به گزارش «شیعه نیوز»، افراد در هر سنی فراموشی موقت یا فراموشی لحظه‌ای را تجربه می‌کنند. فراموشی کوتاه‌مدت و موقت طبیعی است و در اغلب موارد جای نگرانی ندارد، ولی فراموشی در سالمندان یا فراموشی مداوم و شدید می‌تواند نشانه بیماری‌هایی از جمله آلزایمر و زوال عقل باشد. در اغلب موارد، فراموشی معادل فراموش کردن خود و تمامی خاطرات نیست، بلکه فراموشی یعنی از یاد بردن خاطرات از جمله برخی حقایق، وقایع، اطلاعات و تجربیات و باید گفت که افراد مبتلا به فراموشی در یادگیری موضوعات جدید یا به‌خاطر سپردن خاطرات جدید نیز مشکل دارند. برای مطالعه مقاله “علت فراموشی و عدم تمرکز” در ادامه با ما همراه باشید.
فراموشی یا آلزایمر
فراموشی یکی از نشانه‌های آلزایمر است، اما این دو تفاوت‌های بسیاری دارند. فراموشی بسیار ناگهانی اتفاق می‌افتد درحالی که آلزایمر پیشرفت کندی دارد و به آهستگی شدید می‌شود و در برخی مواقع احتمال عدم پیشرفت وجود دارد. فراموشی بر شکل گیری خاطرات اثر می‌گذارد و اغلب خاطرات جدید را تحت تاثیر قرار می‌دهد و مانع از شکل‌گیری آن‌ها می‌شود، ولی آلزایمر یکی از عناوین زوال عقل است که کل مغز را درگیر می‌کند و می‌تواند بر تمام فعالیت‌های ذهنی اثر بگذارد. با پیشرفت آلزایمر ممکن است بیمار نتواند فعالیت‌های روزمره خود را انجام دهد و برای ساده‌ترین فعالیت‌ها نیز به دیگران وابسته باشد، اما فراموشی این گونه نیست و تنها بر خاطرات تاثیر می‌گذارد.
علت‌ها
اگر فراموشی طولانی مدت باشد حالت بیماری پیدا می‌کند. باید گفت که بیماری فراموشی می‌تواند ناشی از آسیب‌های مغزی باشد، مانند سکته ها، تومور‌ها و التهابات مغزی، عدم وجود میزان کافی اکسیژن در مغز، مصرف طولانی مدت الکل، بیماری‌های زوال عقل مانند آلزایمر و تشنج.
انواع فراموشی
در مقاله علت فراموشی و عدم تمرکز می خوانیم، فراموشی با دو نشانه اولیه بروز پیدا می‌کند: دشواری در یادگیری اطلاعات جدید، به‌خاطر آوردن اطلاعات و اتفاقات گذشته. افراد مبتلا به فراموشی، دچار مشکلات حافظه کوتاه مدت هستند و نمی‌توانند اطلاعات جدید را به خاطر بسپارند، اما قادر به یادآوری خاطرات قدیمی هستند. به طور مثال ممکن است این افراد خاطرات کودکی، هم بازی‌های قدیمی و همسایه‌های خود را بشناسند، اما همسایه‌های فعلی خود را به یاد ندارند و وعده‌های غذایی همچنین تقویم را فراموش کنند. این نوع از فراموشی بر هوش، آگاهی، دانش عمومی، قضاوت، شخصیت و هویت افراد اثر نمی‌گذارد بلکه می‌تواند مهارت‌های جدیدی مانند دوچرخه سواری را بیاموزد و حتی ممکن است بداند که به فراموشی دچار هستند. و، اما فراموشی دارای انواعی است به اختصار به شرح آن می‌پردازیم:
فراموشی گذرا
به معنی از یاد بردن اتفاقات و جزییات رویداد‌ها به مرور زمان است. اگر خاطرات از حافظه کوتاه‌مدت به حافظه بلندمدت منتقل نشوند بلافاصله بعد از یادگیری، فراموش می‌شوند. یکی از ویژگی‌های حافظه این است که با مرور خاطرات می‌توانیم از فراموش کردن آن‌ها جلوگیری کنیم. دانشمندان این قابلیت مغز را فرآیند مثبتی می‌دانند چرا که مغز را از خاطرات بلااستفاده پاک می‌کند و فضا را برای خاطرات جدید مهیا می‌کند.
