جهانگیر شود، خط شیعه، خط علی و زهرا‘ است و در یک کلام، حرفش، کلامش، قانونش و میل دلش، همه تابع اسلام است.
ایمانش برگرفته از مثل این حدیث است که از حضرت رسول صلی الله علیه و آله روایت است و ما این پیام را به آن ختم می کنیم:
لَا یُومِنُ أَحَدُکُمْ حَتَّى یکُونَ هَواهُ تَبَعاً لِما جِئْتُ بِه»