رايزن فرهنگي سفارت افغانستان در ايران مي‌گويد نسخه‌هاي خطي بسياري در خانه‌هاي مردم کشورش نگهداري مي‌شود که آن‌ها را به خاطر فقر و مشکلات مالي با بهاي اندک مي‌فروشند.
کد خبر: ۲۸۶۷
۰۰:۰۰ - ۲۱ تير ۱۳۸۷
حبيب‌الله تخاري، رايزن فرهنگي سفارت افغانستان در ايران به خبرنگار فارس، گفت: در زمان طالبان آثار بسياري از ميراث افغانستان از طريق پاکستان خارج شد که اغلب آن‌ها در موزه بريتانيا نگهداري مي‌شوند.
به گفته وي، نسخه‌هاي خطي بسياري با شرايط نامناسب نزد مردم افغانستان نگهداري مي‌شود که هيچ آماري از تعداد آن‌ها در دست نيست.
تخاري گفت: خريداران اين نسخه‌ها اغلب از کشورهاي اروپايي و به ويژه موزه‌ها و کتابخانه‌هاي فرانسه، انگليس و آلمان هستند.
رايزن فرهنگي سفارت افغانستان در ايران مي‌گويد کشورش تاکنون چندين بار از طريق يونسکو درخواست استرداد اين ميراث را مطرح کرده ولي فايده‌اي نداشته است.
عبدالحسين حائري، مسئول بخش نسخ خطي کتابخانه مجلس شوراي اسلامي نيز به خبرنگار فارس، گفت: برخي از کتابفروشان افغاني نسخه‌هاي خطي خود را براي فروش به کتابخانه مجلس مي‌آورند.
به گزارش فارس، طالبان در زمان حکومت خود تلاش مي‌کردند خروج کتاب از افغانستان را متوقف کنند. اما گزارش‌هايي درباره پاکسازي کتابخانه‌ها توسط طالبان وجود دارد.
نوامبر سال 1997 يونسکو، طالبان را به سوزاندن 55 هزار جلد کتاب از جمله نسخ خطي کمياب در شهر پل خمري در شمال دامنه کوه‌هاي هندوکش متهم کرد.
در دهه 1990 بخش عمده‌اي از نسخه‌هاي خطي به خارج از افغانستان فروخته شده است.
به نوشته پايگاه اينترنتي دائرةالمعارف کتابداري، در افغانستان کتابخانه ملي وجود ندارد. اما بعضي از وظايف آن را کتابخانه دانشگاه کابل و کتابخانه عمومي وزارت فرهنگ و اطلاعات انجام مي‌دهد.
فاضل يزدي، کارشناس نسخ خطي نيز پيش از اين به خبرنگار فارس، گفته بود: خريد و فروش نسخه‌هاي خطي طي چهار سال گذشته در افغانستان بسيار رايج بوده و عمده‌ترين دليل آن هم نياز مالي صاحبان نسخ بوده است.
به گفته وي، بسياري از نسخه‌هاي خطي در اين منطقه از بين رفته‌اند. اسرائيلي‌ها سال‌هاي قبل مي‌آمدند و نسخه‌ها را مي‌خريدند. حتي يک بار 170 تن نسخه را در يک تريلي جمع کرده‌اند و برده‌اند.
به گزارش فارس، از نيمه دوم قرن هفدهم ميلادي اولين نسخه‌هاي خطي فارسي و ملل شرقي به کتابخانه‌هاي غربي راه يافتند و تا امروز اين روند نه تنها متوقف نشده که در برخي از سال‌ها روندي رو به رشد نيز داشته است.
زمان سلطنت لويي چهاردهم در سال‌هاي 1660 ميلادي اولين جلد از نسخه‌هاي خطي فارسي وارد کتابخانه سلطنتي فرانسه شد. اين روند اگر در سال 1660 ميلادي با يک جلد آغاز شد چيزي حدود يک قرن بعد به 2 هزار جلد رسيد و در زمان خود بزرگترين مجموعه نسخ خطي در اروپا به حساب مي‌آمد.