به گزارش «شیعه نیوز» به نقل از شبستان ، تأکید اسلام به برپایی نماز جماعت و انتظاراتی که مسلمانان از مسجد دارند، موجب شده تا مسجد از یک «مکان» عبادی به یک «نهاد» عبادی با کارکردهای ارتباطی و اجتماعی متنوع بدل شود.
مسجد پیامبر در مدینه که پس از هجرت ایشان از مکه ساخته شد، جایی فراتر از یک مسجد بود و کانون جامعه جدید اسلامی به شمار می‌رفت. بنابراین نه فقط معماری آن، بلکه ماهیت فراعبادی‌اش نیز الگوی مساجد بعدی شد. این وضع اقتضا می کرد که مسجد، معماری خاص خود را داشته باشد و در شهرهای اسلامی جایگاه مشخص و از پیش تعریف شده ای را به خود اختصاص دهد.
مهم ترین کارکرد عبادی مسجد علاوه بر اقامه نماز جماعت، وعظ دینی، اعتکاف، تعلیم، قرائت و حفظ قرآن است، پیشوایان معصوم به پیروی از قرآن بر جنبه های عبادی مسجد بسیار تاکید کرده اند. نیم نگاهی به آداب و احکام مسجد، این نکته را روشن می کند.
اما آیا مساجد امروز همه کارکردهایی را که باید داشته باشد را دارد؟! بر همه واضح و مبرهن است که مهمترین و اولین کارکرد هر مسجدی اقامه نماز جماعت است. بیشتر احکام مسجد نشان می دهد که اسلام در پی آن است که مسجد جایگاهی مناسب برای یاد کردن پروردگار باشد و مؤمنان بتوانند در آن مکان با حضور قلب، خدا را پرستش کنند، اما بسیاری از شهروندان در گذر از مساجد به در بسته می خورند و در برخی موارد به نیت نماز جماعت به مسجد می روند و با غیبت امام جماعت رو به رو می شوند.
****
مسافران ایستگاه مترو شوش هنگام خروج از قسمت غربی مترو به تابلوی «مسجد 100 متر» برخورد می کنند. در خروجی ایستگاه مترو مسجدی با گنبد کاشی ریخته به چشم می‌خورد. این مسجد، مسجد فرازنده به نام مرحوم واقف حاج محمود فرازنده، نبش ایستگاه مترو و کوچه جانبی خیابان شوش واقع شده است.
این مسجد با قدمتی 60 ساله یک هزار مترمربع وسعت دارد و مرحوم حسین لرزاده، معمار برجسته کشورمان با هنرمندی خاصی این مسجد را به سبک ایرانی اسلامی بنا کرده است. نما و گنبد زیبای مسجد به ایستگاه مترو شوش جلوه ای خاص داده و نگاه رهگذران و مسافران مترو شوش را به خود جلب می کند.
مزار واقف محمود فرازنده فرزند تقی متوفی 1369 با عنوان عمده التجار خیر در حیاط مسجد و مادر مرحومه اش، رقیه داداش در شبستان خواهران واقع شده است.
مسجد دارای حیاط و دو شبستان خواهران و برادران به مساحت 400 متر است. ظاهری زیبا و ساده و فرش های دستباف و کمدی از چند جلد قرآن و کتاب دعا گوشه ای از شبستان تداعی کننده آرامش و معنویتی خاص است. همین سادگی، زینت بخش شبستان مسجد شده است.
محراب مسجد گچ کاری ساده و بدون تزیین دارد اما ترک خوردگی دیوار محراب نشان از بی مهری روزگار دارد. به گفته خادم مسجد احداث مترو برای مسجد مشکل ساز شده است. وی در این باره به خبرنگار شبستان گفت: دیوارهای محراب مسجد به دلیل حفاری های مترو و نشست زمین دچار ترک خوردگی های شدید شده است.
