نام قدیم قم چه بود؟

به گزارش «شیعه نیوز» ، در این دوره هفت روزه، موضوعات مختلفی چون جایگاه اشعریون در قم، جایگاه علمی حضرت معصومه (سلام الله علیها) و روایات منقول از آن حضرت و تاریخ قم مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

حجت‌الاسلام‌ والمسلمین یوسفی غروی از فضلای حوزه به عنوان یکی از اساتید این دوره با اشاره به وجه تسمیه شهر قم، گفت: قم از واژه گمندان و گمشده در کوه‌های اطراف خود گرفته شده و سپس به جهت تعریب به قم تبدیل شده است.

وی افزود: اگر چه نام قم در حدیث معراج آمده و پیامبر‌(صلی الله علیه و آله) هنگام معراج درباره این شهر مطالبی را فرموده‌اند، ولی وجه تسمیه قم همان  تعریب گمندان است.

حجت‌الاسلام‌ والمسلمین محمدجواد طبسی نیز یکی دیگر از اساتید گفت: از بین دختران حضرت موسی بن جعفر(علیه السلام) تنها 5 نفر به نام‌های ام‌احمد، ام‌کلثوم، زینب، حکیمه و حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها) به نقل حدیث پرداخته‌اند.

وی ادامه داد: احادیثی که حضرت معصومه نقل کرده‌اند در موضوعات محبت اهل بیت(علیهم السلام) جایگاه امیرالمؤمنین(علیه السلام) تثبیت عید غدیر و فضائل شیعیان است.

این استاد حوزه خاطرنشان کرد: حدیث شریف «من کنت مولاه فعلی مولاه و حدیث منزلت از جمله احادیث نقل شده از حضرت معصومه (سلام الله علیها) است.

وی روایات وارد‌شده در مدح قم را به سه دسته تقسیم کرده و افزود: در روایات زمین قم، اهالی قم و عالمان قم مورد تمجید قرار گرفته‌اند.

حجت‌الاسلام‌ والمسلمین طبسی یادآور شد: امام صادق‌(علیه السلام) فرموده‌اند «قم بلدنا و بلد شیعتنا» و در جای دیگر فرموده‌اند: خاک قم ولایت ما را پذیرفت.

وی با اشاره به محدوده جغرافیایی قم گفت: در زمان اهل‌بیت‌(علیهم السلام) قم به منطقه‌ای وسیع‌تر از مقدار کنونی اطلاق می‌شده و عده‌ای از اهل ری خدمت امام صادق‌(علیه السلام) رسیدند و ایشان فرمودند: مرحبا باخواننا من اهل قم.

این استاد حوزه به حدیث  دیگری از امام صادق‌(علیه السلام) اشاره کرد و گفت: ایشان می‌فرمایند، «حشر و نشر تمام مردم در روز قیامت از بیت‌المقدس است به جز قمی‌ها که از وطنشان محشور می‌شوند، در این هنگام راوی پرسید آیا واقعا این گونه است؟

حضرت فرمودند« بله و هر کس حرف قمی‌ها را بزند این گونه است» و حرف مردم قم ذکر فضایل اهل‌بیت‌(علیهم السلام) است.

وی به بیان این که سومین نایب امام زمان‌(عجل الله تعالی فرجه) حسین‌بن روح نوبختی قمی است، اظهار داشت: تنها نامه‌ای که در زمان تولد امام عصر‌(عجل الله تعالی فرجه) نوشته شده و بشارت تولد ایشان داده شده است به احمدبن اسحاق اشعری از اهالی قم است.

حجت‌الاسلام‌ والمسلمین انصاری نیز از اساتید این دوره بود که در سخنانی گفت: اشعری‌ها از مسلمانان اولیه بودندکه از یمن به مدینه رفته بودند و در سال 94هجری از کوفه به قم هجرت کردند.

وی افزود: یکی از اشعریون به نام صائب ابن مالک ابن عامر اشعری از همراهان موثر مختار بود و با اینکه ابوموسی‌اشعری از اشراف اشعریون بود، اما از او حمایت نکردند.