حواس پرتی
به فراموشی‌های ناشی از کم توجهی، حواس پرتی گفته می‌شود که در مثالی می‌توان این مساله را توضیح داد که فراموشی‌های کوتاه مدت به منظور این که جای وسیله‌ای را گم کردید و یا به دلیل درگیری ذهن فراموش می‌کنید چه غذایی را خوردید و همین امر سبب می‌شود که مغز جزئیات را از ذهن پاک کند.
مسدودی خاطرات
به عنوان مثال شخصی از شما پرسشی می‌کند که مطمئن هستید برای پاسخگویی آن، ولی به اصطلاح نوک زبانتان است و به ذهنتان خطور نمی‌کند. این نوع فراموشی از انواع شایع است که باعث می‌شود به طور موقت به برخی اطلاعات دسترسی نداشته باشید. در بسیاری از موارد دلیل این اتفاق این است که یک اتفاق و یا اطلاعات مشابه با هدف اصلی وجود دارد و مانند یک سد به فرد اجازه نمی‌دهد اطلاعات مورد نظر خود را به یاد بیاورد. محققان به این نتیجه رسیده اند که بروز این اتفاق با بالا رفتن سن بیشتر می‌شود و دست یابی به خاطره مسدود شده اغلب کمتر از یک دقیقه زمان می‌برد.
تلقین پذیری
خاطرات افراد دارای نقاط ضعف فراوانی است؛ و یکی از این علائم تلقین است. بدین شکل که با شنیدن خاطره‌ای مشابه ممکن است بخشی از خاطرات قدیمی درون ذهن را تغییر دهید و به خاطره خوبی تبدیل کنید. حتی اگر آن خاطره واقعی نباشد و ساخته ذهن باشد.
پیشگیری
بعضی از علت فراموشی و عدم تمرکز مانند ضربه به سر، سکته و تشنج قابل پیشگیری نیستند، اما تغییر دادن برخی از عادت‌های روزمره می‌تواند احتمال بروز این عارضه را کاهش دهد، مانند پرهیز از مصرف الکل و انواع مواد مخدر، پوشیدن کلاه کاسکت و محافظ سر هنگام انجام فعالیت‌هایی مانند موتور سواری و ورزش‌های از این دست، داشتن فعالیت ذهنی روزانه و مفید مانند یادگیری زبان جدید، کتاب خواندن و انجام بازی‌هایی مانند سودوکو و جدول که ذهن را فعال و پویا نگه می‌دارد. رژیم غذایی سالم و کامل که شامل سبزیجات، میوه‌ها، غلات و پروتئین است و در آخر نوشیدن مقدار آب کافی در طول روز.
درمان
بسته به علت ایجاد بیماری‌های مربوط به حافظه، کاهش حافظه دارای راه‌های درمانی متفاوتی است. حتی می‌توان امید داشت که مواردی از اختلال حافظه را بتوان با درمان‌های اولیه بازگرداند. برای مثال درمان پس از تغییر و یا قطع دارو‌هایی که سبب این اختلال شده است. مصرف مکمل‌های غذایی که می‌تواند به افزایش حافظه کمک کند. حتی اگر افسردگی را درمان کنید می‌توانید به بهبود حافظه کمک کنید. همچنین تمرین‌ها و آموزش‌های ورزشی می‌تواند به این امر کمک کند. دارو‌هایی که برای کاهش پیشرفت آلزایمر مصرف می‌کنید و دارو‌های فشار خون می‌تواند فرد را در برابر خطر‌های آسیب‌های مغزی و زوال عقل بیمه کند.