مسجد فرازنده از نظر موقعیت جغرافیایی در نقطه ای خاص قرار دارد. این مکان محل تردد بسیاری از کسبه بازار، کارکنان بنگاه‌های باربری شوش و مسافران راه آهن است و انتظار می رود ساعاتی بیشتر از روز را پذیرای رهگذران برای اقامه نماز باشد.
اذان مغرب یکی از روزهای پاییز مهمان این مسجد شدیم. پس از آماده شدن برای نماز، منتظر اقامه نماز جماعت شدیم... در همین حین عده ای وارد مسجد می شدند و پس از اقامه نماز فردی، مسجد را ترک می کردند... پس از چند دقیقه ای انتظار، یکی از نمازگزاران با تعجب از انتظار ما برای اقامه نماز جماعت گفت: سال هاست در این مسجد نماز جماعت اقامه نمی شود و باید نماز را فردی اقامه کنیم.
در پی پرس و جوهای ما یکی از کسبه محل نیز درباره برنامه های نماز این مسجد گفت: سال هاست که در این مسجد نماز می خوانم. پیش از فوت متولی مسجد، همواره نماز جماعت اقامه می شد اما پس از آن به ندرت نماز جماعت اقامه می شود. در دوره هایی امام جماعت به مسجد می آمد اما پس از مدتی وضعیت سابق تکرار می شد.
خادم مسجد که تنها یک ساعت هنگام اذان، در مسجد را برای اقامه نماز باز می کند در پاسخ به سوال خبرنگار شبستان که چرا نماز جماعت در این مسجد اقامه نمی شود، می گوید: سال ها است که نماز جماعت در این مسجد اقامه نمی شود چون مسجد منبع در آمدی ندارد که بتواند هزینه حضور امام جماعت را پرداخت کند. از همین رو بیش از دو سال است که این مسجد رنگ امام جماعت و نماز جماعت را به خود ندیده است.
خادم مسجد فرازنده با اشاره به اینکه این مسجد، نزدیک ایستگاه مترو است و حرکت قطارهای مترو باعث تکان و لرزه در مسجد میشود، ادامه می دهد: بخشی از دیواره‌های مسجد نیز به دلیل این تکان‌ها ترک برداشته است ولی مسئولان ایستگاه مترو، لرزه های مسجد و ترک دیوارها به دلیل عبور قطار را رد می‌کند.
وی اضافه می کند: مسئولین مترو برای فرار از پرداخت خسارت به مسجد با پیش‌دستی اعلام کردند که ترک های دیوار مسجد به دلیل همجواری با ایستگاه مترو نیست زیرا آنها هنگام ساخت ایستگاه مترو، موقعیت مسجد در کنار ایستگاه مترو را لحاظ نکرده بودند.
وی به دیگر مشکلات این مسجد اشاره می کند و می گوید: مسجد نیاز به تعمیرات اساسی دارد و کف مسجد هم به دلیل قدمت زیاد رطوبت زده است و کف مسجد نیاز به ایزوگام و کاشی‌کاری دارد. رطوبت کف مسجد به قدری زیاد است که فرش های مسجد را خیس می کند و برای حفظ فرش ها از پوسیدگی مجبور به جا به جایی فرش ها هستیم تا نم کمتر به فرش ها سرایت کند و رطوبت آنها خشک شود.
این در حالی است که حسن فرزانده، فرزند متولی مسجد با رد اقامه نشدن نماز جماعت در مسجد به خبرنگار شبستان می گوید: نماز جماعت در این مسجد اقامه می شود.
وی در پی اصرار خبرنگار شبستان به اینکه نماز جماعت در مسجد اقامه نمی شود و پس از چند بار حضور در مسجد مشاهده شد که هنگام نماز علی رغم حضور خیل عظیم نمازگزار، نماز جماعت اقامه نمی شود، اظهار کرد: در حال حاضر در حال رایزنی برای حضور دائمی امام جماعت در این مسجد هستیم، این در حالی است که خادم مسجد می گوید دو سال است که چنین قولی داده شده ولی هنوز عملی نشده است.