سن آرايش کردن در ايران پايين آمده است. از سوي ديگر، در دسترس بودن لوازم آرايشي و بهداشتي تقلبي که اغلب با قيمتي بسيار پايينتر از انواع استاندارد به فروش ميرسند، نيز سبب شده تا بر شيوع بيماريهاي پوستي و اختلالات بهداشتي افزوده شود.
بر همين اساس، چند روز قبل، روابط عمومي دانشگاه علوم پزشکي ايران طي اطلاعيهاي از تمام شهروندان خواست تا جهت حفظ سلامت و جلوگيري از ابتلا به بيماريهاي مختلف پوستي، از خريد هرگونه اقلام آرايشي و بهداشتي بدون پروانه ساخت معتبر با مجوز ورود از وزارت بهداشت، خودداري کنند.
اين اطلاعيه، بر ممنوعيت خريد و فروش لنزهاي رنگي و مايع شست وشوي لنز در فروشگاههاي عرضه مواد آرايشي و بهداشتي هم تأکيد کرد.
اين در حالي است که براساس ماده 11 قانون مواد خوردني، آشاميدني، آرايشي و بهداشتي لازم است تا مشخصات نام فرآورده، شماره پروانه ساخت و سري ساخت، حجم با وزن خالص، تاريخ توليد و انقضا، ترکيبات مواد تشکيل دهنده، نشاني کارخانه توليدکننده و شرايط نگهداري روي بستهبندي کليه اقلام ساخت داخل به صورت فارسي، خوانا و مشخص نوشته شده باشد.
اگر شما يکي از آن افرادي هستيد که فکر ميکنند محصولات آرايشي بهتر و به اصطلاح «اورجينال»تر، آنهايي هستند که حتي يک کلمه فارسي هم روي بدنه آنها پيدا نميشود، بايد بدانيد که سخت در اشتباهيد، چرا که وجود برچسبهاي فارسي نويس روي لوازم آرايشي و بهداشتي در واقع به نوعي تأييد اين محصولات از سوي وزارت بهداشت است.
اين کار در واقع تمهيدي براي پيشگيري از فروش انواع تقلبي و تاريخ مصرف گذشته نيز به شمار ميآيد.
نکته ديگري که در مورد محصولات آرايشي و بهداشتي وجود دارد، بروشوري (راهنما) است که داخل بستهها قرار ميدهند و توجه به اطلاعات موجود در آنها کمک بسياري به مصرف به جا، اندازه و مناسب اين محصولات ميکند. همچنين مطالعه اين راهنما سبب ميشود تا جلوي استفادههاي اشتباه بهدليل نامهاي مشابه گرفته شود.
اينکه کشور ما سومين مصرفکننده لوازم آرايش در خاورميانه است خبر تازهاي نيست، اما مسئله اينجاست که بنا بر برآوردهاي غير رسمي، 25 تا 30 درصد کل اين محصولات تقلبي و غيراستاندارد است و از افغانستان، پاکستان و کشورهاي حوزه خليج فارس، از طريق قاچاق و تجارت چمداني وارد کشور ميشود.
دکتر علي رادمنش متخصص پوست و مو معتقد است که بيش از 50 درصد کرم پودرها و مواد ساخت ريملهاي آرايشي، تقلبي است و سودجويان با افزودنيهاي غير مجاز و انواع چربيهايي که معلوم نيست از چه چيز به دست آمده اين مواد را توليد ميکنند.
البته بيشتر اين محصولات آرايشي به صورت دستفروشي در سطح شهر عرضه ميشوند و جمع آوري آنها مشکل است، بنابراين بهترين روش اين است که به مردم اين آگاهي داده شود که از اين لوازم آرايشي فاقد مجوز از وزارت بهداشت استفاده نکنند.
بنا به گفته فروشندگان لوازم آرايش، در حال حاضر لوازم آرايشي مثل کرم پودر، پن کيک و ريمل بيشترين فروش را دارند و تفاوت قيمت بين محصول واقعي و انواع تقلبي در مورد مارکهاي معروفي مثل لانکوم، کلينيک، اورئال و ديور گاهي تا 30 هزار تومان هم ميرسد.
البته در مواردي هم اختلاف قيمت انواع تقلبي با اجناس اصلي آنقدر نيست که اساسي براي قضاوت تلقي شود، چرا که اجناس تقلبي گاهي با چنان دقتي درست ميشوند که تنها اهل فن آن را تشخيص ميدهند.
اهالي فن هم معتقدند که مهمترين علامت شناسايي اجناس تقلبي، طرز بسته بندي وکيفيت آن است، زيرا هر چقدر هم بسته بندي محصولات تقلبي با مهارت انجام شود، بهدليل آنکه ميخواهند توليد چنين محصولاتي کم هزينه باشد، قوطيهاي بسته بندي آن از کيفيت بسيار پايين برخوردار است و روي بسته بندي مواردي نوشته شده که حتي در کاتالوگ داخلي آن نوشته نشده است.
نکته ديگر اين است که برخي از محصولات معروف قديمي به دليل همين تقلبات از رده توليد خارج شدهاند و اصل آن ديگر وجود ندارد، مثل محصولات «ياردلي» که در حال حاضر بعد از فروش کارخانه با مارک «باند استريت» عرضه ميشود و اين موضوع را فقط افرادي که کاملاً از بازار آگاهند، ميدانند.
خريد و فروش انواع لنزهاي رنگي و مايعات شستوشوي لنز در فروشگاههاي عرضه مواد آرايشي و بهداشتي از موارد ديگري است که طبق اطلاعيه دانشگاه علوم پزشکي ايران ممنوع شده است، چرا که لنزهاي تماسي رنگي اگرچه ممکن است از نگاه مصرفکننده يک وسيله زيبايي و آرايشي محسوب شوند، اما وسيلهاي طبي هستند و تجويز آنها توسط آرايشگران يا توزيع آن توسط داروخانهها ميتواند بسيار خطرناک باشد.
خطرناکترين عارضه ناشي از استفاده از لنزهاي نامناسب، خصوصا لنزهاي نرم، ايجاد عفونت قرنيه است که نوعي از آن ميتواند به سرعت عفونت کرده و حتي منجر به سوراخ شدن قرنيه و نابينايي شود.
از عوارض ديگر ميتوان به انواع خراشهاي قرنيه اشاره کرد که اين نيز خود ميتواند منجر به عفونت شده و نسبت به چند لنز يا محلول نگهدارنده لنز ايجاد حساسيت کند.
نکته ديگري که در مورد خريد لنز از فروشگاههاي لوازم آرايشي و حتي داروخانهها، بدون مراجعه به چشم پزشک وجود دارد، بيبهره ماندن از توضيحات اوليه پزشکي است که هر فردي براي استفاده از لنز بايد بداند.
نحوه و مدت استفاده از لنز، طرز گذاشتن و برداشتن لنز از روي چشم و طريقه نگهداري آن مواردي هستند که در فروشگاهها، هيچگاه توضيح داده نميشوند، چرا که اطلاعات فروشنده از خريدار نه تنها بيشتر نيست، بلکه در مواردي بسيار هم کمتر است.