حجت‌الاسلام‌ والمسلمین بندانی نیشابوری، یکی دیگر از سخنرانان این دوره بود که در سخنانی به بیان جایگاه رفیع کریمه اهل‌بیت‌(س)  پرداخت و گفت: عبارت فداها ابوها تنها در شان دو بانوی مکرم گفته شده یکی حضرت فاطمه‌زهرا‌(سلام الله علیها) و دیگری حضرت فاطمه معصومه‌(سلام الله علیها).

وی افزود: امام رضا‌(علیه السلام) فرمودند:«هر کس خواهرم را زیارت کند مانند کسی است که مرا زیارت کرده باشد» و باید توجه کنیم که طبق روایات زیارت امام رضا‌(علیه السلام) ثواب صدهزار حج و صدهزار عمره دارد.

حجت‌الاسلام‌ والمسلمین بندانی نیشابوری تصریح کرد: طبق روایات حرم خدای متعال در مکه و حرم رسول‌الله در مدینه و حرم امیرالمومنین‌(علیه السلام) در کوفه است و حرم سایر ائمه‌(علیهم السلام) در قم است یعنی حتی وقتی در خانه یا مغازه خود در قم بیاستیم در حرم اهل‌بیت‌(علیهم السلام) هستیم.

وی با اشاره به سابقه و دیانت در قم گفت: هنگامی که حضرت معصومه‌(سلام الله علیها) وارد قم شدند، مردان قمی به کنار کجاوه نرفتند و خانم‌ها برای استقبال آمدند و حتی مردان به کجاوه حضرت نگاه نمی‌کردند.

حجت‌الاسلام فلاح هم در سخنانی در جمع شرکت کنندگان در این دوره اظهار داشت: از امام‌ علی‌(علیه السلام) نقل شده که در آخرالزمان علم از کوفه خارج شده در بلد دیگری به نام قم گسترده می‌شود که بیانگر شان معنوی حضرت معصومه‌(سلام الله علیها) ‌است.

وی خاطر نشان کرد: همراه حضرت معصومه‌(سلام الله علیها) شخصیت‌های دیگری نیز مدفون هستند از جمله حضرت زینب‌ دختر امام جواد‌(علیه السلام) که اولین گنبد حرم را او ساخت.

حجت‌الاسلام‌ والمسلمین عباسی از خادمان با سابقه آستانه مقدسه نیز در روز پایانی همایش در سخنانی گفت: شهر قم در سال 32 هجری فتح می‌شود و در سال 37 یا 38 هجری امام علی‌(علیه السلام) درباره آن می‌فرمایند«اسلم المدن و خیر المواضع بلد الجبل و هی قصبه قم»

وی افزود: از روایات کتاب کامل الزیارات اهمیت زیارت امام حسین‌(علیه السلام) تا حد وجوب استفاده می‌شود و در روایات آمده که حرم اهل‌بیت‌(علیهم السلام) در قم است؛ یعنی حرم امام حسین‌(علیه السلام) هم هست.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین عباسی ادامه داد: مامون گفته است «قمی‌ها در دو جا مرا به زمین زدند، یکی در عقل‌گرایی که به تعبیر مأمون اسب عقل گرایان در دروازه قم به گل نشست و دیگری در نقش داشتن حکومت در شهادت امام رضا‌(علیه السلام)».

وی خاطرنشان کرد: یک روز آیت‌الله مسعودی خمینی‌ خدمت مقام‌معظم‌رهبری رسیده بود و کرامتی از حضرت معصومه‌(سلام الله علیها) را نقل کرده بود، مقام‌معظم‌رهبری فرمودند«ما یک هم حجره‌ای در مدرسه فیضیه داشتیم که چشم‌هایش مشکل داشت و یک روز رفت از حضرت معصومه‌(سلام الله علیها) بینایی‌اش را گرفت.

منبع : مرکز خبرحوزه