به گزارش «شیعه نیوز»، رسانه ی عرب زبان اماراتی الشرق گزارشی از سیر توافقات ایران و عربستان در دو دهه ی گذشته منتشر کرده است.
در گزارش الشرق چنین آمده است:
در بیانیه سه جانبه صادر شده در روز جمعه توسط ایران، عربستان و چین، درباره ازسرگیری روابط دیپلماتیک میان تهران و ریاض، بر فعالسازی مجدد دو توافقنامه پیشین که در سال های 1998 و 2001 میان دو کشور امضا شده تأکید شد.
به گزارش «الشرق» این دو توافقنامه پس از آن امضا شد که «محمد خاتمی» رئیس جمهور پیشین ایران پس از سال ها تنش های ناشی از انقلاب ایران در سال 1979، سیاست تنش زدایی را میان ایران و همسایگان آغاز کرد.
این گشایش در مسیر روابط همکاری ایران با عربستان طی سفر «اکبر هاشمی رفسنجانی» رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ایران به ریاض در آغاز سال 1998 و نیز سفر «سعود فیصل» وزیر امور خارجه عربستان به تهران در ماه مه همان سال که به امضای توافقنامه همکاری میان دو کشور در چندین زمینه انجامید، خود را نشان داد.
توافقنامه سال 1998
این توافقنامه که متشکل از یک مقدمه و 8 بند است، به همکاری در زمینه های اقتصادی، تجاری، سرمایه گذاری، علمی، فناوری، فرهنگی، ورزشی و جوانان اشاره دارد.
این توافقنامه همچنین دربر دارنده تسهیلات در سرمایه گذاری های مشترک و سفرهای متقابل هیئت های تجاری و نیز امکان امضای قراردادهای دیگر در هر زمینه مناسب طبق نظر طرفین است.
پس از این توافقنامه سفرهای دوجانبه زیادی توسط مقامات دو کشور انجام شد که مهم ترین آن سفر تاریخی خاتمی به عربستان در سال 1999 بود که اولین سفر رئیس جمهور ایران به عربستان پس از انقلاب سال 1979 بود.
«کمال خرازی» وزیر امور خارجه وقت ایران این سفر را نقطه تحول تاریخی دانست و گفت که دو کشور تصمیم به پیشبرد روابط میان خود و ارتقای آنها به بالاترین سطوح دارند.
در این میان، مبادلات تجاری بین دو کشور افزایش یافت و در نوامبر 1998، هیئت بزرگی از بازرگانان و صنعتگران ایرانی برای شرکت در نمایشگاه محصولات ایرانی به ریاض سفر کردند.
اما مبادلات تجاری میان دو کشور شاهد کاهش چشمگیری بود و در سال 1999 از 95 میلیون دلار فراتر نرفت.
در نوامبر 1998، هیئتی از مجلس شورای عربستان برای گفت و گو با همتای ایرانی خود با هدف تقویت روابط دو کشور و دو مجلس به ایران سفر کرد.
در آن زمان دو طرف از روابط خوب میان یکدیگر و عمق روابط مبتنی بر دین، تاریخ و همسایگی ابراز خرسندی کردند و تاسیس «گروه دوستی پارلمانی» را اعلام کردند.
توافق 2001
روابط میان ایران و عربستان در آوریل سال 2001 با امضای توافقنامه ای امنیتی شامل چندین بند از جمله مبارزه با جرائم و تروریسم و نظارت بر مرزهای آبی و آب های منطقه ای میان دو کشور و سایر امور مربوط به وزارتخانه های کشور دو طرف، ارتقاء یافت.
این توافقنامه توسط «نایف بن عبدالعزیز» وزیر کشور عربستان و «عبدالواحد موسوی لاری» همتای ایرانی اش در تهران امضاء شد.
در این توافقنامه به موضوعات همکاری میان وزارتخانه های کشور دو طرف در زمینه های مبارزه با جرائم سازمان یافته، تروریسم بین المللی، مبارزه با جرائم اموال نامشروع و جرائم اقتصادی از طریق مقابله با پولشویی پرداخته شد.
این همکاری ها همچنین شامل مبارزه با قاچاق اسلحه، کالا، نفوذ غیرقانونی، قاچاق آثار تاریخی و میراث فرهنگی، جعل اسناد دولتی، تبادل اطلاعات امنیتی، مبارزه با قاچاق مواد مخدر، تسهیل در حمل و نقل شهروندان دو کشور، بهره بردن از تجارب امنیتی و آموزش ماموران امنیتی بود.
وزیر کشور ایران در آن زمان توافقنامه امنیتی را تحولی مهم در زمینه همکاری های عربستان و ایران دانست و خاطرنشان کرد که این توافقنامه تأثیر مثبتی بر منطقه خواهد داشت و در گشودن زمینه های بسیاری برای چشم انداز همکاری و تعاملات سازنده مثبت بین دو کشور مؤثر خواهد بود.
روزنامه های «تهران تایمز» و «ایران نیوز» در آن زمان اشاره کردند که توافقنامه مشترک امنیتی که نزدیک به دو سال مورد مذاکره قرار گرفت، مربوط به موضوعات کاملاً دوجانبه است و ارتباطی با امور نظامی ندارد.
توافق 2023
به گزارش میدل ایست، روز گذشته، در جریان مذاکرات فشرده مسئولین نهادهای امنیت ملی ایران و عربستان که از 6 تا 10 مارس در شهر پکن پایتخت چین برگزار شد، دو کشور توافق کردند که پس از 7 سال، روابط دیپلماتیک خود را از سر بگیرند.
بر اساس توافق دو کشور، وزیران خارجه ایران و عربستان ضمن ملاقات با یکدیگر، حداکثر ظرف دو ماه، زمینه‌های اجرایی تبادل سفرا و بازگشایی سفارتخانهها و همچنین سایر الزامات برای از سرگیری روابط را فراهم خواهند کرد.
عراق آغازگز مذاکرات تهران و ریاض بود و 5 دوره از مذاکرات دو کشور در سطح کارشناسان امنیتی در بغداد برگزار شد.
طی بیانیه مشترکی توافق ایران و عربستان سعودی برای از سرگیری روابط دو جانبه اعلام شد.
متن این بیانیه‌ی سه‌جانبه به شرح زیر است:
در پاسخ به ابتکار شایسته جناب آقای شی جین‌پینگ رئیس جمهوری خلق چین در حمایت از گسترش روابط جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی، بر اساس اصل حسن هم‌جواری و با توجه به توافق ایشان با سران دو کشور در میزبانی و حمایت از انجام گفتگو بین جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی و همچنین تمایل دو کشور به حل و فصل اختلافات از طریق گفتگو و دیپلماسی بر اساس پیوندهای برادرانه و با تاکید بر پای‌بندی دو کشور به اصول و اهداف منشور سازمان ملل متحد و منشور سازمان همکاری اسلامی و اصول و رویه‌های بین‌المللی، هیأت‌های جمهوری اسلامی ایران به ریاست امیر دریابان علی شمخانی نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی و پادشاهی عربستان سعودی به ریاست دکتر مساعد بن محمد العیبان وزیر مشاور و عضو شورای وزیران و مشاور امنیت ملی از تاریخ ۱۵ تا ۱۹ اسفندماه ۱۴۰۱ خورشیدی برابر با ۶ تا ۱۰ مارس ۲۰۲۳ میلادی در پکن با یکدیگر دیدار و گفتگو کردند.
جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی با سپاس و قدردانی از جمهوری عراق و سلطنت عمان به خاطر میزبانی گفتگوهای انجام شده بین دو طرف در سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ خورشیدی (۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ میلادی) از رهبری و دولت جمهوری خلق چین برای میزبانی و حمایت از گفتگوهای انجام شده در این کشور و تلاش برای به ثمر نشستن آن تشکر کردند.
در نتیجه‌ی گفتگوهای انجام شده، جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی توافق کردند ظرف حداکثر دو ماه، روابط دیپلماتیک خود را از سر گرفته و سفارتخانهها و نمایندگی‌ها را بازگشایی کنند.
وزرای امور خارجه دو کشور جهت اجرای این تصمیم و انجام تمهیدات لازم برای تبادل سفرا با یکدیگر ملاقات می‌نمایند.
دو کشور با تاکید بر احترام به حاکمیت و عدم دخالت در امور داخلی یکدیگر در زمینه اجرای موافقت‌نامه همکاری‌های امنیتی امضا شده در تاریخ ۱۳۸۰.۱.۲۸خورشیدی برابر با ۲۰۰۱.۴.۱۷ میلادی و نیز موافقت‌نامه عمومی همکاری‌های اقتصادی، بازرگانی، سرمایه‌گذاری، فنی، علمی، فرهنگی، ورزشی و جوانان، امضا شده در تاریخ ۱۳۷۷.۳.۶ خورشیدی برابر با ۱۹۹۸.۵.۲۷ میلادی توافق کردند.
سه کشور اراده قاطع خود را جهت به‌کارگیری تمامی تلاش‌ها برای تقویت صلح و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی اعلام می‌نمایند.
توافقی که اسرائیل را نگران می سازد و تحولی بزرگ در خاورمیانه را نوید می دهد
رسانه آمریکایی آسوشیتدپرس نیز در گزارشی درباره این توافق، آن را یک تحول بزرگ در خاورمیانه و موجب نگرانی اسرائیل دانست
انتهای پیام